برای مقابله با گرد و غبار بر اساس روشهای سنتی یا باید کشت صورت بگیرد یا مالچ پاشی و یا مدیریت منابع آب صورت بگیرد که هر سه آنها به موضوع آب بر میگردد به عنوان مثال در تالابی که خشک شده است امکان مالچ پاشی آنجا وجود ندارد چون علاوه بر گردو غبار مشکل ترکیبات مالچی نیز برای مردم ایجاد میشود در بحث کشت نیز به آب و اعتبارات نیاز داریم در استان خوزستان که قرار است تقریبا 30 هکتار را زیر کشت ببریم در موضوع آب چالش داریم.
ضیاءالدین شعاعی با اشاره به قرار گرفتن در ماههای سرد سال و احتمال بروز طوفانهای گرد و غبار گفت: وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست در کار گروه مقابله با گردو غبار وظیفه اجرایی نیست ما در ستاد وظیفه دستگاههای مرتبط را مشخص و بر نحوه اجرای وظایف آنها نظارت می کنیم.
وی ادامه داد: برنامهای که برای استانهای مختلف در نظر گرفتهایم برنامه ما از پار سال که در استان خوزستان مشکل داشتیم برنامهای را برای تمام استانها در نظر گرفتیم که متناسب با اعتبارات آمادگی برای انجام اقدامات کنترلی ایجاد شده است استان کرمان کار خاصی برای تخصیص اعتبارات به منظور بیابان زدایی انجام نشده است اما در خوزستان اعتبارات خاصی که در نظر گرفته شده بود محقق شده است و مشغول برگزاری جلسات هماهنگی با سازمان جنگلها و سازمان بسیج مستضعفین است که بتوانیم در نقاطی که منشاء اصلی گردو غبار هستند اقدامات لازم را برای کشت و تثبیت آغاز کنیم.
مدیر ملی کار گروه مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: فعالیتهای ما برای تمام استانها به همین صورت است و تقریبا تمام استانها کار شناسایی منشأهای ایجاد گرد و غبار را آغاز کردهاند که برخی از این منشاءها به دلیل خشکسالیهای طولانی مدت است.
شعاعی تصریح کرد: در مورد استان کرمان وسعت حادثه بسیار زیاد است به عنوان مثال زمینی که در گذشته تأمین کننده علوفه گیاهان بوده است هم اکنون به دلیل خشکسالی به یک منشأ تبدیل شده است و این موضوع به این برمیگردد که در مدیریت منابع آب به جای ذخیره پشت سد آب را برای احیای حداقل آنها به این زمینها تخصیص دهیم.
وی افزود: یکی از مباحث مهمی که هم اکنون کشور با آن درگیر است رشد منشاءها به دلیل بروز خشکسالی است که شاید توان اجرایی و مالی کشور نتواند با آنها مقابله کند. کمیتهای در کرمان به ریاست استاندار تشکیل شده است تا با تدوین دستورالعملها در دولت از اعتبارات لازم برای آنها دفاع کنیم و قرار شده است که در برنامه ششم توسعه بودجه مشخصی برای این موضوع در نظر گرفته شود تا حداقل در میان مدت بتوانیم از تلفات این حوادث کم کنیم.
مدیر ملی کار گروه مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست گفت: توصیه ما این است که باید میزان آسیب پذیری مردم را کاهش دهیم و در ارتباط با صنعت به عنوان مثال از فیلترهای مخصوص در کولرها استفاده کنیم، با توجه به وسعت حادثه در کوتاه مدت باید به گونهای برخورد کنیم که مردم آسیب کمتری ببینند تا طرح و برنامه و بودجه لازم برای مقابله با آن تدوین شود.
شعاعی افزود: برای مقابله با گرد و غبار بر اساس روشهای سنتی یا باید کشت صورت بگیرد یا مالچ پاشی و یا مدیریت منابع آب صورت بگیرد که هر سه آنها به موضوع آب بر میگردد به عنوان مثال در تالابی که خشک شده است امکان مالچ پاشی آنجا وجود ندارد چون علاوه بر گردو غبار مشکل ترکیبات مالچی نیز برای مردم ایجاد میشود در بحث کشت نیز به آب و اعتبارات نیاز داریم در استان خوزستان که قرار است تقریبا 30 هکتار را زیر کشت ببریم در موضوع آب چالش داریم.
وی ادامه داد: مالچ در طول سالهای اخیر همواره مسکن موقت بوده است ولی به هر حال یک راهکار است معمولا آنچه که سازمان جنگلها اعلام میکند برای کشت یک هکتار زمین چیزی در حدود یک میلیون تومان هزینه کشت و در حدود 3 میلیون تومان هزینه آبیاری دارد تا گیاه مستقر شود در استان کرمان مشکل اصلی در بخش جنوب کرمان است که وسعت 100 هزار هکتاری دارد به همین دلیل باید چشمههای اصلی گردو غبار را مشخص کنیم و امیدواریم خیلی سریع منشاءها شناسایی و برنامه عمل آن تدوین شود.
مدیر ملی کار گروه مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اساسا وقوع گرد و غبار در کشور ما بر اساس یک مکانیزم تقریبا شناخته شده است و سازمان هواشناسی در طول دهها سال آمار برداری از کشور جهت بادها و جریانها را میشناسد خشکی زمین هم به کمک این بحران آمده است و در گذشته اگر وقوع حادثه با سرعت 10 متر بر ثانیه اتفاق میافتاد هم اکنون به عنوان مثال در آبادان طوفان گردو غبار با سرعت 25 کیلومتر بر ثانیه داریم و این نشان میدهد که خشکی زمین هم توسعه پیدا کرده است.
شعاعی اظهار داشت: برای اینکه ببینیم امسال هم طوفان گردو غبار خواهیم داشت یا خیر؟ باید به دو فاکتور توجه کنیم اول اینکه امسال در مدل باد تغییری ایجاد خواهد شد که جواب منفی است یعنی در مدلهای باد تغییرات محسوسی نداریم، اما آیا میزان رطوبت زمین تغییری خواهد داشت یا نه؟ بر اساس آنچه وزارت نیرو و سازمان هواشناسی و سازمان مدیریت بحران کشور هشدار دادهاند نشان میدهد امسال به خاطر تشدید پدیده النینو احتمال آب گرفتگی و سیلاب از الان تا آخر سال آبی وجود دارد و این حکایت از این دارد که ممکن است بارشهای رگباری و تند در میزان حجم آب کشور تأثیر گذار نباشند اما امیدواریم رطوبت زمین امسال بالاتر رود که در کاهش گردو غبار مؤثر است.
وی تصریح کرد: معمولا حدود 30 مرتبه در یک زمستان کامل جریانهای باد عربستان به کشور ما میرسد و بحران آخر دی و بهمنماه در استان خوزستان معمولا ناشی از این بادها است که غبار ورودی به کشور را تشدید میکند. از نظر مکانیزم وقوع هم اکنون به سمتی میرویم که طوفانهای گردو غبار را داشته باشیم اما همزمان بر اساس اخبار واصله امیدواریم رطوبت زمین بالا برود.
مدیر ملی کار گروه مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست افزود: همه چیز را بودجه و توان دولت مشخص میکند خوشبختانه در کشور هم توان نرم افزاری و سخت افزاری بالایی برای مقابله با گردو غبار وجود دارد، اگر در خوزستان حدود 400 هزار هکتار بتوانیم بیابان زدایی انجام دهیم تقریبا منشاء گردو غبار استان را از بین بردهایم اما اینکه این مقدار چه میزان بودجه نیاز دارد باید گفت حدود یکهزار و 600 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که 380 هزار هکتار خوزستان را تثبیت کنیم به همین دلیل مجبور هستیم اعتبارات را به مهمترین منشأها اختصاص دهیم .
شعاعی گفت: ما ظرف 50 سال گذشته حدود 7 میلیون هکتار را تحت پوشش قرار دادیم و باید یک عزم ملی را بسیج کنیم که حدود 3 میلیون هکتار منشاء گردو غبار را کنترل کنیم، اگر اعتبارات لازم باشد این توان وجود دارد ظرف یکسال بتوانیم با منشأهای گردو غبار در استان کرمان مقابله کنیم.