شوشان - زمان بابادی شوراب
بسمه تعالی
«بشریت مدتی است که به فکر افتاد به جای توسل به زور و فشار، اختلافات خود را از حق و عدالت حل و فصل کند»
مرحوم دکتر محمد مصدق
خبر خروج آمریکا از پیمان برجام و شکست آن *(هر طرف مدعی شکست طرف مقابل است)* موضوعی است که بدلیل ضرر فراوان موجب نگرانی مردم کشور عزیز ما در گذشته و حال و آینده گردیده است و با توجه به اینکه برجام یک سند حقوقی است و طبق گفته مسئولین اجرایی کشور که طرف مذاکره و قرارداد با کشور آمریکا و دولت های غربی بودند، این پیمان از طرف آمریکا نقض شده است *و از این بابت به کشور ما خسارت های مالی و حیثیتی فراوان وارد شده* و از طرفی دیگر کشور آمریکا مدعی است که ایران به پیمان خود بطور کامل عمل نکرده و از انجام طبق مفاد آن سر باز زده است.
این موضوع بعنوان *یک دعوای حقوقی بین المللی، می تواند برای رسیدگی به دیوان دادگستری بینالمللی* به عنوان رکن قضایی سازمان ملل متحد *(دیوان لاهه)* مراجعه شود.
لازم به ذکر است که کشور ما یک بار قبلا در پاسخ به شکایت کشور بریتانیا در زمینه انحلال شرکت نفت انگلستان و نقض قراداد نفت حضور پیدا کرده و *در آن زمان با دفاع خوب و منطقی دکتر محمد مصدق، قضاوت بین کشور ایران و انگلیس، به نفع ملت ما تمام شد!*
دادگاه لاهه بعنوان مهمترین و قاطع ترین مرجع رسیدگی حقوقی به اختلافات بین المللی، برای حل مسالمت آمیز اقدام می کند.
با مراجعه به این نهاد بین المللی و با توجه به گسترش حدود صلاحیتها و اختیارات، برای کاهش نزاعها و خشونتهای بیشتر و تامین منافع کشورمان و کاهش تنش در سطح بینالمللی، به کاهش خسارات بیشتر برای کشور ما کمک خواهد کرد و ضمنا می تواند عاملی برای تمکین به قانون و توسعه حقوق بینالملل عمومی گردد.
*و با این سیاست و روش می توان جهت احقاق حق کشورمان گام های بسیار مهم، اثرگذار، لازم و ضروری برداشت.*
با توجه به اینکه طرفین اعتقاد دارند که عهدنامه و پیمان (برجام)بطور کامل انجام نشده است و اساسنامهی دیوان بینالمللی دادگستری نیز در مادهی 36 با بیان این موضوع امور زیر را در صلاحیت خود میداند:
*الف-تفسیر عهدنامه؛*
*ب-هر مساله ایی كه موضوع* *حقوقی بينالمللی باشد؛*
*د- نوع و ميزان غرامتی كه بايد براي نقض يك تعهد بينالمللی داده شود؛*
در نتیجه اگر اختلاف حقوقی و سیاسی طرفین دعوا ناشی از تعارض منافع دول یا تغییر قواعد حقوقی موجود باشد و دولت ها معتقد به ضرر خود از انجام نشدن آن پیمان باشند (صلاحیت ترافعی)، نهاد بین المللی درباره آن موضوع می تواند داوری نماید.
بدلیل اینکه همه دولت های *(شرط معاهدات چند جانبه)* حاضر در برجام عضو سازمان ملل می باشند، طرح شکایت می تواند صورت گیرد.
اختلافات ناشی از معاهدات چند جانبه در صورتی در دیوان قابل رسیدگی است که دیوان مزبور موافقت کلیهی طرفهای معاهده را کسب کرده باشد.
دیوان محدود به طرفین دعوا است و هر کشوری که تصور میکند از رأی دادگاه متأثر خواهد شد میتواند در جریان رسیدگی حاضر شود و باید دادخواست جداگانهای بدهد، ولی دیوان بطور مستقل دستوری مبنی بر حضور کشور ثالثی در دادگاه صادر نمی کند.
درخواست کتبی مورد نظر یک سند یکجانبه است که باید موضوع اختلاف و اصحاب دعوا را در برداشته باشد و نیز تا حد امکان مبنای صلاحیت دیوان توسط مدعی، بیان و تشریح شده باشد.