مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت با تایید بر لزوم تامین سلامت کاروانهای راهیان نور، گفت: مهمترین کاری که برای این جمعیت باید انجام شود، پیشگیری از انتقال و افزایش بروز بیماریهای واگیر در جمعیت عمومی و زائرین است.
دکتر محمداسماعیل مطلق در جلسه شورای سلامت خوزستان که امروز (22 اسفندماه) در استانداری خوزستان برگزار شد، اظهار کرد: طبق بررسی که در سال 1970 تا 2010 در خصوص وضعیت کشورها از نظر مخاطرات انجام شد مشخص شد که 61 درصد مخاطرات در ایران مربوط به سیل، 28 درصد زلزله، 3 درصد طوفان و 3 درصد دیگر شامل رانش زمین و آتشسوزی جنگلها است.
وی افزود: در بررسی دیگری نیز از نظر وضعیت ایران در مرگ و میر ناشی از بلایا مشخص شد که اگر سطح همه مرگ و میرها در جهان را 10 حساب کنیم سطح خطر ایران هشت از 10 است یعنی سطح ایمنی ایران از نظر مرگ ناشی از بلایا 2 گزارش شده است.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: همچنین بررسی دیگری در سال 1994 تا 2013 از نظر جمعیت جهان در مورد وضعیت مخاطرهها انجام و مشخص شد که 40 میلیون نفر از 80 میلیون نفر جمعیت ایرانی تحت پوشش مخاطره قرار دارند و باید به این افراد خدمات سلامت، خدمات اجتماعی و اقتصادی ارائه شود.
وی بیان کرد: زمانی که در سطح کشور برنامهریزی وجود ندارد میبینیم که در استان گلستان با بارندگی بیمارستانهای ما دچار حادثه شدند. علیرغم اینکه مشخص شده 63 درصد از مخاطرات در ایران، سیل است نمیدانم در استانهای ما برنامهای برای این کار وجود دارد یا خیر؟
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در خوزستان 10 سال دچار خشکسالی بودیم اما امسال شاهد رحمت الهی هستیم و میبینیم که در برخی مناطق این استان سیل رخ داده است. همچنین یک زلزله در معدن گلستان رخ داده است، اما به دلیل اینکه برنامه اصلی در این زمینه تعیین نشده و هماهنگی وجود نداشته است سه تا چهار روز پس از زلزله توانستیم مجروحین را از زیر آوار خارج کنیم و پس از خروج مجروحین با وجود استقرار آمبولانس در محل حادثه اما مجروحین توسط مردم حمل شدند.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: در زلزله کرمانشاه میبینیم که کودکان از کیسه زباله برای پوشش استفاده کردهاند و یا کیسه خواب آنها گونی است.
مطلق عنوان کرد: در بررسی که در مورد مقایسه مرگ و میر در بم طی پنج سال و روزی که زلزله رخ داد، مشخص شد که طی پنج سال 16 مورد مرگ زنان باردار رخ داده است، اما در یک روز زلزله، 173 مورد مرگ زنان باردار داشتهایم. همچنین مرگ کودکان زیر پنج سال، طی پنج سال در بم 42 مورد بوده اما در روز زلزله 6 هزار و 700 مورد مرگ کودکان زیر پنج سال داشتهایم. همچنین مرگ افراد زیر 19 سال در پنج سال 912 مورد بوده، اما در یک روز زلزله 14 هزار و 799 نفر بوده است.
وی تصریح کرد: طبق بررسی که در 11 ماهه سال جاری انجام شد، 29 مخاطره در کشور ثبت شده است که در مجموع 15 هزار و 279 مخاطره در کشور رخ داده است. یعنی روزانه 4 مخاطره رخ داده که همه آنها قابل پیشبینی بوده است.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: اکنون تعداد مخاطرات کل دانشگاههای علوم پزشکی کشور مشخص شده است. در این مخاطرات 19 هزار و 799 نفر دچار آسیبدیدگی شدند که مسمومیت با CO بیشترین مخاطره و پس از آن حوادث ترافیکی، مسمومیت غذایی و مسمومیت الکلی به ترتیب بیشترین مخاطره را داشتهاند که همه آنها به راحتی قابل پیشبینی هستند.
مطلق تصریح کرد: در 11 ماهه امسال 4 هزار و 5 مورد مرگ بر اثر حوادث ترافیکی رخ داده است البته این آمار مرگهایی است که توسط آمبولانس و فوریتهای پزشکی 115 ثبت شده است.
وی با اشاره به مرگ و میر ناشی از زلزله در کشورهای دیگر در مقایسه با ایران، عنوان کرد: در سال 2001 در واشنگتن زلزلهای به بزرگی 6.8 ریشتر رخ داده بود که تنها یک کشته بر جای گذاشت. همچنین در سال 1994 بر اثر زلزله به بزرگی 6.7 ریشتری 58 کشته گزارش شده است اما در سال 2002 در زلزله بم با بزرگی 6.6 ریشتر، 26 هزار و 200 نفر کشته شدند. در چنین حادثههایی مادران باردار، کودکان، سالمندان و معلولین یا بیماران بیماریهای خاص بیشترین آسیب را میبینند.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: اگر 70 درصد از مراکز بهداشتی ایمن شوند، میتوانیم در برابر سیل و زلزله به میزان کنونی آسیبپذیر نباشیم. اکنون تنها شهری که مراکز بهداشتی آن 68 درصد ایمن هستند، شاهرود است. در زلزله کرمانشاه به دلیل اینکه سطح ایمنی مراکز بهداشتی 40 درصد بود، شاهد چنین اتفاقاتی بودیم اما در شاهرود پنج زلزله رخ داد که مشکلی برای مراکز بهداشتی ایجاد نشد. بنابراین باید برنامهریزی برای مراکز بهداشتی و درمانی قبل از وقوع زلزله داشته باشیم.
وی عنوان کرد: آیا تمام اعضای خانواده حداقل سالیانه دو بار برای آمادگی در مقابل مخاطرات تمرین میکنند یا کیف استراتژی برای بلایا تهیه شده است؟ اگر بتوانیم آمادگی لازم در مقابل مخاطرات و بلایا را در خانوادهها داشته باشیم، میتوانیم سطح ایمنی را تا 30 درصد افزایش دهیم.
مطلق با اشاره به لزوم تامین سلامت راهیان نور، گفت: کاروان راهیان نور تجمعی شناخته شده و قابل برنامهریزی هستند که اگر در این زمینه برنامهریزی نداشته باشیم سلامت آنها آسیب میبیند. اگر به این افراد توجه نشود، از درون و برون منطقه به آنها توجه سیاسی میشود. همچنین با توجه به اینکه مکانهایی که راهیان نور در آنجا حضور مییابند تحت کنترل ما نیستند باید برای آنها برنامهریزی شود. خطرات مین نیز در کنار همه این افراد وجود دارد.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: واژگونیهای خودروهای زیادی اتفاق میافتد. زمانی که اتوبوسی دچار حادثه میشود در آن طرف مرزها تبلیغات وسیعی میشود که باید در این زمینه برنامهریزی شود.
عضو هیات علمی دانشگاه پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به تمهیدات لازم جهت سفرهای کاروان راهیان نور، گفت: مهمترین کاری که برای این جمعیت باید انجام شود، پیشگیری از انتقال و افزایش بروز بیماریهای واگیر در جمعیت عمومی و زائرین است. همچنین پیشگیری از تشدید بیماریهای غیرواگیر و پیامدهای آن در زائرین، ارائه خدمات بهداشت محیط در طول این مدت، استقرار سامانههای هماهنگی درونبخشی و برونبخشی، نظارت بر ارائه خدمات سلامت سایر دستگاهها برخی از این اقدامات هستند.
مطلق افزود: استقرار تیمهای کنترل بیماریهای واگیردار در مراکز توسط دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی، توجه به بهداشت فردی و آموزشهای لازم، نظارت بر منابع آبی محل، نظارت بر پایدار بودن کلر مخزن در محل یادمانها و استقرار آنها، نظارت بر بازرسی بر تیم بهداشت محیط بر محل اسکان زائرین، نظارت بر دفع فاضلاب به شکل بهداشتی، برخی از دیگر این اقدامات هستند. همچنین باید داروهای ضروری برای بیماریهای مزمن از قبل پیشبینی شود.