آتشكده سرمسجد - مسجد سليمان

آتشكده جاويدان (صفه سرمسجد) واقع در مسجد سليمان بنايي متعلق به قرن هفتم قبل از ميلاد است كه بنا بر نظر برخي كارشناسان، معماران براي ساخت تخت جمشيد از آن الهام گرفته‌اند.نوع معماري اين بنا، آتشكده جاويدان اورارتويي است كه مهمترين مشخصه آن استفاده نكردن از ملات و گذاشتن سنگ خشك روي سنگ خشك ديگر است.بنا به نوشته‌هاي پروفسور گيرشمن، باستان‌شناس فرانسوي در كتاب «ايران از آغاز تا اسلام» تخت جمشيد نيز با استفاده از همين الگو ساخته شده است.

اين معبد كه در گذشته‌هاي دور همواره در آن آتشي افروخته بوده مشرف به سفه سرمسجد است كه به گفته مورخان مقر حكومتي پارس‌ها بوده است.

آتشكده سرمسجد، به دستور يكي از پادشاهان بزرگ هخامنشي ساخته شده و هر كدام از سنگ‌هاي بزرگ معدني به كار رفته در آن 4 تا 5 تن وزن دارد.

براي ساخت ديوارهاي اين معبد هيچ نوع ملاتي به كار نرفته و با توجه به زلزله‌هاي مكرر در مسجد سليمان احتمال ريزش اين سنگ‌هاي خشكه‌چين وجود دارد.

محراب آتشكده متعلق به قرن ۷- ۸ قبل از ميلاد است كه شامل يك سكو به اندازه‌هاي ۲۰ در ۲۵ پا مي‌باشد. در بخش شرقي محراب قسمتي كه اكنون آتشكده مي‌باشد براي عبادت ايرانيان بنا شده بود.

سمت غرب ايران مقدس ويژه خدايان يوناني بوده و در سمت غربي آتشكده 3 معبد براي 3 تن از خدايان قديم اختصاص داشت كه 2 تن از آنان هراكليوس و آتنا مي‌باشد.