سبک یعنی طرز، شکل، روش و سبک زندگی شیوه ای است که مردم برای گذران زندگانی خویش برمی گزینند و رفتار و کنش های روزانه و روال های مختلف را بر پایه آن تنظیم می کنند.

این سبک (ها)، البته هر کدام دارای مبنای فکری و فلسفی ویژه است و ریشه در باورها و علایق فردی یا فرهنگ و باورهای جمعی و اجتماعی دارد.

نیک روشن است که گزینش و انتخاب و جا افتادن هر سبک زندگانی، نیازمند گذر زمان و حرکت تدریجی در بستری از محدودیت ها و داشته های جامعه است.

ناگفته نماند که دستگاه های تبلیغاتی و نظام های آموزشی و تصویب قوانین در هر کشور، نقش تعیین کننده و تسهیل کننده ای در گرایش مردم و افکار عمومی به سوی نوعی خاص از سبک زندگی دارد و هر حکومتی می کوشد تا مردمان سرزمین خود را به سبک خاصی از زندگی سوق دهد.

بر این پایه، ماهیت و چگونگی حکومت ها در شکل دهی و واداشتن مردم به سبک خاص از زندگی، امری متعارف به نظر می آید گر چه میزان آزادی فردی در هر جامعه در انتخاب سبک زندگی با جامعه دیگر متفاوت است.

در کشور ما، ایران عزیز نزدیک به یک دهه است که اصطلاح سبک زندگی بطور رسمی مطرح گردیده است گرچه از پیشتر و بدون بکار بردن این اصطلاح، مقامات عالی، بر اساس دین اسلام و آموزه های آن، بر سمت و سو دادن مردم به اتخاذ یک سبک خاص از زندگی پای می فشردند.

در دوره جدید و با تشکیل کمیته ای در زیر مجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی و با بهره گیری از تخصص های دانشگاهی و حوزوی، کوشش های رسمی با هدف سامان دادن و تبیین اصول و پایه های این سبک و با الهام گیری از خوانش حکومت در عرصه های فرهنگی و دینی و سیاسی، به مرحله جدی تری درآمده است.

البته در ورای پافشاری و تاکید دستگاه های تبلیغی رسمی بر معرفی سبک خاص زندگانی، اختیار و میزان پذیرش ذوق عمومی مردم و علاقه مندی آنان را نباید از نظر دور داشت. با توجه به گسترش شبکه های مجازی و نزدیک شدن فرهنگ ها و خرده فرهنک ها به یکدیگر و آشنا شدن جوامع و ملل با سبک های متفاوت و مختلف زندگی، در زیر پوست جامعه و موازی با تبلیغات و احیانا تحمیلات رسمی حکومت، این علاقه و ذوق و ذایقه مردم است که سبک خاصی را برمی تابد و سبک دیگری از زیست و زندگی را به کنار می زند.

در سه دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و بویژه در یک دهه اخیر، با پیشفرض اینکه در زیر چتر دین و مذهب همه چیز را می توان گردآورد، پافشاری بر احیای مناسبت های ریز و درشت مذهبی و مناسک فردی و جمعی مذهبی، از شدت بیشتری برخوردار گردید و دستگاه های رسمی تبلیغی بی توجه به وجود رنگارنگی در ذائقه های گروه ها و دستجات مردم، می کوشد تا سبک واحد و معینی از زندگی را آنهم بر پایه یک خوانش از مذهب، به جامعه معرفی کند و بی توجه به انتقادهای فرهیختگان دلسوز، راه خود می رود!

بی گمان یکی از علل و زمینه های بی میلی و بی علاقگی طیف های گسترده مردم به سیمای ملی و تبلیغات رسمی و اعتماد و توجه به کانال های بیگانه در میان مردم، همان پافشاری دستگاه های رسمی و حاکمیتی به آموزش و تبلیغ سبک خاص از زندگی به مردم آنهم با بهره گیری از تکنیک های نازیباست.

از نشانه های قدرت بخشیدن به سبک خاص زندگی در زیر چتر دین، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

۱_ گسترده شدن حوزه نفوذ و اختیار مبلغان و خطیبان و مداحان مذهبی و بازتاب سخنان ایشان در دستگاه های تبلیغی و رسانه های رسمی.

۲_ تکثیر و برجسته شدن مناسبت ها و تعطیلات مذهبی.

۳_ بالا رفتن ساعات پخش برنامه های مذهبی در قالب های متعدد و برجسته شدن جلسات ادعیه خوانی و مناسک در شبکه های رسانه ملی.

۴_ تکثیر و برجسته شدن برنامه ها و درس ها و مناسبت های مذهبی در مراکز آموزشی.

۵_ برقراری تسهیلات مالی برای سفرهای مذهبی و ساخت تاسیسات رفاهی به همین منظور.

چاشنی این تعالیم، ترویج گفتمان سیاسی خاص در میان شهروندان است تا هر یک از مردم، هم از نظر مذهبی و هم از نظر دیدگاه سیاسی، همخوان و هماهنگ با خوانش رسمی از دین و سیاست تربیت شوند.

در زنجیره حوادث و رخدادهای ماه های پایانی ۱۳۹۸ که بعضا موجبات دلسردی و فاصله افتدن میان مردم و حکومت را فراهم آورد،

[۸:۰۸ بعدازظهر, ۱۳۹۸/۱۲/۱۸] دادخواه: نفوذ و گسترش ویروس کرونا از شهر زیارتی و مذهبی قم به اقصی نقاط کشور و خودداری و اصرار برخی روحانیان و متولیان زیارتگاه ها و آرامگاه شخصیت های مذهبی از تعطیل کردن این مراکز پرجمعیت، شک و پرسش هایی را پیرامون مقبولیت سبک زندگی که مورد اهتمام دستگاه رسمی کشور است، در اذهان طیف هایی از مردم بوجود آورد.

گر چه سخنان راهگشای مقام معظم رهبری و تشکر چند باره ایشان از کادر پزشکان موجب تعطیل شدن نمازهای جمعه و محدود و بسته شدن زیارتگاه ها و عدم برگزاری چند مراسم و مناسک متعارف شد ولی تاخیر در اطلاع رسانی و مقاومت غیر منطقی و جدی نگرفتن مضرات گسترش ویروس در شهرهای مختلف، موجب شد تا در ضمیر افراد مذهبی و بلکه عموم مردم نگره ای تازه نسبت به ظرفیت مذهب و اماکن مذهبی و محدود بودن کارکردهای آن بویژه در هنگام بروز خطرات، شکل بگیرد و عملا سبک و کنش و رفتارهای دیگری جایگزین باورهای پیشین در سبک زندگی گردید.

لزوم توجه بیشتر به بهداشت فردی و جمعی و فقدان تجهیزات بهداشتی و درمانی متناسب با جمعیت کشور، فقدان نیروهای آموزش دیده و فقدان سیستم و نظام تصمیم گیری در بحران ها از جمله نکاتی بود که ذهن مردم را به خود مشغول نمود و افکار عمومی را به سوی پرسشگری از علل و اسباب این عقب ماندگی واداشت.

همزمانی این گرفتاری ها، با ادامه تحریم ها علیه ایران و تاثیر این تحریم و سیاست "نه جنگ و نه گفت و گو"، بر آسیب پذیر شدن سلامت، اقتصاد ملی و کسب و کار مردم، همه و همه، آذهان مردم را به جستجو برای سبک متفاوت زندگی واداشت.

به زبان دیگر، همه دریافتند که جامعه ایران نیازمند تامین هر چه سریعتر نیازمندی ها و واکاوی آسیب های درونی و بیرونی کشور است و تحقق این مهم، سبک و بلکه سبک های تازه ای از زیست و زندگانی را می طلبد.

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه