چرا جوانان كنار كارون قليان مي كشند

مدت زماني است در رسانه ها و جرايد مشاهده مي گردد تب و تاب مسئولين در اين خصوص بيشتر شده و مرتب شعارهايي مبتني بر جمع آوري محلهاي عرضه و فروش قليان مي دهند. اما سوالات زيادي وجود دارد كه بايد ابتدا براي آنها پاسخ هاي منطقي داده شود تا افكار عمومي جامعه خصوصاً جوانان را قانع نمايد تا بتوان بطور اصولي اين فرهنگ غلط قليان كشي را اصلاح و تعديل نمود . زيرا با تحكم و اجبار نمي توان رويدادهاي اجتماعي را اصلاح يا بهبود بخشيد يا فرهنگي را كه سال هاست بر جامعه جوان كشور حاكم شده را تغيير داد زيرا سال هاست كه قاعده بازي تغيير نموده است.

در سطح كلان كشور حساسيت و اهميت موضوع قطعاً زياد و ابعاد گوناگوني دارد كه بايد بطور كامل بر اساس مولفه هاي آن مورد بررسي قرار گرفته و برنامه ريزي هاي لازم انجام گيرد كه فعلا در حوصله بحث ما نيست، اما هدف نوشتار حاضر فقط ذكر ابعاد كوچكي از موضوع در شهر اهواز مي باشد. هنوز هم نكات مبهم زيادي در اين ماجرا وجود دارد كه بايد بررسي شوند مانند كشيدن قليان يا عرضه آن جرم محسوب مي گردد يا خير؟ كشيدن قليان چه تاثير هاي فردي و اجتماعي را بدنبال خواهد داشت ؟ چرا قشر جوان گرايش چشمگيري به قليان كشيدن پيدا كرده اند؟ چرا در كنار كارون قليان كشيدن بطور غير قانوني رواج يافته و جوانان زيادي هم استقبال مي كنند؟

چرا قهوه خانه ها و سفره خانه هاي قانوني و غير قانوني زيادي قارچ وار در شهر اهواز فعال شده اند كه بيشتر رونق آنها در عرضه قليان مي باشد؟ گرچه آمار و ارقام دقيقي در خصوص پديده قليان كشي جوانان وجود ندارد اما بنظر شما وضعيت شهر اهواز بعنوان يك كلانشهر نسبت به ديگر شهر هاي كشور چگونه است و در چه جايگاهي قرار دارد؟ هر چه چقدر بيشتر كنكاش شود سوالات بيشتري ذهن آدمي را درگير مي نمايد كه بايد براي همه آنان جواب هاي منطقي يافت مگرنه چگونه انتظار مي رود بدون داشتن دلايل موجه و منطقي جوانان را قانع نمود كه قليان كشيدن مضر يا ممنوع است. اگر روزي برسد كه در شهر اهواز همه محل هاي عمومي عرضه قليان تعطيل شوند آيا جوانان ديگر بسراغ قليان نخواهند رفت يا در محل هاي شخصي و مخفي خود به اين كار ادامه خواهند داد؟

در نهايت اينكه هدف از جمع آوري محل هاي عرضه قليان چيست؟ آيا ارائه آن وجهه مناسبي براي فرهنگ شهر و شهر نشيني ندارد يا سلامت افراد و جامعه مد نظر است. سوال را طور ديگري مطرح مي كنيم اصلاً قليان چيست و چرا كشيده مي شود آيا كشيدن قليان ريشه در فرهنگ تاريخي ايرانيان دارد كه حال دوباره احياء شده است. اگر احيا شده چرا و چگونه اين پديده اجتماعي دوباره بعد از سالها انزوا دوباره فرصت حضور گسترده در جامعه را يافته است.چرا براحتي در سطح شهر اين همه انواع توتون و تباكو و معسل هاي شيميايي يا مارك هاي گوناگون يافت مي شود يا بطور واضح تر بايد گفت اين حجم عظيم محصولات تدخيني توسط چه نهاد يا ارگاني يا افرادي وارد كشور مي شوند.اگر از مبادي غير قانوني يعني قاچاق وارد كشور مي شوند كه فاجعه است . اگر از مبادي قانوني وارد مي شوند توسط چه نهاد يا افرادي صورت مي گيرد؟ اگر دولت مدعي اين است كه قليان كشيدن ضررهاي گوناگون دارد چرا آب را از سرچشمه نمي بندد و گذاشته است و مي گزارد عرضه بفور باشد بطوري كه در هر ده كوره اي بهترين انواع معسل قليان يافت بشود بعد هم هر روز در شوراهاي سلامت داد و فرياد راه مي اندازند كه كشيدن قليان فلان است و امان است. چه كساني از واردات گسترده محصولات تدخيني در كشور سودهاي كلان و هنگفتي به جيب مي زنند ؟ مردمان عادي كه امور روزمره زندگي خود را بسختگي سپري مي نمايند يا وارد كنندگان و دلالاني كه خانه ها و ماشين هاي ميلياردي دارند.

اما مهمتر از همه جوانان چرا قليان مي كشند؟ اگر از هر كشنده قليان در هر سن و با هر جنسيتي اين سوال را مطرح نماييد بنظر شما چه پاسخي خواهد داد. بنده در تعدادي از شبكه هاي اجتماعي از جوانان نظر سنجي هايي را انجام دادم كه جوابهاي بسيار مختلف و قابل تاملي را دريافت نمودم.بعنوان مثال بعضي ها گفتند سلامت و عمر خودمان بخودمان مربوط است و اين يك موضوع شخصي است و كشيدن يا نكشيدن ما به كسي ارتباط ندارد. بعضي ها مشكلات روحي و رواني را مطرح نمودند كه بيشتر ريشه بيكاري را داشتو بيشتر براي فرار از خود بود. بعضي ها موضوع تفريح را مطرح نمودند كه در فقدان ديگر تفريح هاي سالم و ارزان قيمت بهترين راه جمع شدن دوستان همين است. بعضي مخالف عرضه قليان در محل هاي عمومي بودند و گفتند كسي اگر كسي طلبه باشد در منزل خود بكشد.خلاصه اينكه جوابها متفاوت و البته قابل تامل و تجزيه و تحليل بود.

هدف از گفتن مطالب فوق ارائه شمه اي از موضوعات قابل طرح در خصوص اين معضل اجتماعي شهر اهواز بود . جهت بررسي بيشتر موضوع و كسب نظرات جوانان و تحليل بيشتر نياز است محققان و برنامه ريزان حوزه شهري در اين خصوص مطالعات عميق و جامعي را انجام دهند. پيچيدن نسخه هاي درمان اجتماعي بسادگي گفتار ارائه شده مسئولين نيست و هر اقدام بدون مطالعه عواقب آن بدون اثر خواهد و چه بسا ضرر بيشتري را متوجه جامعه نمايد. بطور مثال عرضه قليان در كنار رود كارون بيشتر توسط افراد فاقد كار صورت مي گيرد كه براي گذران زندگي مجبور به انجام آن شده اند هدف طرفداري از اين عرضه ناموزون آنان نيست اما اگر از فردا چنين شغلي را كه براي خود دست و پا كرده اند جمع آوري نماييد آن جوان به سمت انجام چه كارهايي روي خواهد آورد اين كار بايد از همان روز اول انجام مي شد كه موضوع هنوز لوث نشده بود و يك نفر اقدام به چنين كاري كرده بود نه اكنون كه دور تا دور كارون را احاطه كرده اند؟ يا همان محل هاي قانوني و غير قانوني ديگري كه در بعضي هايشان تا چندين نفر مشغول بكار شده اند چه خواهند شد؟

 يا جواناني كه بعد از ظهر ها بطور فردي يا گروهي كنار كارون جمع مي شوند و قليان مي كشند و چاي مي نوشند اگر از فردا مراجعه نمايند و ديگر قلياني در كار نباشد چه خواهند كرد و كجا خواهند رفت يعني برنامه جايگزين براي اين جوانان چيست و متوليان چه اقدام جايگزيني را تدارك ديده اند؟ گاهي جواني را مي توان ديد كه تنها دارايي مالي آن 10 الي 20 هزار تومان است كه از خانواده اخذ كرده و بدليل كسلي روحيه به مركز شهر مي آيد و بعد از كسر هزينه كرايه اياب و ذهاب و قدري پرسه زدن در بازار و خستگي مي تواند در كنار كارون بنشيند و با صرف هزينه 5 هزار تومام قليان بكشد و چاي بنوشد و قدري از مناظرخدادادي كارون بهره ببرد زيرا اين مبلغ جهت خريد 100 گرم پسته ايراني كم خواهد بود.يا تعدادي از مراجعين دانشجويان محترم غير بومي مي باشند كه بعد از فارغ شدن از كلاسها به چنين محل هايي مراجعه دارند.

در كل يادمان باشد تجزيه و تحليل رويدادهاي اجتماعي به اين سادگي نيست و بقول شاعر فرزانه تا نگردي آشنا زين پرده رمزي نشنوي . اميد است طرح اين موضوع مقدمه اي باشد بر بررسي بيشتر ابعاد اين معضل فراگير اجتماعي و يافتن راه حل هاي صحيح منطقي كه مبتني بر اصول علمي و واقعيت ها باشند انشاا....

من ا... التوفيق

نويد قائدي