امید زمانی
از 26 آذر تا اول دی ماه را به عنوان هفتهی حمل و نقل میشناسیم که پیشینهی آن برمیگردد به فرمان تاریخی حضرت امام (ره) در سال 62 مبنی بر اینکه رانندگان بشتابند به سوی بنادر برای تخلیه بار کشتی ها که در بنادر معطل مانده بودند.
آخرین روز از هفتهی حمل و نقل که مصادف میشود با اول دی ماه، به نام روز راهدار نامگزاری شده است.
در جامعهی ما شناخت کمی نسبت به راهداران در میان مردم وجود دارد. در حالیکه همهی ما یا از خدمات آنها بهرهمند شدهایم و یا دستکم با کاری که میکنند آشنایی داریم.
نگهداری جادهها، حضور به موقع در هنگام سوانج جادهای و بازگشایی راهها در مواقع بحرانی از جمله سیل، ریزش و رانش کوه، تصادف و... قسمتی از وظایف راهداران را شامل میشود که همین موضوع نشان میدهد راهداری از جمله مشاغلی است که نمیتوان برای آن تایم اداری را تعریف نمود.
برای آنها تا زمانی که کار هست، تایم کاری هم هست. مثلاً وقتی کوه ریزش میکند نمیتوانند سر ساعت چهار محل حادثه را ترک کرده و به خانه برگردند.
تا وقتی که راه بازگشایی شود، راهداران به کار خود مشغول میباشند. از لحاظ سیستم اداری، به راهداران مانند دیگر مشاغل اداری و ستادی نگاه میشود. از این جهت که به یک راهدار با مشکلات فراوانی که در حین انجام وظیفه ممکن است برایش پیش بیاید همان نگاهی میشود که به یک کارمند مثلاً بخش حسابداری.
در سوانح جادهای معمولاً نخستین افرادی که بر سر صحنه حاضر میشوند راهداران هستند که گاهی با صحنههای دلخراشی از مصدومان، مجروحان و حتا کشتهشدگان مواجه میشوند.
صحنههایی از آتشسوزی و سوختگیهای درجهی دو و سهی افراد، قطععضو و مصدومیتهای شدید کودکان و زنان که تحمل آنها برای هر انسانی سخت و دردناک است. در این شرایط راهداران باید به کار خود بپردازند و تا ساعتها در همان محل حادثه انجام وظیفه کنند.
توصیف قرار گرفتن در این موقعیت آسان نیست. مگر اینکه یک روز در کنار راهداران مشغول کار باشید. همین امر باعث میشود که در سالهای کاری و یا سالها پس از بازنشستگی، راهداران با ضربات روانی و تالمات روحی جبرانناپذیری مواجه شوند که زندگی عادی آنها را سخت و یا مختل میکند.
آشنایی اندک از سختی کار راهداران و مضرات کار آنها ضرورت انجام اقدامی عملی در جهت بهبود وضعیت شغلی آنها را روشن میسازد.
با این همه در چارت سازمانی پستی به عنوان راهدار وجود ندارد و راهداران از بسیاری از مزایا از جمله بازنشستگی پیش از موعد، سختی کار، مشاغل زیانآور بیبهره هستند که این امر را میتوان به مدد نمایندگان مجلس و یا مدیران ارشد وزارت تحقق بخشید. نمایندگان و مدیرانی که اغلب در روز راهدار در مراسمات حضور یافته و سختی کار راهداران را به خوبی تشریح میکنند و بهنظر میرسد که آشنایی کاملی با کار راهداران دارند و چه خوب میشود اگر این بذل توجه را در بخشهای عملی نیز به نمایش بگذارند و نگاه تازه و ویژهای به این قشر داشته باشند.
از نمایندگان مجلس و مدیران ارشد وزارت راه و شهرسازی انتظار میرود طرحها و لوایحی را در این خصوص تهیه کرده و در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسانند و به این ترتیب، سنگهایی سنگینتر و سترگتری از جنس فشارهای روحی و روانی که بر ذهن راهدارن سنگینی میکند را از پیش پای آنها بردارند.
شاید از این رهگذر کام راهداران عزیز و تلاشگر شیرین شود.
روزتان مبارک فرشتگان نجات جاده ها.