شوشان؛ علیرضا عبداله نژاد: مناظره سیاست خارجه دولت تدبیر و امید با محوریت توافق ژنو در تالار دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز با حضور دکتر مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری و ناصر نوبری کارشناس ارشد روابط بین الملل توسط انجمن اسلامی مستقل دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد.

ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮐﻮاﮐﺒﯿﺎن در اﺑﺘﺪای اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮه، گفت: در شرایط بسیار نامطلوبی مذاکرات هسته ای را در دوره جدید آغاز کردیم. وی ﺑﺎ ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ﮐﻪ در دوﻟﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ هفت قطعنامه بین المللی علیه ایران صادر شد ، گفت:در آن ﻣﻘﻄﻊ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﺤﺮﯾﻢ های ﯾﮏ ﺟﺎﻧﺒﻪ از ﻧﺎﺣﯿﻪ اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ ﻋﻠﯿﻪ اﯾﺮان ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪ.اﮔﺮ ﻣﺎ در اﯾﻦ دوره ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺘﯿﻢ همچون دوره ﻗﺒﻞ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﯿﻢ، ﻗﻄﻌﺎ ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﺗﺤﺮﯾﻢ ها اﻓﺰوده ﻣﯽ ﺷﺪ و در اﯾﻦ ﻣﺬاﮐﺮات هیچ اتفاقی نمی افتاد. ﻓﻘﻂ ﺑﺮای ﻣﺬاﮐﺮات ﺑﻌﺪی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻣﯽ ﺷﺪ از اﯾﻦ رو ﻧﺘﯿﺠﻪ آن ﻣﺬاﮐﺮات ﺑﺎﺧﺖ ﺑﺎﺧﺖ ﺑﻮد اﻟﺒﺘﻪ در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺣﻤﺎﯾﺖ های رهبری از دولت و سخنان ایشان در مورد نرمش قهرمانانه این زمینه را ایجاد کرد تا نگاه دیپلماسی به سمت مذاکرات برود و به نتایجی دست پیدا کنیم که حاصلش این توافقنامه باشد.

کواکبیان افزود: تصور من این است که دستاوردهای پنج ماهه اخیر مذاکره تا حدود زیادی با اهداف آن همخوانی دارد. البته اینکه این مذاکرات کاملا رضایت بخش باشد جای نقد دارد. وی ادامه داد: اهداف جمهوری اسلامی از توافق نامه ژنو سه چیز است.

وی از به رسمیت شناختن حق غنی سازی اورانیوم ، برداشتن اساس تحریم های یکجانبه و گشایش روابط دیپلماتیک با اروپا به عنوان سه هدف مذاکره با سران کشورهای غربی نام برد و گفت: در راه رسیده به این سه هدف دستاوردهایی داشته ایم. دبیرکل حزب مردم سالاری یادآورشد: به جز امریکا ف همه کشورهای غربی حق غنی سازی اورانیوم را برای ایران به رسمیت شناخته اند .

وی افزود: اصلا و ابدا ما به غنی سازی 20درصد نیازی نداریم و اوصلاا توجیه اقتصادی ندارد.در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻏﻨﯽ ﺳﺎزی 20 درﺻﺪ ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻼح هسته ای است و ما با کمتر از 5 درصد نیز می تواین به خواسته خود برسیم.

دﺑﯿﺮ ﮐﻞ ﺣﺰب ﻣﺮدﻣﺴﺎﻻری اداﻣﻪ داد: اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻏﻨﯽ ﺳﺎزی 20 درﺻﺪ را در اﯾﻦ ﻣﺪت ﻣﺘﻮﻗﻒ ﮐﻨﯿﻢ هدفی جز شکسته شدن بن بست را ندارد و این مساله هیچ آسیبی به منافع ملی ما نمی زند..ﺗﻮﻗﻒ 20 درﺻﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻦﻓﻨﺎوری از دﺳﺖ ﻣﺎ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ.البته فناوری غنی سازی 20 درصد در اختیار ماست و در صورت عدم اجرای تعهدات غربی های می توانیم به غنی سازی 20درصد برگردیم. البته ما معتقد نیستیم که تمامی تحریم ها برداشته شده است اما بر این باوریم که بنیان تحریم ها شکسته شده است.

کواکبیان گفت: در حال حاضر مجموعه عملکرد وزارت خارجه را مثبت ارزیابی می کنم. البته ما نباید سر سوزنی بر سر اصول نظام جمهوری اسلامی کوتاه بیاییم اما در بحث فروع می توانیم انعطاف داشته باشیم. اینکه گفته می شود در مذاکرات هسته ای کشور را فروختند و عزت ما را له کردند بازار گرمی برای سخنرانی هاست و هیچ فایده ای ندارد.

دبیرکل حزب مردمسالاری بیان داشت: در حال حاضر شاهد واردات کالاهای اساسی ، دارو و قعطات هواپیما و بخشی از تحریم های بانکی هستیم.کواکبیان گفت: در عرصه روابط بین الملل اگر مجموعه نظام و رهبری و مردم مذاکره کنندگان را حمایت کنند ،تمی مذاکره کننده می تواند با عنایت خاص به مافع ملی مذاکرات را به پیش ببرد البته ممکن است برخی از محدودیت ها ایجاد شود. چرا که در عرصعه بین المللی حرف آخر را نمی شود یکطرف بزند.

دبیرکل حزب مردمسالاری با توجه به همایش دلواپسیم گفت: زمان برگزاری این همایش نیز از نکات جالب توجه است . زمانی است که مذاکرات هسته ای در حال نهایی شدن است. و قرار است 23 اردیبهشت مذاکرات وارد مراحل جدی خود شود. باید از این آقایان پرسید که در 8 سال گذشته کجا بودید؟ آن زمان که رییس دولت می گفت: انقدر قطعنامه بدهید تا قطعنامه دانتان پاره شود کجا بودید؟ چرا با این ادبیات برخورد نکردید؟ زمان اختلاس های 3 هزار میلیاردی و سرانجام خواستن 700 میلیارد دلار درامد نفتی کجابودید؟ بهتر دلواپس اشتغال جوانان وبیکاری و تورم باشید.

در اداﻣﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮه ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ اراﺋﻪ دیدگاه های ﻧﺎﺻﺮ ﻧﻮﺑﺮی دﯾﭙﻠﻤﺎت ﺑﺎﺳﺎﺑﻘﻪ و ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﻓﻌﻠﯽ وزارت اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪ راﺟﻊ ﺑﻪﺗﻮاﻓﻘﻨﺎﻣﻪ ژﻧﻮ رﺳﯿﺪ، وی ﺑﺎ اﺷﺎره ﺑﻪ حاکمیت ﺟﺎﯾﮕﺎه دﯾﭙﻠﻤﺎﺳﯽ، از ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ وزﯾﺮ اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪ را ﺑﻪ پرهیز از اظهار نظر ﻧﻈﺎﻣﯽ دﻋﻮت ﮐﺮدﻧﺪ، اﻧﺘﻘﺎد ﮐﺮد و اﻓﺰود: دﺳﺘﮕﺎه دﯾﭙﻠﻤﺎﺳﯽ وﻇﯿﻔﻪ دارد ﺗﻤﺎم ﻣﻮﺿﻊ ﮔﯿﺮی های کشور در زمینه های مختلف را مدیریت کند. بر اساس استراتژی جایگاه سازی مقامات نظامی باید با هماهنگی دیپلماسی اظهار نظر کنند اﯾﻦ ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮد: اﻣﺮوز در جهان داﺷﺘﻦ اﻣﮑﺎﻧﺎت راه رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻗﺪرت ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎهﺳﺎزی ﮐﺮدن ﻧﺰد اﻓﮑﺎر ﻋﻤﻮﻣﯽ راه رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻗﺪرت اﺳﺖ.

دﯾﭙﻠﻤﺎت ﺣﺮﻓﻪ ای از ﻧﺪاری ها داشته ها می سازد. سفیر سابق ایران در شوروی سابق گفت: با رویکرد دولت جدید در مذاکرات هسته ای موافقم چرا که رویکرد دولت گذشته به بن بست رسیده بود. وی گفت: در دولت گذشته منافع ملی در خدمت منافع شخصی و شهرت مصرف شد. نوبری افزود: دیپلمات حرفهای از نداری ها داشته ها می سازد؛ دیپلماسی ارائه واقعیت ها نیست بلکه دیپلماسی کمترین امکانات را به بالاترین امکانات تبدیل کردن است.

ما در شش ماه نخست آنچه که تا خط قرمز ما است داده ایم و به زیر 5 درصد در غنی سازی اکتفا کرده ایم و در مقابل اصل تحریم های نفتی و بانکی تکان نخورده، از 100 میلیارد دلار نیز 5 میلیارد دلار، آن هم به صورت قسطی نصیب ما شده استد. کارشناس ارشد وزارت امورخارجه اظهار کرد: انفعال، در طرف مقابل طمع به وجود می آورد و در چنین حالتی آمریکایی ها از ما می خواهند فعالیت های هسته ای خود را تعطیل کنیم.

سفیر ایران در شوروی سابق در ادامه این مناظره با انتقاد از این سخنان کواکبیان که مخالفان توافقنامه ژنو به دنبال بمب هسته ای هستند، گفت: خوشبختانه آقای کواکبیان آن چیزی را که در کشور به عنوان بیماری مطرح کردم الان در صحنه عملی به شما نشان دادند که وجود دارد، تا می گوییم این جا موافقت نامه کم و زیادست فوری می گویند دنبال بمبند، من خودم سیاست ورز و دیپلماتم، طرفدار صلحم و آن چه که من مخالفت کردم بحث دیپلماتیک و کارشناسی است، ایشان از اول تا آخر می گوید شما چون دنبال جنگ و بمب هستید مخالفت می کنید.

من سیاست ورزم، اما سیاست ورزی هستم که دنبال منافع ملی ام و نه منافع حزبی و گروهی.آقای دکتر حرف اصلی ما این است که ما در این توافق نامه رسیدیم سر غنی سازی 5 درصد، من دیپلماتم، دلالم، محاسبه می کنم می بینم همه چیز را دادیم، چیز خاصی هم نگرفتیم. 5 میلیارد دلار؟ تا خط قرمز رفتیم! دور بعدی مذاکرات که اساس تحریم ها آن جا باید برداشته شود چه چیزهایی می خواهیم بدهیم؟ آیا من دنبال بمب هستم؟ کارشناس با سابقه وزارت امور خارجه اظهار داشت، آقای رئیس جمهور در نامه ای که به مقام معظم رهبری نوشته اند تبریک گفتند و آورده اند؛ که ما حق غنی سازی را گرفتیم و چه و چه، خب مبارکتون باشد، اما فردای توافق طرف مقابل که او قرار بوده این حق را بدهد، تکذیب کرده! سوال اصلی اینجاست؛ ما10 سال ادعا می کردیم طبق ماده 4 ان پی تی حق غنی سازی داریم؛ و آنها بحثشان این بود که تفسیر ما چیز دیگریست و این حق را ندارید. حالا آقای رئیس جمهور گفتند که ما گرفتیم. این گرفتن یعنی اینکه بعد از سالها که حاضر به اقرار نبودند، طرف مقابل هم اقرار کند که ما این حق را دادیم و گرفتن این حق هم عالیست، و تبریک و جشن ملی هم لازم داشت.

اما بلافاصله بعد از چانه زنی در اتاق، این می آید بیرون و می گوید من گرفتم، و او آمده بیرون و می گوید که من ندادم؛ این چه ارزش و جشنی دارد! حالا ما کاری به جزئیات نداریم، مساله این است که بعد دوباره شروع می شود؛ اینکه ما بگوییم که طبق این قسمت و آن قسمت این متن توافق نامه ما این حق را گرفتیم؛ او می گوید طبق این قسمت و آن قسمت متن ما این حق را ندادیم. خب این شد همان دیگر! ما سالها بود سر همین که این کلمات (کلمات کلی و قابل بازی و دبّه کردن) معنایشان این و آن است بحث داشتیم؛ خب این که شد همان! پس چه چیز جدیدی گرفتیم که باید برایش جشن گرفت و... چیست؟!

این را بگویید؟ این که همان است؛ فقط قبلا روی معنای بند 4 ان پی تی بحث داشتیم؛ حالا روی معنای بندهای این توافق نامه ژنو بحث داریم! سوال اصلی این است که پس چه چیز جدیدی اتفاق افتاده؟! نوبری ادامه داد: تازه دوستان ما از آن ماده 4 ان پی تی هم طبق این توافق نامه ژنو تنازل کردیم! متأسفانه! چرا؟ چون ماده 4 ان پی تی بطور کلی این حق را به همه داده است؛ اما در این توافق نامه ما این حق را مشروط کردیم به موافقت آمریکا و متحدانش! گفته تعریف برنامه غنی سازی باید طبق توافق طرفین باشد؛ یعنی باید به تایید ما برسد! چیزی که در ان پی تی نیامده ! حالا اما حدّش هم شده طبق توافق طرفین؛ یعنی اندازه غنی سازی را هم آمریکایی ها باید موافقت کنند. مکانش هم باید موافقت کنند، حجم را باید موافقت کنند... اینها در ان پی تی نبود؛ ولی در این موافقت نامه اضافه شد! نوبری گفت: دولت می خواهد قورباغه را به جای قناری بفروشد. در ادامه این مناظره کوابیان، بیان کرد: اینکه دولت را متهم کنیم که قورباغه را جای قناری می فروشد بحث علمی نیست و جنبه تبلیغاتی دارد.

وی ادامه داد: چرا مواضع کشورهای اروپایی را نمی گویید؟ همه حق غنی سازی را اذعان کرده اند. امریکایی ها هم چون تحت فشار لابی های صهیونیستی هستند این گونه حرف می زنند. چون ایران به دنبال بمب هسته ای نیست نیاز به 20 درصد ندارد؛ این که برخی می گویند در توافقنامه حق غنی سازی ایران به رسمیت شناخته نشده پس چرا کشورهای انگلیس، آلمان و فرانسه اذعان کرده اند که غنی سازی حق ایران است.در توافقنامه آمده که ایران حق بهره برداری از انرژی هسته ای برای اهداف صلح آمیز دارد و این امر به این معنا نیست که بند چهار ان پی تی نادیده گرفته شده است.در این توافقنامه غیر مستقیم و تلویحا حق غنی سازی ایران به رسمیت شناخته شده است.نباید از توافقات صورت گرفته ذوق زده و یا نا امید شد.

دبیر کل حزب اصلاح طلب مردم سالاری اظهار داشت:این توافقنامه امتیازات زیادی برای ما ندارد و شاید می شد بهتر از این باشد اما باید پذیرفت که این شروع کار است و بر داشته شدن تحریم ها را به دنبال دارد. برچیده شدن تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا، برداشته شدن تحریم های پتروشیمی، طلا و فلزات گرانبها و لغو تحریم های خودرو سازی و حضور شرکت های خودرو ساز خارجی در کشور برای انعقاد قرار داد با ما را از محاسن توافقنامه ژنواست.

ما در این توافقنامه محرومیت هایی را در مدت شش ماه پذیرفته ایم تا به طرح جامع برسیم و در این مدت ما ضرر نخواهیم کرد و ضربه ای نخواهیم خورد. اگر ما در داخل قدرتمند باشیم می توانیم سر میز مذاکره از حقوق خود دفاع کنیم. دبیر کل حزب مردمسالاری افزود: اگر این توافق نامه ان طوری که نوبری می گوید باشد که الان باید هر روز شاهد جشن اسرائیلی ها باشیم. معلوم است که مذاکرات باید برد برد باشد . ما منافع ملی خودمان را دنبال می کنیم.

ان طرف مذاکره نیز منافع خودشان را دنبال می کنند. . اگر قرار بود روال مذاکره در دولت سابق تکرار شود که نتیجه ای نداشت. ما دو راه بیشتر نداشتیم یا ادامه راه گذشته و یا اتخاذ سیاست های جدید و تغییر در روال دولت سابق. قرار نیست با شعار دادن منافع ملی ما تامین شود. نوبری هم در پایان گفت: نباید به دلایل جناحی و گروهی راه نقد علمی را بر روی کارشناسان ببندیم. تجربه نشان داده است افراط و تفریط ما را به هدف نزدیک نمی کند. .