نوید قائدی
اهمیت شهرستان اهواز از لحاظ موقعیت اقتصادی (بخش صنعت و کشاورزی)، شرایط سیاسی و بحث امنیت ملی و منطقه ای بر هیچ کس پوشیده نیست، ظرفیتهای فعال و غیر فعال این شهرستان آن قدر گسترده و متنوع هستند که میتوان برای هر کدام ساعتها توضیح و تفسیر کرد.
اما با نگاه اجمالی به وضعیت معیشت و سبک زندگی ساکنان این شهرستان مشخص میگردد که مردم از لحاظ شرایط اقتصادی – اجتماعی در شرایط مطلوبی به سر نمیبرند.
این شرایط ناگوار در سالهای اخیر تشدید شده و از نمونه بارز آن موج اعتراض کارگران بعضی از بخشهای صنعتی، اخیراً مبحث تأمین آب کشاورزی و شرایط بحرانی زیست محیطی یعنی اقلیم و گرد و خاک مطرح بوده است.
اما در این شرایط حساس یعنی وجود مشکلات عدیده، نقش فرماندار شهرستان اهواز میتواند چگونه باشد تا بخشی از این مشکلات مرتفع گردند؟ گرچه در مجموعه قوانین شرح وظایف فرماندار به به وضوح مشخص است و ساختار اداری و اجرای روشهای انجام امور تعریف شده است اما از نقش و شم مدیریت و خلاقیتهای یک مدیر با ذکاوت و خلاق در بررسی موانع و مشکلات و برنامههای ریزی و پیگیری برای رفع آنان نمیتوان غافل شد و چشم پوشی کرد.
لذا با عنایت به مشکلات فعلی میتوان به فرماندار محترم در بخش پیشنهاد و توصیههایی را داشت تا بتوانند در کار خود موفق باشند.
• در حریم شهرستان اهواز کارخانههایی وجود دارند که نیروی کاری آنها ساکن این شهرستان هستند لذا هر گونه اخلال در کار اجرایی آنان که منجر به ایجاد نارضایتی گردد، شهرستان را درگیر خود خواهد کرد مانند کارگران گروه ملی که اعتراضهای دامه دار چندین ماه گذشته آنان توانست مشکلاتی را برای شهروندان اهواز و زندگی و معیشت خانوار کارگران بوجود آورد.
لذا بررسی عملکرد و موانع و مشکلات صنایعی که در حریم این شهرستان قرار دارند باید جز برنامههای ادواری فرمانداری باشد. اگر این موانع برطرف شوند در واقع بخشی از مشکلات جدی و بزرگ شهرستان حل شده می شود.
• بررسی پروژههای در دست اجرا و نیمه کاره (در قالب پروژههای صنعتی، کشاورزی، خدماتی رفاه، گردشگری و...) با هدف تکمیل و بهره برداری آن ها کمک بزرگی به رفع مشکل بیکاری ناموزون و خارج از عرف شهرستان اهواز است .
• تقریباً وضعیت معیشت و اشتغال اکثر دهستانهای شهرستان، مربوط به کشاورزی و دامداری است، که پیشنهاد میشود با تشکیل کارگروه ویژه ای که شامل نیروهای اجرایی و علمی، در این حوزه مقوله آسیب شناسی جدی انجام گیرد تا موانع و مشکلات مشخص و به طبع آن با برنامه ریزیهای علمی و اجرایی برای رفع آنان اقدام گردد.
در این برنامهها باید اهداف و روشهای اجرایی و همچنین نظارت کار و ضمانت هایی اجرایی مشخص و معیین گردند.همچنین با توجه به تغییر اقلیم منطقه و موضوع کم آبی باید تدابیر ویژه ای مانند تغییر الگوهای کشت؛ روشهای نوین آبیاری؛ کشتهای گلخانه ای و روشهای نوین دامداری، ترویج و آموزش متناسب به بحران های اقلیمی در بخش کشاوری جهت ارتقای فرهنگ روستایی و کشاورزی انجام گیرد.
• در بخش صنایع بسته بندی، تبدیل و فرآوری و نگهداری محصولات کشاورزی در قالب روشهای نوین باید به جد پیگر بود تا کشاورزان بتوانند از محصولات خود بالاترین میزان ارزش افزوده را داشته باشند.
• در حوزه اجتماعی و فرهنگی باید با مطالعات دقیق و همه جانبه بافت شهری و روستایی، مشکلات و موانع بررسی، و با هدف ارتقای فرهنگ شهروندی راهکارهای عملیاتی ارائه شود.
قطعاً این بخش نیاز به هماهنگی بین بخشی زیادی دارد، چون نهادهای موازی زیادی در این حوزه فعالیت دارند که باید در شورای فرهنگی و اجتماعی، تقسیم کار با ذکر اولویتها مشخص، همچنین روشهای نظارت و پایش برنامهها،حتماً در دستور کار باشد.
• ساماندهی شرایط اقتصادی در قالب بازار و یا امکان صادارت محصولات شهرستان که بسیار جای کار و توسعه دارد و باید به عنوان یک موضوع تخصصی، از اساتید اهل فن کمک گرفت تا بتوان هر چه بیشتر، رونق اقتصادی و تجاری را بالا برد.
همچنین بررسی و تا حدودی اجبار به انجام گردشهای مالی صنایع واقع در این شهرستان به گونه ای حسابهای مالی و بانکی و خرید و تهیه خدمات را از درون مجموعه شهرستان به عنوان یک اولویت مهم انجام دهند،قرار نیست میزان آلایندگی و مشکلات صنایع برای مردم این منطقه باشد اما نفع اقتصادی آن نصیب دیگر شهرها شود.
• ایجاد آرامش و امنیت اجتماعی در قالب بررسی راهکارهای اتحاد و همدلی اقوام و ارتقای سطح فرهنگ مشارکت پذیری شهروندان از مواردی است که باید کارهای زیادی در این بخش صورت گیرد.
• بررسی دقیق پروژههای تعریف شده و در دست اجرا در بخشهای عمرانی شهرستان که باید به جد و با قدرت وارد این حوزهاقدام شود تا از انجام کارهای بی کیفیت و سهل انگاریهای عمدی و سهوی و یا اهمال کاریها جلوگیری شود.
• بررسی عملکرد تمامی ادارت و دستگاههای خدمات رسان تحت حوزه نظارت فرمانداری، به گونه ای که اهداف و برنامههای اجرایی آنان را خواسته وبا برنامههای اجرایی کشور در قالب برنامههای توسعه و چشم انداز تطبیق دهند که اگر در جایی ایراد و نقصی هست بر طرف شود.
• بررسی دقیق موضوعات آموزشی در بخش های مختلف عمومی و تخصصی،به گونه ای که بر علمکرد نواحی آموزش و پروش و حتی آموزش عالی گسترش یابد، در این بخش هماهنگی بین بخشی و ایجاد ارتباط بین دانشگاه و صنایع استان، آموزش پروش با آموزشهای فنی و حرفه ای و همچنین کمک به بحث آموزش شهروندی و تربیت نیروهایی خلاق و توانمند باید در رأس امور باشد.
• بررسی همه جانبه وضعیت کلانشهر اهواز به عنوان مرکز شهرستان و مرکز استان خوزستان جهت رفع موانع و مشکلات پیش روی در تمامی نواحی و محلات شهر و حاشیه تا بتوان در حوزههای عمران شهری؛ اقتصاد شهری؛ خدمات شهری و فرهنگ و حقوق شهروندی با تاکید بر توامند سازی عادلانه اقدام نمود مگر نه این نابرابری در توزیع امکانات و خدمات شهری میتواند مخاطرات زیادی را در پی داشته باشد.
• در بحث اقلیم و محیط زیست که یک دغدغه اساسی است (تعدادی از کانونهای گرد و غبار در جوار این شهرستان هستند) طی چند سال گذشته کارهایی برای ترمیم آنان به آمده که باید فرماندار محترم در این زمینه توجه و عنایت ویژه داشته باشند.
چون انجام بعضی امور شاید کافی و علمی نباشد، همچنین در بحث حفاظت و صیانت از حریم و وضعیت زیست محیطی رودخانه کارون باید بررسی و دقت بیشتری صورت گیرد مگر نه به مرور زمان حیات این رودخانه با خطرات بیشتری مواجه خواهد شد.
• با توجه به مشکلات مالی و کمبود اعتبارهای تخصیص یافته دولتی در سرفصل های خصوصا فرهنگی و اجتماعی و زیست محیطی و... پیشنهاد میگردد از توان و تجربه سازمانهای مردم نهاد در سطح شهرستان استفاده ویژه شود. فرماندار محترم با آنها تعامل و ارتباط مستمر داشته باشد؛ زیرا در این قالب میتواند خدمات مفید و بدون هزینه ای را جهت شهروندان ساماندهی نماید.
• توصیه مهم و نهایی این است فرمانداری منتظر نماند تا مردم جهت رفع و رجوع مشکلات خود با مراجعه حضوری به فرمانداری اقدام نمایند بلکه در بررسی و پایش مشکلات زندگی شهروندان خود پیش رو باشد و همه روزه با تعامل گسترده مردمی و روش هایی نوین ارتباطی،صدای مردم را استماع و جهت رفع و رجوع آنان کوشش نماید.
در پایان بیان میگردد مسائل و مشکلات شهرستان اهواز بسیار متنوع و گاهی آنقدر بغرنج است که امکان پرداختن به آنها در چند سطر نمی گنجد. در این نوشتار کوتاه سعی بر ان شد تا اعم مشکلات مطرح شوند، به فرماندار محترم پیشنهاد میگردد در قالب برگزاری یک هم اندیشی تخصصی با مشخص بودن عنوان مباحث در قالب وظایفی که فرمانداری به عهده دارد،آسیب شناسی کارشناسان و دلسوزان و راهکارها و پیشنهادهای آنان را استماع و برای رفع آنان برنامه ریزی نماید.
اگر فرماندار محترم با نیت خالص انشاا... و طی برنامه ریزی های مدون و با ایجاد یک سیستم ارتباط دوسویه مردمی یعنی تعامل با مردم رفتار نماید قطعا در پیش برد اهداف متعالی موفق و مردم هم در نهایت قدردان ایشان خواهند بود.
در پایان ذکر می گردد چنین وضعیت نابسمان معیشتی - فرهنگی زیبنده شهرستانی نیست که شاید رکورددار حدود پنجاه درصد نفت خام تولیدی کشور است.