شوشان - شاهپور زندی:
از سال ۲۰۰۸ که سازمان ملل دوم آوریل(برابر با سیزده فروردین) را روز جهانی آگاه سازی درباره اوتیسم نامیده است،مدت زیادی نمی گذرد.
در این سال، مجمع عمومی سازمان با تصویب یک قطعنامه، از جامعه جهانی خواست برای افزایش آگاهی مردم درباره اوتیسم تلاش کنند.
مهمترین هدف این نامگذاری، آشنایی با مشکلات افراد دارای اوتیسم و دعوت افکار عمومی به هم حسی و همیاری در فرایند رشد و پیوند همدلانه با آنها و خانواده هایشان است.
رنگ آبی نیز در این میان، به عنوان نماد جهانی اختلال اوتیسم معرفی شده است.
شهرهای بزرگ دنیا برای جلب توجه افکار عمومی در روز جهانی اوتیسم، ساختمان شاخصی را با این رنگ، نورپردازی میکنند.
اوتیسم ، که «در خود ماندگی» برای آن در پارسی به کار می رود ، تا چند دهه قبل اختلالی ناشناخته بود و به بیش فعالی یا فزون جنبشی، وسواس، ناآرامی و بیقراری ، عصبیت و تکانه های عصبی یا در خود بودنِ کودک تعبیر میشد؛ تا کنون هم برای بسیاری از مردم ناشناخته و گنگ است و تنها خانوادهایی توان درک این مفاهیم را دارند که کودکی در خود مانده در بین آنها باشد !
افراد اوتیستیک ، دنیا را متفاوتتر از بقیه میبینند و این متفاوت دیدن ، نه ارادی که امری جبری و ناشی از ویژگی های عصبی و جسمی و روانی و در یک واژه ، ساختاری است که خداوند بنا به حکمتی در وجود آنها گذاشته است.
متفاوت میشنوند و حس میکنند و متفاوت می بینند و تصمیم می گیرند .
صادق و درستکارند و دنیای پیچیده اطراف از نگاه خود را می بینند و نه آنگونه که روابط پیچیده ی بر آن حاکم است .
تقریبن ۴۰درصد از مبتلایان اوتیسم هیچگاه حرف زدن را یاد نمیگیرند.
اوتیسم اختلال پیچیده و چند وجهی رشد و شکلگیری در ساختار عصبی و مغزی است.
اختلالی که پردازش اطلاعات و ادراک را مختل میکند و بر شکلگیری تعامل و روابط و داد و ستد گروهی و اجتماعی، ارتباطگیری و رفتارهای انسانی اثر میگذارد.
نشانه های اوتیسم که تا پیش از سهسالگی آشکار میشوند در چند میدان قابل مشاهدهاند:
مناسبات اجتماعی با اطرافیان و شیوه ی ارتباط گیری و تکرار رفتارهای قالب گرفته و ماشینی و تکراری و نداشتن ارتباط چشمی با مخاطب، تکان دادن پی در پی دستها، بیقراری و اضطراب و تنش در رفتار و چهره ، ترس از صداها یا اشیاء، تاخیر در گفتار یا تکان دادن بدن در زمان نشستن و ایستادن از نشانههای عمومی اوتیسم هستند.
اوتیسم از نظر چگونگی یا درجه ی ابتلاء ، شدت و ضعف و طیف دارد.
آمار قابل اعتمادی از تعداد افراد دارای اختلالات اوتیسم با پراکندگی در کشورهای جهان وجود ندارد.
پژوهشگران کشورهای اروپایی، کانادا و آمریکا نشان میگویند که در هر ۱۰۰۰ تولد، شش الی هفت مورد طیف اوتیسم وجود دارد.
جهان آنها با دیگران تفاوت دارد.
آنها حالتی از بی قراری دارند و به محیط اطراف بیتوجه اند.
حواس پنجگانه اوتیستها بسیار حساستر از سایرین است. مثلا صدای ضعیف جارو یا همزن برقی یا هر صدایی در اطراف که برای دیگران یک صدای پس زمینه و معمولی است، میتواند برای یک مبتلا به اوتیسم، ده برابر قویتر از صدای فردی باشد که دارد با او گفتوگو میکند.
به همین دلیل است که آنها تنهایی را دوست دارند و این تنهایی هم نتایج شگفتی دارد:
بسیاری از بزرگان و نوابغ و کارآفرینان و هنرمندان و مخترعین و مکتشفین و ... دارای اختلال اتیسم بوده و هستند .
یکی از مهمترین دلیل نامگذاری روزی به این نام ، اهمیت گذاشتن به این افراد ، شناخت آنها و اهمیت دادن به نتایج کارشان است و نه ظاهر و خودشان!
اوتیسم بیماری نیست درمان یا دارو ندارد، اما توانبخشی و آموزش میتواند کمک بزرگی برای زندگی مستقل افراد مبتلا باشد.
لایحه ی نامگذاری این روز ، با پیشنهاد نمایندهٔ قطر در سازمان ملل متحد، ارائه شدهبود که با حمایت همهٔ کشورهای عضو روبرو شد.
روز جهانی اوتیسم یکی از تنها هفت روز رسمی سازمان ملل متحد است که در رابطه با سلامتی رسمیت یافتهاست.
نامگذاری این روز، موجب بهبودی شناخت این اختلال در جهان و انجام اموری مانند تحقیق و پژو هش ، تشخیص، درمان و پذیرش عمومی افراد مبتلا به این اختلال رشد شده است.
( ۱ ) روان شناس و کارشناس اتیسم آ . پ استثنایی خوزستان
باز نشر این متن ، کمک به پدران و مادران اکنون و آینده ی ایران زمین است.