راهکارهای توسعه فرهنگی خوزستان

الحمدالله رب العالمین و الصلاه و السلام علی اشرف الانبیاء و المرسلین محمد(ص) و اله الطاهرین

اندیشه تداوم عزت و اقتدار اسلامی و حفظ حراست تمامیت ارضی ایران عزیزمان میراث نیائی ماست. قطعا آن را پاس داشته به نسل های آینده می سپاریم.

زیرا به گواهی تاریخ، از طلیعه آغازین دین مبین اسلام، امتی موحد، معتقد به حریم ولایت و تشیع علوی و محب اهل بیت عصمت و طهارت بوده، ملتزم به رعایت ارزش های والای اسلام و مکارم اخلاق محمدی (ص) می باشیم.

استان ما، خوزستان، دروازه ورود تشیع علوی به ایران اسلامی، اقلیمی شهید پرور، مهد دلیرمردان مقلد و پیرو زعامت فقها جامع الشرایط بوده شاخصه اش در قطب ولایت تجلی می یابد.

یکی از مصادیق بارز آن، فتوای «جهاد» مرجع عالیقدر، آیت الله العظمی سیدمحمدکاظم یزدی (قدس سرهّ) به سال 1293 ه.ش علیه بریتانیای اشغالگر بود که:

با لبیک ایثاری موحدین ولایتمدار، عشایر غیور عرب خوزستان در پهنه استان از جمله شکست خفّت بار انگلیس متجاوز و کشته شدن دو هزار و پانصد فرمانده و نیروی کافر و غدار بریتانیایی و شهادت و مجروح شدن دو هزار دلیر و مجاهد از قبیله بنی طرف در تپه های « المنبور» 15 کیلومتری اهواز- حمیدیه – بقعه متبرکه گلزار شهیدان حماسه همیشه جاوید و فخرآفرین «جهاد با انگلیس مکار» با قلمی زرین و مانا، ثبت تاریخ گشت:

« روحشان شاد و راهشان مستدام »

تاریخ ؛ جهاد نمادین و ایثار مستمر دفاعی قرون متمادی این قوم موحود ولایی را در حفظ و حراست حدود و ثغور وطن؛ هرگز فراموش نخواهد کرد زیرا به استناد «قطعنامه صلح و سازش سال 1975 میلادی ایران و عراق» در الجزایر و متراژ مجدد حدود مرزی فی مابین به وسیله هیئت بین المللی مشخص شد نه تنها مرز را پاس داشته ، بلکه ده ها کیلومتر در عمق خاک عراق، آباد نموده ، سال ها به کشت و زرع مشغول بودیم نهایتاً با پرداخت حق ریشه عمران و آبادانی از جانب عراق به کشاورزان آبادگر، به مرز قانونی امروزین بازگردانده شدیم.

دیگر نماد عقیدتی ایمانی این قوم ولایی در حفظ و صیانت «عفت و شرف آیینی»

مقاومت حماسی آنان در برابر پدیده شوم کشف حجاب رضاخانی بود که برای غیور مردان این سامان به وسیله حاکمیت وقت ، بی حرمتی و اهانت . تبعید و هجران و حکم اعدام در پی داشت اما زمان بگذشت و فراز و نشیب زمانه طی شد، تا اینکه با مدد الهی به سال 1357 ظهوری رهایی بخش حاصل آمد، با زعامت و رهبری معمار کبیر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) و ارشاد ایمانی و حضور فیزیکی موثر مراجع عالیقدر بومی و عشایر موحد استان در مبارزات ملی و مردمی و پیروزی شکوهمند « انقلاب اسلامی ایران» برگی نو، زرین و درخشان بر صحیفه تاریخی این امت افزوده شد.

زیرا مصمم و راسخ قدم، خدمت به نظام جمهوری اسلامی ایران را افتخاری بزرگ دانسته در راستای اعتلای ارزش های اسلامی و پرچم عزت و شرف این مرز و بوم که به برکت خون شهیدان گرانقدر برافراشته شد همچنان در افق پیروزی ایران اسلامی در اهتزاز نگهدارند.

لذا با مقاومت دلیرانه و ایثاری عشایر ولایتمدار بی سنگر مرزی این سامان در هشت سال دفاع مقدس، دوشادوش سپاهیان اسلام علیه بعثیان و صدامیان کافر و غدار و تقدیم شهدا و جانبازان مشتاق  شهادت، کارنامه درخشان خود را از امام راحل «ره» دریافت نمودند،

آنگاه که فرمودند « خوزستان دین خود را به اسلام ادا کرده است»

زهی سعادت، لذا شایسته است، حریم و حرمت تاریخی ، فرهنگی و ساختار اجتماعی و حقوق مدنی این قوم ولایی، توأم با کرامت انسانی و اسلامی، همبستگی ملی، وحدت و همدلی پاک و صادقانه به در گذر زمان از هرگونه تضعیف و گزندی مصون بماند. در این راستا نگارنده با بررسی علمی آسیب شناسی اجتماعی به دو عامل عمده و ارائه راهکار برون رفت می پردازد.

الف- علل و عوامل وقوع جرایم علیه نظام اقتصادی، اخلاقی، فرهنگی، آسایش عمومی، بهداشت روان و امنیت اجتماعی از قبیل: بیکاری، قاچاق، مواد مخدر و اسلحه، معضل آب کارون، شبکه های اخلال گران اقتصادی ...

بدیهی است راهکار برون رفت از آثار و تبعات منفی این فراز به منظور تحقق زمینه « پیشگیری از وقوع جرام و جنایت» تثبیت امنیت مفقوده و تامین شرایط زیست مسالمت آمیز مدنی و ایمن الزاماً، اشراف مستقیم حاکمیت و پیگیرد قانونی و انتظامی را می طلبد.

ب- ناهنجاری های سنتی و سنت های مداربسته فرهنگ قبیله ای از قبیل شمول جرم به افراد طایفه، قتل های انتقامی و تهجیر عوائل آنان و غیره ، ویرایش فرهنگ قومی، قطعا به عهده نخبگان، فرهیختگان و بزرگان قوم و قبیله می باشد.

1 - الف- پدیده بیکاری و عدم اختصاص اولویت اشتغال برای جوانان ولایی استان:

بیکاری جوانان بومی استان زرخیز خوزستان مولود فرایند

عدم تخصیص اولویت اشتغال برای آنان و همچنین تامین درصدی از نیروی انسانی مورد نیاز استان از سایر استان ها بوده در حالی که این شیوه در هیچ استانی برای شهروند خوزستانی اعمال نمی شود.

لاجرم، بیکاری و نبود امکانات مالی، مسکن، ازدواج و ثبات معیشتی، اغلب جوانان بومی را نومید می کند.

به نظر نگارنده ، بهین راهکار حل این معضل:

اولا: افزایش اعتبارات اشتغال زائی استانی

ثانیا: تخصیص اولویت اشتغال برای جوانان بومی

ثالثا: تجدید نظر در سهمیه استخدامی استانها در خوزستان.

ب- الف- هجوم ددمنشانه سوداگران مرگ قاچاقچیان مواد مخدر و اسلحه:

آشکارا تباهی نسل جوان و نیروی ملی، همدلی و همبستگی اجتماعی، نظم و امنیت و تعهد ایمانی و مکارم اخلاق اسلامی ما را هدف دارند فدای منافع شخصی و سودجویی خویش نمودند و می نمایند همواره می تازند، موفق شدند گستره انحراف ، اعتیاد، سرقت، دشمنی و عداوت، جرم و جنایت و قتل های مکرر را افزون و افزون تر نمایند. اینک با سپاس از مبارزات به عمل آمده حکومتی با ددمنشان و قاچاقچیان و تقدیر از خون شهدای این مرز و بوم به امید روزی نشسته ایم که نیام از تیغ قانون کاملا کشیده ، عدالت قضایی اجرا شود و ایران اسلامی از لوث وجودشان پاک و مطهر گردد.

متاسفانه اخیراً در استان، صدور مجوز سلاح، جایگزین پدیده ضروری خلع اسلحه گردید که قطعاً مزید برعلت گشته گستره تهدید ، ارعاب، جرایم و قتل های انتقامی افزونتر خواهد شد. چرا که بسیجیان غیور این مرز و بوم علاوه بر ایمان واجد سلاح لازم برای حفظ امنیت هستند. تسلیح عمومی صرفاً یک تهدید اجتماعی است.

3- الف- معضل انتقال آب کارون

طرح ناعادلانه انتقال آب کارون به دیگر استان ها؛ علاوه بر ایجاد مشکلات آب آشامیدنی و عوارض بهداشتی و بروز بیماری های خاص، عامل فقر و بیکاری قشر آبرومند و آبادگر فلاحت و کاهش محصولات زراعی استان گشته، نیزموجب عدم اجرایی شدن طرح عظیم مقام معظم رهبری در قالب 800 هزار هکتار اراضی مستعد  کشت منطقه گردیده، عسرت و تنگ دستی ، گرانی و تورم، افزایش سرقت، جرم و جنایت، ناامنی و افسردگی روح و روان جامعه را به ارمغان آورده است لذا ... در جبران مافات طرحی نو باید اندیشید.

4- الف- شبکه های غیر قانونی اخلال گران اقتصادی معروف به سادات ....

به سال 1384 هـ ش عده ای به شکل غیرقانونی مبادرت به جمع آوری وجوه کلان از مردم شریف اهواز نمودند، مدعی شدند در فعالیت های تجاری و اقتصادی داخلی و بین المللی مجاز شرکت می نمایند، با پرداخت مقطعی سود کلان اعتماد جامعه را جلب کردند، با گذر زمان تاخیر و خللی در بهره دهی آنان عیان شد شک و تردید در جامعه محسوس گشت و ولوله و فتنه آغاز و متاسفانه یک فقره قتل رخ داد. مقتول از طایفه جلیزی بود که با هشدار دادستان محترم وقت و انتشار اطلاعیه قوه قضاییه استان خوزستان به سال 1385 در راستای رسیدگی و مجازات اخلالگران مزبور پرونده کیفری در دادسرای عمومی و انقلاب اهواز تشکیل، سرکرده ها و عوامل عمده آنان دستگیر و بازداشت شدند، معلوم شد دسیسه ای بیش نبوده لذا از مال باختگان دعوت به عمل آمد به محل عملیات کارون مراجعه فرم شکایات تکمیل و فیش های مطالبات خویش را ضمیمه پرونده نمایند.

آمار نشان می دهد:

تعداد 260 هزار نفر به میزان 400 هزار میلیارد ریال مغبون و مال باخته شده اند.

ب- ناهنجاری سنتی و سنت های مداربسته فرهنگ قبیله ای ...:

نخبگان و فرهیختگان جامعه عرب خوزستان با مدد الهی و به مصداق آیه شریفه 11 سوره رعد: « ان الله لایغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم» و بهره مندی از فرموده مولای متقیان حضرت امام علی بن ابیطالب (ع) « ربوا ابنائکم لازمنتهم» و امعان نظر به اینکه اتفاق هرگز وجود ندارد بلکه هر معلولی را علیت است آن هم مولود ذهن بشری است در نتیجه: روند تغییر فرهنگ و اندیشه غیرقابل اجتناب بوده ، با دانش روز افزون و تکنولوژی رو به پیشرفت دهکده جهانی هدایت می شود، بدیهی است...

همواره با سرعتی محسوس در حرکت است و با گذشته فاصله می گیرد اما نیک می دانیم فرهنگ استعماری و لجام گسیخته غرب آفت فضیلت و شریعت بوده همچنین ناهنجاریها و تعصبات مداربسته قبیله ای نوعی واپسگرایی و انجماد را بدنبال دارد لذا ....

به سال 1375 هـ ش ضمن پاسداشت مظاهر مجد و کیان نیایی و آداب و رسوم حمیده و صفات پسندیده مکارم اخلاق، غیرت، حمیت ، کرامت، جود و سخا، وفاداری توأم با عقیده راسخ ایمانی ولای اهل¬بیت عصمت و طهارت و تشیع علوی «ویرایش فرهنگ قومی را با نگاهی در آینه زمان» به منظور تطبیق بهینه فرهنگ سنتی و آداب و رسوم کهن با افق آکادمیک اسلامی و آیین مدنی نوگرا و امروزین و تحسین تعامل اجتماعی با شیوه شورایی، مشورت و حضور سادات کرام، علمای اعلام و زعمای قوم ، بزرگان عشایر و مشارکت خردجمعی، رسانه و مطبوعات و جلسات متعدد مردمی در مساجد و تکایا و مجالس اصلاح ذات البین در پهنه استان آغاز و موفق به جلب آراء عمومی برای حذف و ابطال 14 سنت ناهماهنگ با زمانه و تصویب «منشور ویرایش فرهنگ قومی» شدند. اینک، مفاد منشور، در تعامل اجتماعی مورد تأیید و احترام اکثریت قاطع عشایر و قبایل می باشد. الّا اقلیتی اندک. غیرمتعهد و متخلف که قانون شکنی نموده عرف قبیله ای و مکارم اخلاق و امنیت اجتماعی و حقوق مدنیت را حرمتی قائل نیستند. لاجرم در پی آنان مصلحین خیراندیش با شیوه پسندیده «اصلاح ذات البین» و حکمیت عرفی و سنتی و برقراری صلح و سازش مقطعی و عدالت ترمیمی، همواره بسان آتش نشان فتنه عمل می نمایند.

لیکن با تأسفی افزون به علت شمول تبعات جرایم و قتلهای انتقامی به اقارب و طایفه مجرمین و تکرار جرم و جنایت، عملکرد مصلحین و نیکوکاران قطعاً موضعی و سیر در معلول بوده، نیروی انسانی و زمان بی نتیجه هدر می رود. «منشور مصوب پالایش سنت ها» در این مقاله نمی گنجد در فرصتی دیگر به سمع و نظر خوانندگان محترم خواهد رسید.

ناگفته نماند: شوراهای حل اختلاف در کاهش اختلافات و حل و فصل معضلات تأثیر بسزایی داشته، کارنامه درخشان دارند.

در عین حال همه می دانند قانون چاره ساز است زیرا قانون اساسی جمهوری اسلامی در باب کرامت والای انسانی، حقوق و آزادی های مشروع ملت و امنیت جامعه اظهارنظر کرده است.

مضافاً با استناد به فرموده مقام معظم رهبری که فرمودند:

«اگر قوه قضاییه نباشد عدالت میزان و مبنایی نخواهد داشت»

اینک با تقدیم سپاس و تشکر به ساحت حاکمیت محترم از مسئولین متعهد قوه قضاییه استدعا داریم با اجرای عدالت قضایی و انتظامی و مجازات قانونی مجرمین پدیده «پیشگیری از وقوع جرم و جنایات» را تثبیت، حلقه مفقوده امنیت را تحکیم و زمینه زیست مسالمت آمیز و شرایط طبیعی پیشرفت فرهنگی، علمی، اقتصادی شایسته این قوم ولایی را فراهم سازند.

بدیهی است افزون بر عملکرد مصلحین خیراندیش در برقراری عدالت ترمیمی و اعمال پیشگیری قانونی و انتظامی و مجازات مجرمین به منظور تحقق عدالت ایده آلی، و نیز ضرورت مشارکت فرهیختگان آگاه و مطلع و دلسوز با تخصص های متنوع علمی در زمینه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و قضائی مدیریت و مشارکت عمومی مردم استان، البته پیگیری پدیده نیازی و مفید «ارتباط مسئولین با مردم»

به شیوه فرهنگی و محاوره شورایی و تبادل  رأی و نظر، طی جلسات مشترک، می تواند شرایط برون رفت تعامل اجتماعی قومی را از ناهنجاریهای موجود فراهم سازد و بارقه امید را گرمی و نور و قلب ها را آرامش بخشد، روابط عمومی قوی و فعال دستگاهها را بخصوص، حائز اهمیت می نماید.

در این راستا «ستاد ساماندهی قضایی عشایر»

زیر نظر قوه قضائیه و دادستانی محترم با مدیریت برادر سردار عبیداوی، ایجاد شده است، بدیهی است، چنانچه انتخاب اعضاء مبنی بر میزان ایمان، تعهد اخلاقی، شایستگی و پایگاه جرم اجتماعی باشد قطعاً مایه صیانت و پاسداشت حریم و حرمت ساختار معنوی و حقیقی و معتقدات ایمانی عشایر، همبستگی ملی، وحدت و همدلی صادقانه اقوام اصیل ایرانی «عرب، لر، بختیاری و ...» در استان خواهد بود. آرزومندیم این نهاد ارزشمند همواره از بهره مندیهای هدفمندان سودجو مصون بماند.