معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: رعایت دستورالعملهای بهداشتی به کمتر از ۵۰ درصد رسیده است و طبیعی است که در صورت فراموشی رعایت موازین بهداشتی، بیماری بیشتر شود و هیچ راه فراری از این مساله نداریم؛ اگر میخواهیم بیماری کنترل شود باید مردم و مسئولان رعایت کنند.
دکتر سیدمحمد علوی اظهار کرد: این روزها استان خوزستان حال و روز خوشی ندارد و این وضعیت به دلیل افزایش موارد بیماری است. دیدیم که تعداد جانباختگان کرونا در کشور در یک روز رکورد زد. البته این آمار به دلیل کارهای دو سه هفته قبل است؛ زمانی که میخواهیم وضعیت امروز کرونا را بررسی کنیم باید به دو، سه هفته قبل برگردیم و ببینیم چه اتفاقاتی افتاده است.
وی افزود: حتی در زمانی که به آرامش بعد از طوفان رسیدیم و بعد از هشت هفته سخت، موارد بیماری کاهش یافت، همچنان به مردم میگفتیم که وضعیت فعلی ناپایدار و شکننده است.
علوی بیان کرد: هر زمان که احتیاطها و میزان رعایت پروتکلها کنار گذاشته شد و به دستورالعملهای بهداشتی بیتوجهی شد، دودش به چشممان رفته است.
وی افزود: زمانی که هشدار میدادیم، مردم برای خرید به بازارچهها هجوم بردند؛ بارها گفتیم سه هفته بعد اتفاقاتی خواهد افتاد و این اتفاقات رخ داد. ما تابستان بدی را پشت سر گذاشتیم و هشت هفته در اوج بیماری بودیم در حالی که سایر نقاط کشور تقریباً در آرامش بودند.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان تصریح کرد: پس از کنترل بیماری و رسیدن به حالت آرامش، آنچه ما را نگران میکرد کاهش رعایت دستورالعملهای بهداشتی بود. در یک بازه زمانی، میزان رعایت دستورالعملهای بهداشتی به حدود ۸۰ درصد رسید و به تدریج بیماری را کنترل کردیم اما اکنون رعایت دستورالعملهای بهداشتی به کمتر از ۵۰ درصد رسیده و طبیعی است که در صورت فراموشی رعایت موازین بهداشتی، بیماری بیشتر شود و هیچ راه فراری از این مساله نداریم؛ اگر میخواهیم بیماری کنترل شود باید مردم و مسئولان رعایت کنند.
وی گفت: گاهی اوقات ما از رعایت دستورالعملهای بهداشتی صحبت میکنیم اما خودمان به خوبی این نکات را رعایت نمیکنیم. در آموزش باید به سه نکته توجه شود؛ باید سواد سلامت بالا برود و سواد سلامت سه بعد دارد و شامل سلامت جسمانی، روانی و سواد سلامت اجتماعی و معنوی است که مورد سوم بسیار کمرنگ است. زمانی که با جوانی مصاحبه میشود و میخندد و عنوان میکند خودم ماسک هستم یا کرونا دروغ است و این موضوع را شوخی میگیرد، به معنی این است که چنین افرادی مسئولیت اجتماعی ندارند و سواد اجتماعی چنین افرادی پایین است.
علوی ادامه داد: این افراد توجه نمیکنند که حتی اگر بیماری به خودشان صدمه نزند، ممکن است باعث ابتلای افراد دیگر و حتی مرگ آنها شوند. بیمبالاتی چنین افرادی و عدم مسئولیتپذیری اجتماعی این افراد، موجب فوت دیگران میشود و اگر چنین افرادی در جایی باشند که حساب و کتاب وجود داشته باشد، باید به عنوان قاتل مورد محاکمه قرار بگیرند.
وی بیان کرد: طبق سیاست دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و طبق آمار مراجعهکنندگان به بیمارستانها، به تدریج بیمارستانها وارد مدار پذیرش مبتلایان کرونا میشوند. تا جایی که اطلاع دارم، بیمارستان رازی، سینا، بخشی از گلستان، بیمارستانهای تأمین اجتماعی، فاطمهالزهرا(س) و بیمارستانهای ارتش وارد چرخه کرونا شدهاند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: در حال حاضر این بیمارستانها جوابگو هستند اما ما نگران وضعیت کنونی نیستیم و نگران آینده هستیم. اگر وضع به همین منوال ادامه یابد قطعاً حتی اگر از ظرفیت همه بیمارستانها استفاده کنیم باز هم بیمارستانها تابآوری و توان پذیرش این همه بیمار را ندارند.
وی افزود: در درجه اول باید پیشگیری کنیم. همکاران ما در بهداشت آسایش ندارند و شب و روز در حال نظارت هستند اما گوش شنوا نیست. با برخی از مدیرانکل که در حوزه استحفاظی آنها پروتکلها رعایت نمیشد صحبت و آنها را توجیه کردیم.
علوی گفت: در استانداری و مقامات استانی اراده برای رعایت پروتکلها وجود دارد اما در برخی از ادارات و اماکن کمتوجهی میشود و این موضوع را مساله مهمی نمیدانند و فکر میکنند این مسائل بر عهده بهداشت است و بهداشت باید بیماری را کنترل کند. در بهداشت میگوییم مشارکت عمومی و همکاری بینبخشی باید انجام شود و اگر همکاری بینبخشی نباشد و همه ارگانها پای کار نیایند، کنترل این وضعیت از توان بهداشت و دانشگاه خارج است.
وی ادامه داد: در زمان وقوع اپیدمی، باید کل حکومت و نهادها ورود پیدا کنند و همه دست به دست هم دهند و با این وضعیت مبارزه کنند.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: بیماری کووید - ۱۹ به گونهای است که بسیاری از افراد آلوده هستند اما علامت ندارند و شناسایی نمیشوند و تعداد کمی از مبتلایان شناسایی میشوند. افراد بدون علامت میتوانند بیماری را به دیگران منتقل کنند و ممکن است یک فرد بدون علامت موجب ابتلای ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر شود. یک فرد مبتلا در صورت عدم رعایت میتواند در یک ماه، ۴۵۰ نفر را مبتلا کند البته اکنون که ویروس جهش پیدا کرده، قدرت سرایتپذیری آن نیز افزایش یافته به مراتب بیشتر از گذشته بیماری را منتقل میکند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در حال حاضر انتقال بیماری خانوادگی شده است. متأسفانه عفونت بین خانوادهها به شدت در حال گسترش است. در گذشته زمانی که یک نفر مبتلا میشد، یکی دو نفر از افراد خانه مبتلا میشدند اما اکنون زمانی که یک نفر مبتلا میشود همه خانواده مبتلا میشوند که این مساله نشاندهنده این است که قدرت سرایت ویروس افزایش یافته است.
علوی ادامه داد: در گذشته فکر میکردیم که این بیماری بیشتر بین افراد دارای بیماری زمینهای و سن بالا بروز پیدا میکند اما اکنون شاهد موارد بالایی از ابتلای سن پایین مانند ۳۱ تا ۳۵ ساله و بدون بیماری زمینهای هستیم. این بیماری تنها برای دیگران نیست بلکه برای من و شما نیز هست.
وی تصریح کرد: در اسفندماه و فروردینماه روحیه هماهنگی و همکاری بینبخشی خوبی داشتیم و مشارکت عمومی خوبی بود اما دلیل کمرنگی این مساله شاید به طولانی شدن بیماری برمیگردد. زمانی که مردم با یک پدیدهای برخورد میکنند اگر کوتاهمدت باشد راحتتر با آن مبارزه میکنند اما با طولانی شدن بیماری، برخیها خسته شدهاند، بنابراین روش برخورد با بیماری نیز باید متناسب با زمان تغییر پیدا کند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در یک بازه زمانی که بیماری شیوع پیدا کرد میگفتیم باید همه چیز تعطیل شود. آن بازه، آغاز ورود ویروس به منطقه بود و این کارها مقطعی بود اما آیا میشود دو سه سال همه چیز در کشور تعطیل شود؟ بنابراین باید هم با بیماری مبارزه کنیم و هم معیشت را داشته باشیم.
وی بیان کرد: ما بهترین پروتکلهای بهداشتی را تدوین کردیم اما برخی از این پروتکلها تنها روی کاغذ بود و اجرایی نشد. زمانی که پروتکلی تدوین میشود باید الزامات آن نیز وجود داشته باشد. زمانی که میگوییم یک فرد باید دو هفته در منزل قرنطینه شود، باید به فکر معیشت وی هم باشیم مثلاً کارگر روزمزد نمیتواند در منزل بماند مگر اینکه معیشت وی فراهم شود.
علوی گفت: زمانی که میگوییم یک فرد دو هفته در منزل بماند کارفرما حق اخراج این فرد را ندارد. برخی از بیماران از ترس اخراج، بیماری خود را مخفی میکردند و بیماری را بین دیگران منتشر میکردند. مسئولان بخشنامهای صادر کردند که هیچ کارفرمایی حق ندارد کارگری را اخراج کند و هر کسی بیماری را مخفی کند، جریمه میشود اما در عمل این گونه نبود و برخی از ترس همین مسائل، خود را سانسور میکردند.
وی با بیان اینکه باید مشارکت عمومی و فعل خواستن برگردد و خطر درک شود، ادامه داد: برخی اوقات ما خطر را درک نمیکنیم. زمانی که یک فرد در یک بخش تولیدی کار میکند باید بداند این تولید با نیروی سالم ادامه خواهد داشت و در صورت بیماری نیرو، تولیدی هم نخواهد بود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در خصوص رعایت پروتکلهای بهداشتی در فرودگاهها، افزود: بارها و بارها وزیر بهداشت حتی در ستاد ملی مقابله با کرونا و من در ستاد استانی گله کردیم. وضعیت رعایت دستورالعملهای بهداشتی در هیچ قسمتی از فرودگاهها و هواپیماها رعایت نمیشود. در حالی که باید ۶۰ درصد بلیطهای هواپیما فروخته شود اما این کار انجام نمیشود. صندلیها به گونهای به هم چسبیده هستند که آدم نمیتواند به راحتی بنشیند و فاصلهها بسیار نزدیک است. این مساله باعث میشود که اگر یک فرد آلوده در هواپیما حضور داشته باشد حتی اگر از ماسک استفاده کرده باشد باز هم ویروس منتقل شود.
وی گفت: استفاده از ماسک به معنی این نیست که میتوانیم در مکان شلوغ حضور پیدا کنیم و باید همه دستورالعملهای بهداشتی با هم رعایت شوند. در فرودگاهها و هواپیماها این شرایط وجود ندارد و یکی از راههای انتقال بیماری، مسافرتها و همین هواپیماها هستند.
علوی با اشاره به روشنایی پارکها و حضور مردم در پارکها ادامه داد: قطعاً این گونه ویروس کنترل نمیشود. در سلامتی و بهداشت اگر اراده مردم نباشد نمیتوانیم کاری کنیم. مشارکت عمومی یک اصل است. اگر پارکها را خاموش کنیم، دورهمیهای خانوادگی را چه کار کنیم؟ بیماری در این دورهمیها در حال انتقال است.
وی گفت: باید با آموزش، بعد مسئولیتپذیری اجتماعی و سواد اجتماعی و معنوی رشد پیدا کند و آموزش و پرورش باید به این مسائل توجه کند.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان افزود: ویروس کرونا بر تمام ابعاد زندگی اثر گذاشته است و یکی از نکات منفی آن اثرگذاری بر خانوادهها و سلامت روان مردم است. زمانی که فردی فوت میکند و خانواده نمیتواند مراسمی برای عزیزش برگزار کند، یک عقده و احساس ندامت ایجاد میشود که مشکلاتی را ایجاد میکند که در این زمینه مشاوره سوگ داریم و با این افراد صحبت میشود.
وی با اشاره به اثرات روانی کرونا بر افراد، گفت: افرادی که در خانه قرنطینه میشوند نیز خسته میشوند. همچنین پرخاشگری در اعضای خانواده ایجاد میشود و حتی میزان طلاق در خانوادهها به علت کرونا افزایش یافته است.
علوی افزود: کرونا بر کودکان نیز تأثیرگذار است زیرا موجب شده تحرک و نشاط کودکان کمتر شود و این مسائل علاوه بر چاقی، کودکان را مستعد ابتلا به برخی بیماریها میکند و روحیه آنها نیز دچار مشکل میشود. ما نمیگوییم خانوادهها اصلاً در فضای آزاد حضور پیدا نکنند اما باید حضور آنها با رعایت فاصله دو متری باشد و هیچ کس مانع قدم زدن دو نفر در یک فضای آزاد نیست.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان در خصوص آمادگی بیمارستانها برای پذیرش بیماران با عارضه تنگی نفس در پی نخستین بارش پاییزی، بیان کرد: بیمارستانهای خوزستان آمادگی پذیرش بیماران با عارضه مشکل تنفسی در پی نخستین بارانهای پاییزی را دارند اما افراد نیز باید پیشگیری کنند. افرادی که سابقه تنگی نفس در سالهای گذشته داشتهاند باید به پزشک مراجعه و داروهای خود را مصرف کنند و در زمان بارندگی از خانه خارج نشوند.
علوی در مورد واکسن آنفلوآنزا نیز گفت: در کشور به ۱۶ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا نیاز داشتیم اما با توجه به شرایط تحریم میزان کمتری وارد کشور شده و پرسنل بهداشت و درمان، زنان باردار، افراد با بیماریهای خاص از جمله افراد شیمی درمانی و شیمیایی و سالمندان ساکن در سرای سالمندان در اولویت تزریق هستند و این واکسنها در مراکز خدمات جامع سلامت، بیمارستانها و شهرستانها توزیع شده است. برای دیگر مردم نیز قرار است سازمان غذا و دارو واکسنها را تهیه کند و در اختیار داروخانهها قرار دهد تا افراد واجد شرایط با ارائه کارت ملی واکسن را دریافت کنند.
وی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت میکرد، افزود: برخلاف پیشبینیها که فکر میکردیم امسال آنفلوآنزای H۱N۱ مسالهساز شود اما با توجه به اعلام سازمان جهانی بهداشت، هنوز آنفلوآنزای H۱N۱ در منطقه ما دیده نشده است و شاید با استفاده از ماسک، خطر ابتلا به آن کمتر شود.