سهام خزلی
تفکر در خصوص زندگی پیشینیان و تامل در آداب و رسوم کهن هر مرز و بوم می تواند یکی از بهترین راه های شناخت پیشینۀ یک ملت باشد و شاید یکی از لذت بخش ترین خیال پردازی ها تصور خود در دنیای قدیم است .
هر شهری در هر نقطه از جهان ، بی شک گذشته ای دارد که مرور آن برای اهالی، خالی از لطف نیست . شهر من ، اهواز ، یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران زمین است که روزگار تلخ و شیرین و غم و شادی زیادی از سر گذرانده .
در مرکز شهر اهواز که بافت قدیمی محسوب می شود خانه ها و ساختمان های متعددی وجود دارد که هرکدام درادوار مختلف تاریخ ساکنانی با سرنوشت ها و آداب و رسوم متفاوت داشته . در خیابان شریعتی اهواز درست انتهای کوچۀ مولوی ، قدیمی ترین دبیرستان استان خوزستان واقع شده . در اوایل دوران پهلویِ اول ، هر روز صبح ، نوجوانان اهوازی کیف و کتاب به دست پشت میز و نیمکت های کلاس های زیبا و منحصر به فرد این دبیرستان می نشستند و علم و اخلاق می آموختند. شاید هر یک از ما بهترین درس های زندگی را در همین کلاس های درس آموخته باشیم اگر چه روزگار خود بهترین آموزگار است . عمارت دبیرستان مصطفی خمینی در سال 1304 خورشیدی بنا شد. شکل و نمای ظاهری آن شبیه معابد رومی ، یونانی ست . دبیرستان مصطفی خمینی که بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی به این نام شهرت یافت ، در مسیر تکامل تاریخی معماری مدارس ایران ، جزیی از معماری داخلی محسوب نشده و دارای سبک خاص وارداتی ست . مصالح اصلی بنا ، تمام سنگی و سبک معماری آن مگارن یا مقصوره است .
این دبیرستان که در ابتدا با چند اتاق اجاره ای در راستای برنامۀ تعلیمات اجباری دوران پهلوی شروع به کار کرد ، بی شک یکی از معروف ترین مراکز آموزشی زمان خود در اهواز بوده است . بسیاری از پسران نوجوان اهوازی شاگردان این دبیرستان معروف بوده اند . استاد معین گردآورندۀ فرهنگ معین و استاد اعطا متخلص به احمد محمود از جمله اشخاص بنامی بودند که در این دبیرستان به خدمت آموزگاری پرداختند. قدم زدن در صحن و سرای دبیرستان ، آدمی را سوار بر بال خیال به حدود 90 سال پیش می برد. دیوارهای قطور و بلند و سقف های مرتفع که طرحی ویژۀ مناطق گرمسیریست همه نشان از معماری عمارت ، به سبک رومی ، یونانی دارد . سقف کهن و دیرینۀ این دبیرستان قدیمی که اغلب پسران اهوازی خاطراتی بی بدیل از روزگار شیرین نوجوانی پشت میز و نیمکت های آن دارند ، کاهگلی ست .
در گذر زمان و تغییرات بی توقف شکل و شمایل چیدمان شهری ، هنوز سقف کاهگلی و سنتی دبیرستان ، پا برجا ایستاده و خودنمایی می کند . در روزهای ابری و بارانی ، بوی کاهگل خیس مشام جان آدمی را معطر می سازد و مرغ ذهن را به سالیان دور و دراز به پرواز در می آورد. وجود بام کاهگلی علاوه برحفظ چهرۀ سنتی شهر مانع ورود گرمای مستقیم به داخل ساختمان می شود و شکل ساخت بناها و وجود اندرونی و بیرونی در کنارسقف های بلند و کاهگلی زیبایی خاص و چشم نوازی به بافت قدیمی شهر می بخشد . رسیدگی به آثار باستانی و مرمت و نگهداری از آنها علاوه بر اینکه حلقۀ زندگی امروز را به تمدن دیروز پیوند می دهد ، موجب رشد و پویایی صنعت گردشگری در استان می شود . توجه به بناها و خانه ها و مکانهای تاریخی رونق گردشگری را به دنبال دارد.