شوشان - ناصر بزرگمهر:
آقای رئیسجمهوری،جنابعالی بارها در ۶ سال گذشته از نظام بانکی اظهار نارضایتی کردهاید و بهصراحت با انتقاد از رقابت ناسالم بین بانکها بر افزایش نظارت بانک مرکزی بر فعالیتهای بانکها تاکید داشتهاید.
اصلاح نظام بانکداری مهمترین موضوعی است که این روزها تمامی اقتصاددانان، فقها و علما، نمایندگان و مردم کوچه و بازار بر آن تاکید دارند.
جنابعالی فرمودهاید در شرایط کنونی، بانکها گاهی به دولت کمک میکنند و گاهی بار بر دوش دولت میگذارند و برخی از بانکها روزانه، نه ماهانه برای ما گرفتاری ایجاد میکنند؛ هر روز و ساعت برای ما مشکل درست میکنند.
بهگفته شما وقتی دولت اقدام به استقراض از بانک مرکزی نکرده و پایه پولی را بالا نبرده، مشخص نیست این حجم از نقدینگی که همه از آن شکایت دارند، برای چه آمده و به کجا رفته است؟ اگر هم این افزایش به پایه پولی مربوط میشود، دولت نیست که این پایه پولی را بالا میبرد، بلکه بهطور عمده بانکها هستند. بانکها پایه پولی را بالا میبرند؛ یعنی با یک دست به مردم خدمت میکنند و با دست دیگر به جامعه فشار میآورند.
جنابعالی تاکید کردهاید بانکها باید سالمسازی شوند. شما فرمودهاید در تهران، اول، وسط و آخر خیابان، نبش خیابان و جای حساس شهر را پیدا نمیکنید که بانکها نگرفته باشند. چرا؟
جنابعالی بهجای ما با اشاره به ساختمانها و شعب بانکها در بهترین و حساسترین نقاط خیابانهای شهر طرح سؤال کردهاید و البته پاسخ ندادهاید چرا؟
بررسی همین یک مورد میتواند نشان از وجود تفکر ناسالم در نظام بانکی کشور و تاثیری که بر نرخ ساختمان در سالهای گذشته داشته، باشد؛ بررسی واسطهها و دلالانی که با خریدوفروش شعب بانکی و از این رهگذر صاحب ثروتهای افسانهای شدهاند. این کار را به وزارت اطلاعات و مأمورانی صدیق بسپارید تا آلودگی فضای خریدوفروش شعب و دستهای پنهان در آن را پیدا کنند و ببینید که بانکها با خرید بیش از ۱۰هزار شعبه در ۲۰ سال گذشته چه باری را روی نرخ مسکن تجاری گذاشتند.
آقای رئیسجمهوری؟؟؟
فرمودهاید که متاسفانه یا خوشبختانه امروز اقتصاد به بانکها وصل است و باید این وابستگی و تکیه اقتصاد به بانکها را به بازار سرمایه منتقل کنیم، چراکه وضعیت بانکهای دولتی و خصوصی و خصولتی خوب نیست.
جنابعالی بارها از وزیران اقتصاد خود خواستهاید که نظام بانکداری را اصلاح کنند و از بنگاهداری خارج شوند؛ چراکه درحالحاضر بانکها اول تسهیلات را به بنگاههای خودشان میدهند؛ بنابراین بانک باید از بنگاهداری خارج شود تا بتواند عادلانه رفتار کند.
جنابعالی از نظارت ضعیف بانک مرکزی گفتهاید و دیدیم که چند موسسه غیرمجاز چه بلایی سر کشور آوردند و چقدر به اعتماد عمومی مردم لطمه زدند و چه هزینه سنگینی بر دوش کشور گذاشتند.
آقای رئیسجمهوری؟؟؟
بارها در نقد نظام بانکی حرفهای خوبی زدید، اما همه این نقدها را ما هم بارها گفتهایم و حتی برخی روزنامهنگاران و اقتصاددانان بیشتر و تندتر از جنابعالی درباره بانک و بانکداری سخن گفتهاند.
اما موضوع این است که مشکل بانکها را که نباید ما روزنامهنگاران یا چهارتا اقتصاددان و مردم عادی که حل کنیم. وزیران شما در برج عاج قرار دارند. چند وزیر اقتصاد عوض کردید؛ همه باسواد و کتابخوان بودند، اما بهترین آنها هم وقت برای دیدار و شنیدن و عمل کردن نداشت.
سالهاست رویه بانکها مشخص است و این وظیفه دولت و نهادهای نظارتی است که بانکها را مدیریت کنند. خوشبختانه در این زمینه درظاهر سران محترم قوا همنظر هستند؛ خب اصلاح نظام بانکی را نه در شعار، که در عمل آغاز کنید؛ وگرنه با حرف که دهان مردم شیرین نمیشود.
آقای رئیسجمهوری؟؟؟
شنیدن برخی حرفها بهویژه انتقاد از مسئولان کشور خندهدار شده است. جنابعالی و هیچ مسئولی اجازه ندارد از وزارتخانهها و سازمانهای زیردست خود انتقاد کند، شما باید با آنها برخورد و آن سازمان را اصلاح کنید.
انتقاد کردن و دیدن نیمه خالی لیوان را به مردم و ما روزنامهنگاران و استادان دانشگاه واگذار کنید و برخورد کردن و تغییر دادن را خود برعهده بگیرید.
حدود شغلی یکدیگر را رعایت کنیم؛ در بقالی هم حریم صنفی در نظر میگیرند. نمیشود که هم ما انتقاد کنیم، هم وزیر، هم معاون اول و هم رئیسجمهوری و بعد هیچکس نباشد که به این انتقادها رسیدگی کند.
گاهی مدیران عامل بانکها و هیاتمدیرههای آنها را هم دیدهام که از سیستم انتقاد میکنند و خلاصه این روزها که بازار اقتصاد بههمریخته همه نقش مخالفخوان را پیدا کردهاند و گروه مخالف خارج از کشور شدهاند و کمکاری و بیعرضگی و ندانمکاری خود را به دیگری نسبت میدهند اما همچنان به میز مدیریت کوتوله خود دودستی چسبیدهاند.
این همه سال میگذرد و همه حرفها تبلیغاتی است. نظام بانکی اسلامی نیست؛ از غرب هم غربیتر است، بیبندوبار است؛ این دولت آن دولت هم ندارد. مسئولان فکر میکنند مشکلات کشور با سخنرانی حل میشود که نمیشود.
آقای رئیسجمهوری؟؟؟
اظهار کردهاید که در برخی رسانهها این موضوع عنوان میشود که دولت در زمینه افزایش نقدینگی کاری نکرده، اما آمارهای ارائهشده نشان میدهد نقدینگی را در پایه پولی کنترل کردیم که کار بسیار مهمی است.
نقد ما به همین آمارهای غیرواقعی است که به شما ارائه میکنند؛ بیشتر این آمارها واقعی نیست و مبنای درستی ندارد.
آقای رئیسجمهوری؟؟؟
یکی از موفقیتهای خوب بانک مرکزی که با کمک دولت و قوای دیگر حاصل شد، رسیدگی به وضعیت موسسههای اعتباری غیرمجاز بود که اگر واقعا از بین رفته باشند و دوباره سبز نشوند و چند بانک در هم ادغام شوند شاید کار بزرگی از دولت شما به یادگار بماند.
آقای رئیسجمهوری؟؟؟
ایجاد تعادل در نرخ ارز را دارای اهمیت توصیف کرده و گفتید همه باید در این راه به بانک مرکزی کمک کنند تا نرخ ارز به سطحی منطقی، متعادل و قابلقبول برسد.
آقای رئیسجمهوری؟؟؟
جنابعالی فرمودید که نمیشود کشور را به ۱۰، ۲۰ نفر داده و بگوییم که هر تصمیمی آنها بگیرند، ما نیز تابع هستیم؛ چنین نیست و صاحب این کشور، ملت بزرگ ایران هستند و تاکید کردید امروز باید متخصصان حرف حق را به گوش مردم برسانند تا مردم بدانند واقعیت چیست؟
بله حق با شماست، اما بفرمایید چگونه بگوییم که شما بخوانید یا بشنوید. مدیران عامل بانکهای شما در این سالها هر روز ضعیفتر از دیروز شدهاند. بعضی از آنها تفاوت ارز و عرض را هم نمیدانند. این انتصابهای رانتی و فامیلی و رفاقتی را قطع کنید. بعضی از اعضای هیاتمدیرهها در حد کلاس اکابر میدانند، این مدارک قلابی و دکتر و دکتر گفتنها را جدی نگیریم.