شوشان - حسن نسیمی : در چند روز گذشته ویدئویی از معدوم نمودن سگ های به زعم برخی نهادها ولگرد آن هم به طریقی بسیار شنیع و قرون وسطایی توسط پیمانکار شهرداری کهریزک در فضای مجازی در حال بازنشر است. تصاویر دردناکی از تزریق سم به سگ هایی که توسط فردی که از سوی شهرداری کهریزک پیمانکار معرفی شده است.
موضوع ساماندهی و کنترل جمعیت سگ های بدون صاحب در شهر ها و نحوه معدوم ساختن آن ها ,سال ها است به چالشی میان حامیان حقوق حیوانات و متولیان شهری بدل گشته است. انتشارگاه به گاه تصاویر و ویدئوهای آزار دهنده از نحوه معدوم کردن این حیوانات از قبیل رگبار بستن یا تزریق اسید و.. باعث واکنش های منفی نه تنها از سوی کاربران فضای مجازی بلکه خوشبختانه با آگاهی بخشی های صورت گرفته توسط فعالان حقوق حیوانات، حتی واکنش برخی چهره های دینی، نخبگان و فعالان اجتماعی را نیز در پی داشته است.
فرایند کنترل جمعیت و برون سپاری آن توسط شهرداری به پیمانکاران که از بیش از دو دهه گذشته آغاز شده است نه تنها کمکی به کنترل آن نکرده بلکه ظاهرا منبع درآمد خوبی نیز برای برخی پیمانکاران فرصت طلب شده است. پرداخت حدود یکصدو پنجاه «150» هزار تومان وجهه نقد برای کشتن یک قلاده سگ سفره ای پر چرب برای بازار فرصت طلبان ایجاد کرده است که با این شرایط نه تنها نمی توان به مهار جمعیت بلکه می بایست شاهد فزونی جمعیت سگ های بلا صاحب آن هم از سوی افرادی که مسئولیت کنترل آن را داشته باشیم
چون ظاهرا تعداد این سگ ها بعد از عقد قرارداد با پبمانکاران کم که نشده که احتمالا بسیار زیادتر شده است.
برای روشن شدن موضوع نگاهی به یک تجربه می اندازیم. در قرن ١٨ در مقطع زمانی تعداد مارهای کبری در سطح شهر دهلی زیاد شد. دولت وقت برای مدیریت بحران تصمیم گرفت برای هر مار مُردهای که مردم تحویل دهند جایزۀ نقدی به آنها پرداخت کند.
این تصمیم در ابتدا با تحویل مارهای مردۀ زیادی توسط مردم موفق به نظر میرسید و همه منتظر بودند که در طول زمان تعداد مارهای کبری کمتر شود اما در نهایت تعجب تنها تعداد مارهای مردهای که مردم تحویل میدادند هر روز بیشتر میشد .دولت از پیامد این کار غافل شده بود زیرا بسیاری از مردم فقیر دهلی با تصور اینکه این کار درآمد خوبی دارد به پرورش مار روی آورده بودند. البته این آخر ماجرا نبود و زمانی که دولت اعلام کرد که دیگر برای مارها جایزه نمیدهد فقرا نیز مارهایی که پرورش داده بودند در هر طرف شهر رها کردند .
بنابراین جمعیت مارهای کبری نه تنها کاهش پیدا نکرد بلکه وضعیـت از روز اولش هم بحرانیتر شد، از این پدیده در علوم سیاسی به نام «اثر کبری» یاد می شود .
اثر «کبری» یعنی نداشتن افق تصمیمگیری مناسب درحل مسائل که می تواند عواقب پیشبینی نشده و خطرناکی را به همراه داشته باشد.
منشاء تکثر و رشد فزاینده جمعیت سگ های ولگرد از چیست؟
بی شک طی سال های اخیر شاهد ساخت و سازهای انبوه در مناطق حاشیه ای شهر ها هستیم. ساختمان های در حال ساخت زیادی که نگهبانان این مجنمع ها، از سگ برای نگهبانی بهره گرفته که پس از اتمام کار پروژه ساختمانی، همان سگ های نگهبان در منطقه به حال خود رها گشته و به جمعیت در حال تزاید سگ های ولگرد اضافه می شوند. لذا در صورت وجود اراده برای حل موضوع برای خلاصی از این چالش، راهکار بسیار ساده ای وجود دارد. ابلاغ یک دستورالعمل از سوی نهادهای مرتبط مثل شهرداری یا فرمانداری به سازمان نظام مهندسی برای ممنوعیت نگهداری سگ توسط پیمانکاران مجتمع های در حال ساخت. قطعا با ابلاغ این دستور العمل هیچ پیمانکاری برای نگهبانی حق نگهداری سگ را نخواهد داشت و سبب جلوگیری ازتزاید این حیوانات خواهد شد.
گام بعدی، به خدمت گرفتن ظرفیت انجمن های مردم نهاد حامیان حیوانات برای نگهداری سگ های موجود در معابر و سطح شهر است. افراد علاقمند زیادی که با قدری حمایت از سوی شهرداری، مایل به نگهداری از سگ های ولگرد هستند تنها خواسته آنان این است « سگ ها را نکشید. آن ها را به ما تحویل دهید»
نگارنده بارها در محافل مختلف موضوع لزوم عدم بکارگیری سگ های نگهبان از سوی پیمانکاران پروژهای ساختمانی و نیز روش مدرن عقیم سازی بجای معدوم ساختن به شیوه های نادرست را با مسئولین ذیربط در میان گذاشته شده اما ظاهرا تجارت پول ساز لاشه سگ ها، سفره پر چربی برای بعضی شده که نان خود را در زاد و ولد و رشد جمعیت سگ های ولگرد می دانند.
امیدوارم همانگونه که در آموزه های دینی از سوی بزرگان دین نسبت به مهربانی با حیوانات بدان تاکید شده است این نگاه پر از کینه نسبت به موجوداتی که به حق از نجیب ترین و مهربانترین مخلوقات خداوندی است برداشته شود. باید بپذیریم آنکه به حریم حیوانات و طبیعت تجاوز کرده است انسان است.
بیایید به حیوانات و طبیعت احترام بگذاریم.