یک سر و هزار سودای روان درمانی در ایران

اختصاصی شوشان : علم روان‌شناسی برآمده از فلسفه و زیست‌شناسی ست که مباحثات مربوط به آنها به یونان قدیم و متفکرانی همچون ارسطو و سقراط باز می‌گردد. امّا رشته روان‌شناسی به عنوان یک رشته مستقل، هنگامی متولد شد که ویلهلم ووندت، نخستین آزمایشگاه روان‌شناسی را در شهر لایپزیک آلمان تأسیس کرد.

در ایران تا اوایل دهه 1340 فعالیت چشمگیری در روانشناسی وجود نداشت و این علم یا به عنوان بخشی از برنامه‌های رشته فلسفه و علوم تربیتی و یا به صورت بخشی از دوره‌های تربیت معلم تدریس می‌شد. دهه 1340 را باید دهه گسترش سازمانی روانشناسی در ایران نامید، چون طی این ده سال دوره لیسانس روانشناسی نخست در دانشگاه تهران و بعدها در سایر دانشگاههای ایران تأسیس گردید. در دانشگاه تهران دوره فوق لیسانس روانشناسی بوجود آمد و مؤسسه روانشناسی بنیان گذارده شد.

با وجود قدمت علم روانشناسی ، بسیاری از خانواده ها هنوز از بردن نام روان شناس و روانکاو واهمه دارند و با ساده پنداری از رفتن به پیش روان شناس اجتناب می ورزند . بزرگترین دلیل استقبال پایین از حضور مشاوران در عرصه سلامت شاید نبود هیچ گونه بیمه ای برای پوشش های بیماری های روان درمانی است.

به طوریکه سال گذشته دکتر عباسعلي ناصحي رئيس اداره بهداشت روان وزارت بهداشت اعلام کرد : هزينه هر جلسه روان درماني و مشاوره با نظر روان شناس از بيمار دريافت مي شود و تعرفه مشخصي براي اين کار وجود ندارد. سازمان نظام روان شناسي تعرفه هايي را براي سطوح مختلف از کارشناسي ارشد تا دکترا تعيين کرده که از 17 تا 40هزار تومان براي هر 45 دقيقه در تهران متغير است. تعرفه هايي که مورد تاييد شوراي عالي بيمه نيست و بيمه ها نيز تعهدي براي پرداختشان ندارند.

فوت اطرافیان ، حوادثی از قبیل تصادف ، قتل، سوانح محیط کار نمونه هایی روزمره از مشکلات جوامع هستند مسلما در جوامعی که به آثار این وقایع پرداخته نمی شود و به بطن علل این وقایع نمی پردازد سلسله وار بودن اتفاقات و اخبار نا خوشایند بیشتربه وقوع می پیوندد بدون اینکه با برخورد علمی از تکرار این وقایع جلوگیری کرد.

استقبال ار علم روان شناسی و روانکاوی با گذشت نیم قرن از پیدایش آن هنوز نتوانسته بین کشورهای همچون ایران طرفدارانی بیابید.

هرچند فارغ التحصیلان این رشته بیشمارند و روان شناسی جزو محبوب ترین رشته های انتخابی دانش آموختگان علوم انسانی است ولی اغلب فارغ التحصیلان این رشته بیکارند . نه تنها مردم حضور مشاوران را در زندگی خود حیاتی حس نمی کنند و چه بسا که صنعت ما نیز هنوز به ارزش روان شناسی پی نبرده است. به گفته رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور هم‌اکنون ۶هزار و ۵۰۰ روانشناس در کشور وجود دارد، اما نیاز کشور با توجه به افزایش شمار شهرنشینی ۱۷هزار روانشناس است.

سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران یکی از ارگان‌های اصلی صدور مجوز تاسیس مراکز مشاوره است؛ این سازمان برای افراد دارای مدرک کارشناسی‌ ارشد و بالاتر رشته مشاوره و روانشناسی بالینی طی شرایط خاصی مجوز صادر می‌کند. وزارت ورزش و جوانان هم از جمله سازمان‌هایی است که برای تاسیس مرکز مشاوره مجوز صادر می‌کند. اما این که روان شناسان این دفاتر فقط به مشاوره در زمینه مربوط به خود می پردازند و یا نه جای سوال است ؟

برخی از مردم به دلیل عدم آگاهی به سوی مشاورانی می روند که به مشکل مربوط به آنها ارتباطی ندارند. شاخه های مختلفی درروان شناسی وجود دارد که متداول ترین ها : روان شناسی آزمايشي ( روانشناس تجربي) آموزشگاهي ، اجتماعی باليني ، پرورشي( روان شناس تربيتي)، .مددكار رواني ،روان درمانگران ، رشد ، شخصيت شناس ، فيزيولوژيايي ، مشاوره اي ، مهندسي ، رشد و كودك ، اجتماعي ، مرضي ، كودكان استثنايي ، تربيتي،روانكاوان ( دكتري روان شناسي كه دوسال دوره روانكاوي را گذرانده باشد) و روان پزشكان است. متاسفانه در کشور ما فارغ التحصیلان شاخه های مختلف به مشاوره در تمام زمینه ها می پردازند و این نظارت بیشتر از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره را طلب می کند.