چند روز قبل دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری و اقتصادی در جلسه با فراکسیون مناطق آزاد مجلس شورای اسلامی که نمایندگان آبادان هم در آن حضور داشتند موضوعات متعددی را به عنوان دغدغههای خود مطرح کرد از جمله موضوعات فرهنگی و اجتماعی.
شوشان - محمود تیلا:
شاید جالب باشد بدانید که جلال آل احمد جزیرهی خارک را با لقب «دُر یتیم خلیج فارس» خوانده است. عدم توجه کافی به جزیرهای که نقطه نقطهی خاکش ارزشمند و قیمتی است باعث شده این نویسندهی معاصر آن را دُر یتیم خلیج فارس بخواند.
چند روز قبل دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری و اقتصادی در جلسه با فراکسیون مناطق آزاد مجلس شورای اسلامی که نمایندگان آبادان هم در آن حضور داشتند موضوعات متعددی را به عنوان دغدغههای خود مطرح کرد از جمله موضوعات فرهنگی و اجتماعی.
سعید محمد در این نشست گفته بود: «یکی از انتقادات مربوط به حدف معاونت فرهنگی در مناطق آزاد است و من می خواهم موضوع فرهنگی و اجتماعی مناطق مختلف آزاد را به صورت جدی مورد بررسی قرار دهم و مناطق باید بار دیگر معاونت فرهنگی خود را به کار بگیرند.»
با تغییرات گسترده در بدنه دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور، معاونت فرهنگی، گردشگری و صنایع خلاق نیز از ساختار دبیرخانه حذف و این معاونت محدود به یک ادارهکل در دبیرخانه شد.
این تغییرات در پی انتصاب حمیدرضا مؤمنی، رئیس سازمان منطقه آزاد قشم به عنوان دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری کشور بود که روز ۱۴ اسفند ۹۹ از قشم به تهران آمد.
منتقدان به این بخش از دبیرخانه معتقد بودند که ساختار مناطق آزاد در کشور، اجازه سیاستگذاری به آنها را از سوی دبیرخانه نمیدهد و عملاً گسترش این بخش از دبیرخانه مناطق آزاد، بیمنطق است.
برخی دیگر نیز بر این باور بودند که سکان هدایت فعالیتهای اجتماعی، گردشگری و فرهنگی مناطق آزاد به این بخش از دبیرخانه مربوط میشود.
به هر حال سعید محمد در سفر اخیر خود به منطقه آزاد اروند یک بار دیگر اهمیت وجودی مسائل فرهنگی و اجتماعی در مناطق آزاد را یادآور شد و گفت: «یکی از مهمترین دغدغههای ما مباحث فرهنگی و اجتماعی در مناطق آزاد است.
هر اقدامی که میخواهد در مناطق آزاد انجام شود بایستی به طور حتم یک پیوست فرهنگی و اجتماعی داشته باشد و ضمن اینکه نباید مشکلی را برای مردم بومی ایجاد کند. بایستی ارتقاء فرهنگ و مسائل اجتماعی و رفاهیات مردم بومی را شاهد باشیم.
تمامی موارد در دستور کار قرار دارد و هم در ستاد شورایعالی و هم در مناطق به طور جدی پیگیری میکنیم.»
ورود دغدغهمندانهی دبیر شورایعالی مناطق آزاد به موضوع فرهنگ و ارتقای آن در مناطق آزاد، بسیار بااهمیت است و نشان از نگاه جامع و کلاننگر وی به مباحث کلیدی و اساسی این مناطق دارد و بررسی جدی این موضوع که توسط سعید محمد ادعا شده میتواند منشاء اثر و تحول جدی در این جغرافیا باشد.
با این حساب، فرهنگ در مناطق آزاد را هم میبایست «دُر یتیم» به حساب آورد که علیرغم اهمیت فراوان آن اما سالهاست مورد کملطفی واقع شده و نیازمند توجهی افزونتر است. دهخدا هم میگوید دُر یتیم یعنی مروارید بزرگ و کمیابی که تنها و یکدانه در صدف باشد.
ساختار معاونت فرهنگی اجتماعی در مناطق آزاد نیازمند توجه و بررسی و بازنگری است و انتظار میرود یک بار برای همیشه یک ساختار اداری قانونمند و منطقی ـ و نه فرمایشی ـ برای آن تعریف شود بگونهای که جایگاه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در مناطق هم بطور دقیق تبیین و دیده شود.
در حال حاضر کارکردها و ساختار موازی معاونت فرهنگی، مدیریت توسعه فرهنگی و ادارهکل فرهنگ باعث سردرگمی مخاطبان به دلیل عدم شفافیت جایگاه و وظایف آنها شده است؛ آنگونه که در منطقه آزاد اروند به وضوح شاهد آن هستیم!