شوشان - عبدالرحمن نیک سرشت :
سیاستمداران به جای معذرت خواهی و جبران فوری اشتباهات خود، در واقع همان کاری را انجام می دهند که ترجمانی از عذر خواهی های تکراری است. لذا، وجود یک چنین حالت، همواره باعث کشدار شدن قائله ها می گردد.
همه ی افراد سیاسی نیک می دانند که برجام چه خوب و چه بد از منظر موافقان و مخالفانش، در حقیقت مولود یک پاسخ مناسب عقلایی در جهت خروج ایران از انزوا و تحریم های بین المللی بود و اگر اینچنین نمی شد، شاید روسیه، چین و دیگر کشورهای متحد با ایران در کاهش سهم هژمون آمریکا، جمهوری اسلامی را در مبارزه با داعش، نجات سوریه ، عراق و نیز توسعه ی عمق استراتژیک مان یاری نمی کردند و یا در برهم زدن کمپین دشمنی ترامپ با ایران از خود واکنش مثبتی نشان نمی دادند.
به هرحال تجربه ی جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجه نشان داده است هرچند بسته ، تند و صریح حرف از عدم مذاکره با آمریکا می زند ولی در جهت مراعات اصل توازن قوا، لاجرم همیشه نیاز به مذاکره پیدا می نمابد و امروز هم که بایدن سرکار آمده است، باز می بینیم که ایران به شیوه ی راست آزمایی پلکانی به دیپلماسی و مذاکره ورود می نماید، با این حساب باید گفت، مشکل حادی در برجام مشهود نیست که نشود دوباره مکانیزم های آن را فعال نمود، بلکه از این مرحله به بعد تصمیمات متاثر از نوع تغییر رفتاری است که از جانب ایران و همچنین ۵+۱ سر می زند و نیز تحولاتی که بعد از پایان عصر ترامپ ممکن است ظهور یابند.