شوشان - علی عبدالخانی :
اهواز با ۷۶۱ و دزفول با ۴۳۵ نفر در راس ثبت نام کنندگان شوراهای اسلامی شهرهای استان قرار گرفته اند. علاقه مندان ورود به شورای شهرِ کوچک ماهشهر ۲۳۷ نفر اعلام شده اند که ۱۰ نفر بیشتر از ثبت نام کنندگان آبادانی هستند.
شورا نهادی مردم سالار و نمادی دیگر از مشارکت مردم است. اما آیا شرایط لازم در کشور جهت استفاده از این تجربه دموکراسی وجود داشته است؟ متاسفانه انحرافات کارکردی شورای شهرهای بزرگ و متوسط و میزان اعمال نفوذ برخی از اعضای آنها بر معادلات مالی - اداری و استخدامی شهرداریها بیانگر آن است که زمانِ اجرایی شدن فعالیتِ این نهاد بسیار زود بوده و کم نیستند شهروندان مطلع که برغم میلِ باطنیشان آرزوی تخته شدن آن و سپردن امور به وزارت کشور را دارند.
بلحاظ نظری، منظر و نمای شوراها عبارت از نامزد شدن عده ای و رای مستقیم مردم به آنها که رویدادی دال بر حاکمیت اصول دموکراسی است اما با توجه به دخیل شدن عناصر مختلف که بر صاحبنظران پوشیده نیست، آیا ماهیت آن از همان میزان زیبایی برخوردار است؟ قطعا اینطور نیست.
در هر حال چه بخواهیم یا نخواهیم ما با چنین شورایی سروکار داریم و بر اساس واقعیت نازیبای آن باید تعاملی خردمندانه داشته باشیم.
همه می دانیم که " تخصص و تجربه " یک کاندیدا اگر آن شخص در معامله گری و بده بستانی قهار باشد و برای منافع خود و حاشیه اش ابایی از حراج کردن شهر و منافع شهروندان ندارد، این تخصص و تجربه هیچگاه نمی تواند دردهای عقب ماندگی شهری و سوء استفاده های مالی و اداری را دوا کند، لذا این دو معیار برغم اهمیتشان اما کافی و وافی جهت تحقق مُراد مشروع مردم نیستند و چه چوبهایی که بواسطه ی همین پوشش مجعول که بر تن عُریان بسیاری از شهرها نواخته نشد لذا با مقداری تحقیق و صرف وقت و اجتناب از انفعال باید به سراغ اوصاف و شرایط دیگر در کاندیداها رفت و براساس آنها تصمیم گیری نمود. تاکید می شود که این کار به مقداری وقت و مسئولیت پذیری نیاز دارد و اگر تمنای شهری با امکانات حداقلی را داشته باشیم چاره ای جز این نداریم.
در رابطه با مرکز استان، بسیاری از آمده های شورا در این دوره قطعا شعار کلیشه ای و روتین اسلاف خود مبنی تخصص، تجارب و دلسوزی برای شهروندان اهوازی را سر خواهند داد. بخشی از آنان پا را فراتر از این گذاشته و می گذارند و شبیه به دوره های قبل خود را عامل شهر شدنِ مجدد اهواز و احیای دوباره ی زیرساختهای آن معرفی خواهند کرد. حساب اینان که بخش اعظم را تشکیل می دهند جداست و روی سخن با آنان و حاشیه شان نیست.
در این بازارِ پر از ادعا و شعار که راستی و صداقت در لفافه ی غُبارِ فرصت طلبی گُم می شود و حقایق اشخاص با صدای گوش خراش تبلیغاتی چیان طمع ورز و آزمندی دلالان و سوداگران بازار انتخابات آمیخته می شود، در چنین حالتی وظیفه هر شهروندی این خواهد بود که به سراغ معیارهای کاملا متفاوتتر در کاندیداها برود و بر اساس آن معیارهای نسبتاً کمیاب و نادر، اتخاذ تصمیم کند.
ناگفته پیداست که در میان لیست بلندبالای اهواز و سایر شهرها چهره های قابل قبول و مقبول وجود دارد. چهرهایی که ضمن بهره مندی از تحصیلات عالیه آکادامیک و تجارب کافی، در بُعد اجتماعی انسانهایی امانتدار، متعهد و مردمی به شمار می روند. نگارنده بر این اوصاف بعنوان گذر سخت از پیچ انتخابات شورا تاکید می نماید.
تجربه ی دوره های گذشته نشان می دهد که ایده ی فرستادن یک یا چند عضو به شورا از سوی بستگان و فامیل تا چه حد زیانبار برای شهر و حتی برای همان فامیل بوده است. شاید بستگان درجه اول چنین مصادیقی به برخی مزایا دست پیدا کنند اما اول و آخر منافع در محدوده ی تنگ عضو راه یافته و حاشیه ی پیرامون او خلاصه می شود.
تاکید می کنیم که: " راه نجات اهواز به استحکام اخلاقی و قانونی اعضای منتخب بستگی دارد لذا برای تحقق این استحکام و اطمینان از عملکرد آینده شورا چاره ای جز آگاهی، شناخت و احساس مسئولیت مردم در قبال حقوق شهروندی خود و دقت در انتخاب وجود ندارد ".
انسان هایی که آبرو، احترام، جایگاه اجتماعی و حتی موقعیت خانوادگی آنها گواه امانتداری و تعهد فردی آنان است، برایشان بسیار سخت است که این پیشینه و سابقه ی مثبت را بخاطر مقداری انتفاع مالی و بعضی بهرمندی های اداری سیاه کنند یا چوب حراج به آن بزنند.
خصوصاً اگر این قبیل گزینه ها از مناعت طبع در امور مادی و استقلال در منابع مالی برخوردار باشند، قطعاً تزلزل اینان به نسبت سایرین بسیار کمتر خواهد بود، بنابراین انتخاب اشخاص تحصیلکرده که همزمان از جایگاه اجتماعی و استقلال شفاف مالی و خوشنامی برخوردارند و سوابق فردیشان دال بر استحکام شخصیتی شان می باشد، چنین انتخابی می تواند همراه با امیدواری مبنی بر نجات اهواز از شرایط موجود باشد. اصرار مضاعف اینکه رسیدن به این گزینه ها شاید مقداری وقت گیر و همراه با سختی باشد اما تنها راه بازگرداندن واگن امیدواری اهواز به ریل عمران و آبادانی نسبی همین مسئولیت پذیری از سوی احاد ساکنان و دقت بیش از پیش در انتخاب است.
صاحبان قلم های شریف و غیر اجاره ای در کنار معتمدین واقعی می توانند در شناساندن مصادیق مذکور به مردم کمک کنند. در باره ۲ معیار ارزنده ی سوابقِ سالم اجتماعی و استقلال و مناعت طبع در موضوعات مالی باز هم خواهیم نوشت. همچنین جهت وضوح هرچه بیشتر جملات و عبارات ( در زمان مناسب )، نقاط بیشتری بر حروف خواهیم گذارد.