شناور کنارک را چقدر می‌شناختید؟

خبر به اندازه کافی شوکه کننده است که شاید باعث شود نگاهی دقیق به جزئیات ماجرا نداشته باشید. صبح امروز منابع رسمی شلیک موشک ناو جماران به ناوچه کنارک را تایید کردند و همچنان شاهد انتشار اطلاعات بیشتری از این موضوع هستیم.

با این حال بهتر است در چنین موقعیتی بیشتر با کنارک آشنا شویم که منابع خبری برای معرفی آن از عنوان ناوچه استفاده می‌کنند. با نگاهی به پایگاه‌های اطلاعاتی متوجه می‌شویم که «کنارک» در اصل یک شناور گشتی است. شناوری که البته طی سال‌ها فعالیت در نیروی دریایی، شاهد تغییرات مختلفی بوده و از زمان تولید تا کنون به قابلیت‌ها و امکانات آن افزوده شده.

از میان شش یا هفت کلاس شناوری که نیروی دریایی ارتش ایران در اختیار دارد، یکی از آن‌ها هندیجان است. کلاسی از شناور‌های پشتیبانی که شامل ۱۱ شناور گشتی شده و کنارک یکی از آنهاست. این کلاس از شناور‌های گشتی و پشتیبانی ارتش که با «باختران» از سال ۱۳۶۴ کار خود را شروع کرده تاکنون و برای چندبار دستخوش تغییراتی اساسی شده. شناور‌هایی از نوع MIG-S-۴۷۰۰ که نمونه‌های اولیه آن در منطقه هاردینکس‌فلد کشور هلند و کمپانی «دمین» تولید شده. کمپانی که همچنان در زمینه تولید شناور‌های کوچک و متوسط فعالیت دارد و کلاس هندیجان یکی از مجموعه تولیدات آن بوده که البته در ادامه توسط نیروی دریایی ایران ارتقا یافته. تا سال ۱۳۷۱ تمامی تولیدات کلاس هندیجان برعهده این کمپانی هلندی قرار داشته، اما بعد از آن فرایند تولید این نوع از شناور‌های گشتی در بندرعباس دنبال شده.

نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که بسیاری از اطلاعات به دست آمده با در نظر گرفتن پایگاه داده‌های موجود و البته معتبر به دست آمده، اما می‌توان انتظار داشت که تغییرات صورت گرفته از سوی ارتش ایران، ممکن است تفاوت‌هایی را در نتیجه نهایی به وجود آورده باشد. شناور گشتی کنارک به شکل پیش‌فرض وزنی ۶۵۰ تنی (در حالت کامل)، طول ۴۴.۶ متری و عرض ۸.۵۵ متری دارد. این شناور از دو موتور S۱۶MPTK تولید کمپانی ژاپنی میتسوبیشی استفاده می‌کند و مجموعا ۶۲۰۰ اسب بخار خروجی قدرت را در اختیار کنترل کننده قرار می‌دهد. موتور دیزلی میتسوبیشی که البته محصول سال ۱۹۸۸ است، نهایتا می‌تواند این نوع شناور را به سرعت ۲۱ گره دریایی معادل ۳۸.۸ کیلومتر بر ساعت برساند. از دید ظرفیتی، اطلاعات موجود به این مسئله اشاره دارند که جدای از ۱۵ خدمه، کنارک توانایی حمل ۹۰ نیروی پیاده، ۴۰ تن بار روی عرشه و ۹۵ متر مکعب برای فضای بار را در اختیار دارد.

با این وجود، اما اگر به سراغ وبسایت گلوبال‌سکرتی برویم، متوجه می‌شویم که ممکن است داده‌ها در تمامی موارد یکسان نبوده و اختلاف‌های اندکی میان آن‌ها وجود داشته باشد. این مرجع مرتبط به ارتش‌ها و جنگ‌افزار‌ها ادعا کرده که کنارک در سال ۲۰۱۴ توسط نیروی دریایی ایران با تغییرات عمده‌ای همراه و حتی موتور‌های آن نیز با نمونه دیگری جایگزین شده تا نهایتا به عملکرد بهتری دست پیدا کند. اطلاعات این مرجع به ما می‌گوید که کنارک از دو موتور دیزل ۱۲ سیلندر MWM TBD ۶۰۴ استفاده می‌کند که نهایتا سرعت این شناور را به ۲۵ گره دریایی (۴۶.۳ کیلومتر بر ساعت) می‌رساند.

کنارک به شکل پیش‌فرض از تیربار سنگین ۲۰ میلیمتری اورلیکون با ظرفیت ۲۰ تیر استفاده می‌کند که بردی معادل ۱.۵ کیلومتر دارد و برای هدف قرار دادن هدف‌های هوایی، دریایی یا زمینی کاربرد دارد. از طرفی به این مسئله نیز اشاره شده که ارتش ایران در سال ۲۰۱۴ روی این نوع از شناور‌ها موشک‌های ضدکشتی رادارگریز کروز نصر-۱ را قرار داده که تا ۳۷ کیلومتر می‌توانند هدف سه هزار تنی را دنبال کرده و از بین ببرد.