شوشان - غلامرضا نوری علا / مدیرمسئول روزنامه نقد حال :
«مطلوبترين شيوهي حکومت مردمي اداره فدرالي است.» اين سخن را سيدمحمد خاتمي در ديدار با اعضاي شوراي اسلامي شهر تهران گفت. اما علماي سياست، فدراليسم را مطلوب كشورهاي تازه تاسيس ميدانند و بر مبناي نظريات اكثر فلاسفهي سياست، سرزمين كهن ايران، نميتواند فدرال باشد. نكته مهمتر اينكه فدراليسم در واقع شيوهاي شبيه به پروژهي ايالتي و ولايتي عصر مشروطه است كه امكان وقوع آن با توجه به تعدد اقوام در جغرافياي ايران، احتمال تجزيهي قوميتي ايران را افزايش ميدهد.
شايد روزگاري ايران آماده پذيريش سيستم فدرالي باشد، اما امروز چنين نيست كه چالهي عظيم بياعتمادي ملت و دولت دركشور، راه را براي آسيبهاي بيشتر كه ناشي از عملكرد ضعيف دولتهاي گذشته و سياسيون اصلاحطلب و اصول گرا است، هموار ميسازد. اما سخنان خاتمي با واكنش شديدالحن سيدجواد طباطبايي محقق و پژوهشگر سياست و فلسفه، روبرو شد. طباطبايي نوشت: «آقاي رييسجمهور اسبق چه صلاحيتي دارد که چنين بحث مهم حاکميتي را با گروهي که آنها نيز در اين موارد فاقد صلاحيت هستند، در ميان گذاشته است؟»
طباطبايي در حمله به خاتمي، چنان اختيار از كف داد كه فراموش كرد، همان صلاحيتي كه به او اجازه اظهار وجود داده به رييسجمهور اسبق هم اجازه ابراز نظر ميدهد. نكتهي مهمتري كه در عصبانيت شديد طباطبايي، مغفول ماند، جايگاه شوراهاي اسلامي بهمثابه پارلمانهاي فدرالي است. برحسب تصادف و اتفاق، خاتمي در جاي درستي، مطلبي را اشتباهي بيان كرد. يادداشت طباطبايي، »نقد« نبود، بلكه حملهي توهينآميز است كه جاي نقد زيادي دارد.