مسدود کردن حساب‌‌های انجمن نمایش

مسئول انجمن نمایش آبادان گفت: مسدود کردن حساب‌های انجمن نمایش آفت بسیار بزرگی است که بر سر تئاتر کشورمان نازل شده است.

به گزارش فارس ، امیرحسین افتخاری متولد نوزدهم مهرماه 1357 است، مدرک دیپلم عکاسی دارد و بسیار مسلط به کارش است. در عرصه هنر و تئاتر ید طولایی دارد و به اصالتش چون سایر خوزستانی‌ها افتخار می‌کند.

دوران جنگ در همدان کار تئاتر را به صورت مقدماتی آغاز کرد و سپس با خانواده به منطقه و شهر و دیارش پدری‌اش بازگشت و کار حرفه‌ای را از سر گرفت.

وی هم دوره‌ی کشکولی و کاظم طرفی است و در عرصه نمایشنامه نویسی، بازیگری، کارگردانی و فیلمسازی تبحر دارد.افتخاری همچنین از سال 83 تا 87 رئیس هیئت مدیره تئاتر شهرستان را در کارنامه کاری‌اش دارد.وی همچنین مدت دو سال است که مسئول انجمن نمایش شهرستان آبادان است.

با وی به گفت‌وگویی هر چند مختصر نشسته‌ایم که در زیر می‌خوانید.

پیشینه تئاتر آبادان بعد از جنگ را برایمان ترسیم کنید؟

افتخاری: تئاتر آبادان از سال 68 بعد از جنگ به همت آقای سلیمانی که در اداره ارشاد کار می‌کرد مجددا پا گرفت. از آن سال تا به الان هم انجمن نمایش آبادان فعال است.

هم اکنون چند گروه تئاتر در شهرستان فعالیت دارند؟

افتخاری: در حال حاضر 9 گروه ثبت شده داریم که این، بالاترین رقم در گروه‌های ثبت شده تئاتر در استان البته بعد از اهواز است. اهواز با توجه به جمعیتش 13 گروه ثبت شده دارد.

تئاتر آبادان در طول این سال‌ها چگونه کار کرده است؟ تا چه اندازه پیشرفت و موفقیت در کارنامه خود دارد؟

افتخاری: طبق آمار و ارقام جشنواره، موفقیت تئاتر آبادان بسیار محرز است اما امسال اتفاق خوبی که در بخش تئاتر آبادان صورت گرفت این بود که بعد از گذشت حدود 30 سال آبادان در جشنواره تئاتر فجر از استان خوزستان جایزه گرفت. برای نمایش «خانه شیشه‌ای» به کارگردانی علی حیدری بود که در این جشنواره خانم «طیبه نیک آزاد» بازیگری دوم جشنواره را گرفت و «علی حیدری» مقام دوم کارگردانی را کسب کرد. علاوه بر آن در تمام جشنواره‌های منطقه و کشوری نیز شرکت می‌کنیم. نمایش «خوشه پروین» در جشنواره کاشان شرکت کرد و کار برگزیده جشنواره شد. در جشنواره تئاتر منطقه الیگودرز نمایش «البته واضح و مبرهن است» بچه‌های گروه شرکت کردند و مقام‌های برگزیده جشنواره را کسب کردند.

در اجراهای عمومی چه میزان فعالیت دارید؟

افتخاری: در بخش اجرای عمومی امسال آبادان بالاترین اجرای عمومی را داشته است. هم اجرای عمومی برای بزرگسالان و هم برای مدارس. تماشاچیان این نمایش‌ها حدود 3 هزار نفر بوده‌اند. امسال هم در ایام عید نمایش خیابانی «محمد تنها» در یادمان والفجر هشت اجرای عمومی داشت که حدود 18 هزار نفر از آن دیدن کردند. در بخش مذهبی هم امسال سه نمایش داشتیم که دو نمایش تعزیه گونه بود که به صورت گردشگری در حسینیه‌ها اجرا شد و یک نمایش دیگر نیز رو به روی استادیوم، به شکل ثابت به اجرا در آمد. نمایش «بانوی بی‌نشان» هم 23 اردیبهشت به مناسبت ایام فاطمیه 10 روز به روی صحنه رفت. نمایش «سیاه بازی در کوله راه عاشقی» به کارگردانی به سعیدی هم 10 روز اجرای صحنه داشت و در حال حاضر هم دو نمایش در حال تمرین برای اجرا در دست کار است.

انجمن در حال حاضر چند عضو دارد؟

افتخاری: از سال گذشته تاکنون 60 عضو داشته‌ایم که جذب انجمن نمایش شده‌اند. علاوه بر آن همکاری جشنواره انجمن نمایش آبادان با جشنواره بسیار تنگاتنگ است. نمونه آن جشنواره تئاتر مقاومت خرمشهر است که هم اکنون نیز در حال برگزاری است. بخش اجرای خیابانی این جشنواره در شهرستان آبادان اجرایی شده است. با توجه به اینکه بخش صحنه‌ای داشتیم اما امسال این امتیاز را به ما ندادند و دلیلش را نیز نمی‌دانیم.

بزرگترین دغدغه و مشکلی که با آن رو به رو هستید...

افتخاری: موضوع کمبود و عدم حمایت از هنرمندان کلیشه‌ای  است. اما یکی از مشکلات بزرگی چند سالی به وجود آمده است و خاص آبادان نیست گروه‌هایی است که مرکز هنرهای نمایشی گفته‌اند باید ثبت شوند. متاسفانه این روند به شکل خوبی مدیریت نمی‌شود. قرار بود که گروه‌هایی که ثبت سامانه می‌شوند تا سقف 5 میلیون تومان به آن‌ها کمک شود. از سال 89 که این ابلاغیه محقق شده است تا به امروز یک بار فقط این اتفاق صورت گرفته است و مبالغ بسیار کمی به گروه‌های نمایش اختصاص داده شده است. قبلا این طور بود که انجمن حساب داشت و مستقیم پول به حساب می‌‌آمد و گروه‌ها تغذیه می‌شدند اما متاسفانه اکنون هیچ حمایتی از لحاظ مالی انجام نمی‌شود. البته اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان و رئیس این اداره بسیار ما را حمایت می‌کند که از وی بسیار تقدیر می‌کنیم. سال گذشته دفتر انجمن نمایش آبادان، دفتر نمونه استانی شد و یکی از گروه‌های ما نمونه شدند. این اتفاق برای دفتر انجمن بدون حمایت‌های رئیس اداره ارشاد مطمئنا محقق نمی‌شد. بزرگترین مشکل ما اقتصادی است. گروه‌های تئاتری که در حال کار هستند از جیب خودشان هزینه می‌کنند. امسال پرونده‌های گروه‌ها را فرستاده‌ایم اما تاکنون هیچ بودجه‌ای برایمان ارسال نشده است. قبلا که هیئت امنایی بود هم اوضاع بهتر بوده و تصمیم‌گیری‌ها راحت‌تر صورت می‌گرفت. مسدود کردن حساب‌های انجمن خود آفت بسیار بزرگی است که بر سر تئاتر کشورمان نازل شده است. حرفه‌ای‌های تئاتر تهران نیز امروز از این مشکل حرف می‌زنند و می‌نالند. امیدواریم برای این قضیه فکری شود.

جایگاه تئاتر آبادان در استان خوزستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

افتخاری: بدون اغراق آبادان جزو ستون‌های اصلی تئاتر استان خوزستان است. به جرات می‌توان گفت آبادان در تئاتر اولین شهر استان خوزستان بعد از اهواز است. چون ملاک بهترین‌ها در جشنواره‌ها و اجراها سنجیده می‌شود. خوشبختانه هنرمندان تئاتر آبادان با تمام مشکلاتی که دارند دیدشان حرفه‌ای است. این تفکر سال‌هاست در آبادان رایج است. در دو نسل گذشته در آبادان بهترین‌ها را داشته‌ایم و نسل سوم هم امروز حرف‌های تازه و نویی در تئاتر استان دارند، به عنوان نمونه حیدری امسال با حضور در جشنواره بین‌المللی فجر و کسب مقام‌های برتر جشنواره ثابت کرد که نسل سوم ما هم خیلی خوب کار می‌کند.

سال گذشته جشنواره نمایش‌های کوتاه را در آبادان داشتیم که کیفیت کارها بسیار خوب بود. این جشنواره بسیار با کیفیت‌تر از جشنواره استانی برگزار شد و جای تحسین دارد. با توجه به اینکه بچه‌ها دارند به رشد فکری می‌رسند و با وجود اینکه اکثرشان هنرجو هستند.

عامل پیشرفت بچه‌های گروه را در چه چیزی می‌بینید، با توجه به اینکه معتقدید از لحاظ مالی در مضیقه هستید؟

افتخاری: عامل این پیشرفت بر می‌گردد به گذشته و پیشینه ما. به کسانی که به عنوان پیشکسوت و بزرگ آبادان در عرصه تئاتر کار می‌کردند. استاد ایوب، استاد حاتمی. این‌ها کسانی بودند که تفکر حرفه‌ای را در ذهن ما کاشتند. به ما یاد دادند که تئاتر را باید به شکل حرفه‌ای دنبال کرد. این حرف شاید خیلی تکراری باشد اما بچه‌ها تلاش می‌کنند به لحظه‌های ناب در نمایششان دست یابند چون وقت می‌گذارند. اختلاف سلیقه‌ها هست اما بعضا صمیمیت از عوامل پیشرفت تئاتر آبادان است. این در کنار هم بودن‌هاست که به رشد تئاتر کمک قابل توجهی کرده است.

در سال‌های اخیر در بخش بانوان تا چه اندازه موفق عمل کرده‌اید، میزان حضور بانوان در عرصه تئاتر چگونه بوده است؟

افتخاری: بدون شک بهترین بازیگرهای زن بچه‌های تئاتر آبادان هستند. شیرین دژآگاه، مرجان بنی‌سعید، طیب نیک آزاد، سهیلا رهگشا، زهرا امیری اینها جزو بهترین‌های تئاتر خوزستان هستند. هر زمان در جشنواره‌ها شرکت می‌کنند رودست ندارند. امسال نماینده تئاتر آبادان خانم نیک‌آزاد وقتی در بخش رقابت رفت لعیا زنگنه و پانته‌آ بهرام با وی منتخب بودند که از بین این بازیگران بزرگ، طیبه نیک آزاد انتخاب شد. زهرا امیری امسال در جشنواره کشوری مقام اول را کسب کرد. سال گذشته نیز در جشنواره استانی و منطقه‌ای هم مقام اول از آن زهرا امیری شد. در بخش کارگردانی و نمایشنامه‌نویسی هم نگاه کنیم به همین شکل است. ندا اعتمادی‌کیا از بهترین‌هاست که هر سال خوب درخشیده و دارد به شکل حرفه‌ای کار می‌کند. وی اولین بانویی است که در سطح استان خوزستان آموزشگاه تئاتر راه‌‌اندازی کرده است. از ویژگی‌های تئاتر شهرستان این است که هنرجویان با جدیت کار را دنبال می‌کنند. زینب سمسارزاده و دنیا سامری بانوانی هستند که یکی دو سال است وارد عرصه تئاتر شده‌اند و هم‌اکنون بهترین‌های تئاتر هستند و این بر می‌گردد به همان پیشینه‌ای که به آن اشاره شد و بچه‌ها دارند.

از ارتباط تئاتر و سینما برایمان بگوئید و این روند را در شهرستان تحلیل کنید.

افتخاری: این دو هیچوقت از هم جدا نبوده‌اند و همیشه مکمل هم هستند. در تمام پروژه‌های سینمایی همیشه تئاتری‌ها حضور دارند. ارتباط ما با بچه‌های سینمای جوان بسیار خوب است. در بخش‌های نمایشنامه نویسی، کارگردانی، بازیگری به خوبی همکاری می کنیم. چند تا از بچه‌های ما هم‌اکنون در حوزه فیلم‌سازی کار می‌کنند. اکثر گروه‌های سینمایی که از تهران می‌آیند از بازیگران ما استفاده می‌کنند. تمام پروژه‌هایی که اینجا کار می‌کنند وقتی می‌روند تهران از بازیگران آبادان به عنوان بازیگران حرفه‌ای یاد می‌کنند. الان به گونه‌ای شده است که گروه تهران وقتی به شهرستان می‌آید شاید تنها دو، سه تا چهره همراه خود بیاورد زیرا خیالش راحت است که اینجا بازیگر دارد. در سریال مختار اکثر بچه‌ها بازی کردند و انصافا خوب هم بازی کردند. در فیلم بهمنشیر تمام بچه‌ها بومی بودند. در بخش‌های تولیدی هم بسیاری از بچه‌ها چون عباس امیری، رضا مسعودی، رضا نوری، بسیار خوب عمل می‌کنند. این یک حقیقت است که آبادان واقعا شهر استعداد است به غیر از بخش هنر در بخش‌های موسیقی و ورزش هم وضع به همین شکل است.

از هنر تئاتر در مناطق مجاور این شهر بگوئید...

افتخاری: شهر اروندکنار که سال‌هاست از راه‌اندازی و ایجاد آن می‌گذرد همچنان شاهد بی‌توجهی در بسیاری از بخش‌ها به ویژه هنر است. هنوز حمایتی از تئاتر این منطقه نشده است. در حال حاضر محمدرضا دلایل در حال انجام کار تئاتر در این منطقه است. اروندکنار چقدر بچه های بااستعداد و پرهیجان دارد اما متاسفانه خالی از حمایت و همکاری مسئولان هستند. در جلساتی که با مسئولان این منطقه گذاشته‌ام قرار است تحرکات و حمایت‌هایی از این بچه‌ها صورت گیرد که باید منتظر شویم و ببینیم تا چه اندازه محقق خواهد شد.

از طرف استان شاهد حمایت هستید؟ مسئولان استانی در زمینه تعالی تئاتر آبادان همکاری موثری داشته‌اند؟

افتخاری: حقیقتا نه. اگر تلاش رئیس اداره ارشاد شهرستان آبادان نبود شاید همین کمک‌های کوچک هم نمی‌شد. درست است استان کمک می‌کند اما کارها در سطح کلان نیست. البته دستشان هم خالی است و دستورالعملی است که از وزارت ارشاد برایشان می‌آید ‌و می‌گویند از الان بودجه تئاتر را پرداخت نکنید. متاسفانه هزینه و بودجه‌ای که قبلا به ما پرداخت می‌‌شد دیگر نمی‌شود!

از طریق منطقه آزاد، شهرداری و پالایشگاه و سایر ارگان‌های اجرایی شهرستان تا به حال حمایت شده‌اید؟

افتخاری: متاسفانه در شهری هستیم که پر از پول است. در این زمینه بارها با امام جمعه، فرماندار و پالایشگاه وارد مذاکره شده‌ام اما مسئولان ما به تنها چیزی که اهمیت نمی‌دهند فرهنگ و هنر است. من بارها این موضوع را تکرار کرده‌ام.

هر اداره بودجه فرهنگی ویژه‌ای دارد در این زمینه بودجه به تئاتر تعلق گرفته است؟

افتخاری: خیر. هیچوقت. به جشنواره دفاع مقدس اشاره می‌کنم که 31 شهریور تا پنجم مهرماه در سالروز شکست حصر آبادان برگزار می‌شود. شما نگاه کنید و ببینید چه اتفاق فرهنگی در این شهر صورت می‌گیرد. متاسفانه شان دفاع مقدس را با برخی اقدامات در شهر پائین می‌آورند. به مناسبت پنج مهر جنگ شادی برگزار می‌کنند. بالغ بر 15 میلیون تومان هزینه می‌کنند. دو خواننده و گروه نمایش از تهران می‌آورند و مردم را می‌خندانند در مقابل انجمن نمایش شهرستان با موضوع دفاع مقدس جشنواره مرتبط و پرمحتوایی برگزار می‌کند. در سه سالن، نمایش‌ها با موضوع دفاع مقدس اجرا می‌شود. این دو را با هم مقایسه کنید. مطمئنا باید در این زمینه فرهنگ سازی شود. هیچکس به تئاتر کمک نمی‌کند. مقام معظم رهبری همیشه فرموده‌اند «تئاتر منبر است بلکه فراتر از منبر». همه اعتقاد دارند که ما باید از فرامین رهبری پیروی کنیم. اما در این شهر که ادعایمان می‌شود شهر ثامن الائمه است هیچ ارگان و یا نهادی از ترویج فرهنگ دفاع مقدس حمایت نمی‌کند. تمام بودجه‌های فرهنگی شهرستان بد خرج می‌شود. هزینه‌های میلیونی برای جشن نشاط اجتماعی برگزار می‌شود که پول و هزینه این کارها را به بچه‌های بومی موسیقی و تئاتر شهر نمی‌دهند و از نیروهای غیربومی استفاده می‌کنند. کار فرهنگی باید تفکر فرهنگی همراهش باشد.

با توجه به واژه «غیربومی» که بکار بردید به نظر شما به‌کارگیری نیروهای بومی در ادارات و ارگان‌های اجرایی تا چه میزان در حمایت از هنر و فرهنگ شهرستان تاثیرگذار است؟

افتخاری: بله، قطعا. مدیران باید فرهنگ را بشناسند. تاثیری که یک فیلم و یا نمایش در فرهنگ سازی دارد چه چیز می‌تواند داشته باشد مقام معظم رهبری می‌فرمایند «هر اندیشه‌ای تا در قالب هنر نگنجد ماندنی نیست». ادارات بیایند بگویند تا به امروز چه کار فرهنگی انجام داده‌اند. شرکت نفت سال گذشته کلی هزینه کرد که فیلم بسازد. هزینه‌های میلیونی برای فیلم «ملکه». اما وقتی ما می‌گوئیم جشنواره تئاتر دفاع مقدس داریم که استانی هم هست، می‌گویند نهایتش 100 هزار تومان می‌توانیم کمک کنیم که اگر کمیته امداد بروم بیشتر از این همکاری می‌کنند! این‌ها برای تئاتر شهری چون آبادان درد است. متاسفانه مسئولان دنبال وضعیت ناب نمی‌گردند. باید کار فرهنگی در این شهر صورت گیرد. دهه فجر را ببینید چه برنامه‌های فرهنگی صورت می‌گیرد؟ مسئولان در مناسبت‌های مختلف فقط دوست دارند مردم را بخندانند. اینها فکر می‌کنند هنر اسباب خنده مردم است. هنر سیرک نیست. هنر صرفا کمدی نیست بلکه اتفاقی است که باید در اذهان شکل گیرد و فرهنگ سازی کند. مسئولان متاسفانه یا نمی‌خواهند یا اصلا نمی‌توانند هنرمندان این منطقه را درک کنند زیرا در شهری که این همه پول از طریق منطقه آزاد اروند، پالایشگاه و شرکت‌های پتروشیمی که روزانه میلیاردها دلار درآمد دارند هیچ حمایتی از فرهنگ منطقه نشود جای تعجب و تامل است.

اگر ناگفته مانده است...

افتخاری: عاجزانه از مسئولان می‌خواهم نگذارند هنر و هنرمندان در این شهر دفن شوند. همین.

گفت‌وگو از مریم خبازی