فراکسیون امید هفته گذشته هیات رئیسه موقت خود را شناخت، هیات رئیسهای که ترکیبش انتقادات زیادی را به همراه داشت. این انتقادات از همان جلسه فراکسیون آغاز شد.
به گزارش خبرآنلاین روز سه شنبه اعضای فراکسیون امید برای دومین بار دور هم جمع شدند تا درباره اساسنامه خود سخن بگویند و اعضای هیات رئیسه خود را بشناسند. درباره رئیس فراکسیون که کسی تردیدی نداشت و حتی پیش از شکل گیری ایده تشکیل فراکسیون امید، رئیس آن مشخص بود. اما هیات رئیسه فراکسیون امید با اما و اگرهایی همراه شد، چراکه ترکیبش مردانه، با اکثریت تهرانی و بدون هیچ اقلیتی است. البته این ترکیب موقت است و قرار است ماه دیگر هیات رئیسه دائم تشکیل شود.
محمود صادقی، منتخب مردم تهران پیشتر گفته بود که پنج نفر بهعنوان هیاترئیسه «فراکسیون امید» انتخاب خواهندشد که این پنجنفر شامل رئیس، نایب رئیس، منشی، کارپرداز و سخنگو خواهند بود. اما روز سهشنبه تصمیم عوض شد و قرار شد هیات رئیسه 9 نفره باشد. ترکیبی که زیاد شدن اعضای آن کمکی به تنوع اعضا نکرد.
سه چهارم تهرانی هستند
در جلسه دوم فراکسیون امید تعداد حاضران کمتر از جلسه اول بود و از 160 نفر به 105 نفر رسید. 24 نفر از این تعداد یعنی حدود یکچهارم حاضران سودای عضویت در هیات رئیسه موقت فراکسیون امید را داشتند و البته تنها هشت نفر شانس برنده شدن را داشتند. از این هشت نفر، شش نفر منتخب مردم تهران هستند؛ منتخبانی که هیچکدام در مجلس نهم حضور ندارند. شانس غیرتهرانی ها تنها دو نفر است، این دو نفر یعنی غلامرضا تاج گردون و محمدرضا تابش اکنون عضو مجلس نهم نیز هستند.
یکی از انتقاداتی که به هیات رئیسه موقت می شود، تهرانیزه بودن آن است، سه چهارم اعضا منتخب تهران هستند در حالی که از 24 کاندیدا، تنها 10 کاندیدا منتخب مردم تهران بودند و 14 کاندیدای غیرتهرانی حضور داشتند.
کاندیداهای هیات رئیسه فراکسیون امید چه کسانی بودند؟
محمدعلي وكيلي(تهران)، مصطفي كواكبيان(تهران)، بهرام پارسايي(شیراز)، محمود صادقي(تهران)، محمدرضا تابش(اردکان)، علي نوبخت(تهران)، الياس حضرتي(تهران)، قاسم ميرزايينيكو(دماوند و فیروزکوه)، فاطمه سعيدي(تهران)، شهابالدين بيمقدار(تبریز) ، معصومه آقاپور (شبستر)، حسین امیریخامکانی(زرند)، نورمحمد تربتينژاد(گرگان)، مسعود رضايي(شیراز)، احمد مازني(تهران)، بهروز بنيادي(کاشمر)، پروانه مافي(تهران)، محمود نگهبانسلامي(خواف و رشتخوار)، غلامرضا تاجگردون(گچساران)، پروانه سلحشوري(تهران)، فريده اولادقبا (تهران)، محمد فيضي(اردبیل)، محمدرضا منصوري(ساوه) و رامين نورقليپور(کردکوی، بندرگز، ترکمن و گمیشان) به عنوان نامزد برای عضویت در هیات رئیسه موقت فراکسیون امید اعلام کاندیداتوری کرده بودند.
در نهايت غلامرضا تاجگردون، محمدرضا تابش، احمد مازني، الياس حضرتي، محمود صادقي، مصطفي كواكبيان، محمد علي وكيلي و علي نوبخت به عنوان ۸ عضو هياترئيسه انتخاب شدند و دو روز بعد یعنی روز پنجشنبه، محمدرضا تابش نایب رییس اول و الیاس حضرتی نایب رییس دوم انتخاب شدند. همچنین محمد علی وکیلی به عنوان سخنگوی فراکسیون امید انتخاب شد. یعنی در ترکیب اعضای اصلی هیات رئیسه شامل رئیس و این سه نفر نیز سهچهارم تهرانی هستند.
نه زن و نه اقلیت، هیچکدام در هیات رئیسه نیستند
اگر در هیات رئیسه فراکسیون اصولگرایان نام هیچ زن یا اقلیت قومی یا مذهبی دیده نشود، مخاطبان این طیف سوالی برایشان ایجاد نمیشود. البته در این دوره اساسا هیچ نماینده زنی در فراکسیون فراگیر حضور ندارد اما اگر هم حضور داشت، انتظار چندانی از این جناح نبود که زنان بر کرسی های ریاست بنشینند اما شرایط در فراکسیون امید متفاوت است و از زمانی که نتیجه حاصل شد، انتقادها و راهکارها هم شروع شد. اولین ماجرا به درون جلسه برمی گردد، آنجاکه محمدرضا تابش که در انتخابات هیأترئیسه بهعنوان نفر دوم انتخاب شده بود، در سخنانی از انتخابنشدن هیچیک از زنان و نمایندههای اقلیت مذهبی در هیأترئیسه انتقاد کرد.
این نماینده اصلاحطلب مجلس با بیان اینکه حضور نداشتن نماینده زنان و اقلیتها در ترکیب هیأترئیسه، با نگاه و شعارهای ما اصلاحطلبان تناسب ندارد و اعلام کرد با کنارهگیری خودش و دکتر وکیلی که برای این کار اعلام آمادگی کرده است، قصد دارد راه را برای ورود نفرات نهم و دهم که یک نماینده اهل تسنن (محمود نگهبان سلامی) و یک نماینده زن (فاطمه سعیدی) بودند، به هیأترئیسه باز کند.
البته روایت سهیلا جلودارزاده این است که سه نفر از منتخبان برای این کار اعلام انصراف کردند هرچند که او از این سه نفر نام نبرد. در نهایت هیات رئیسه این پیشنهاد را نمیپذیرد و تغییر شرایط را به انتخابات دائم موکول میکند.
ماجرا برای اصلاح طلبان آنقدر جدی است که به روایت اعتماد پیش از رايگيري، عبدالرضا هاشمزهي كه رياست جلسه را عهدهدار بود پشت تريبون از حاضرين خواست تا در رايهاي خود دو موضوع را مدنظر داشته باشند؛ اول حضور زنان در هياترييسه و دوم اينكه انسجام رايها فقط روي منتخبين تهران نباشد تا از ميان منتخبين شهرستاني هم در هيات رييسه حضور داشته باشند. دو شرطی که کمتر رای واقعیت به خود گرفت.
انتقاد رسانههای اصلاح طلب
ترکیب هیات رئیسه با انتقاد روزنامههای مطرح اصلاح طلب نیز همراه شد. آرمان که در تیتر گزارشش هم به مردانه بودن هیات رئیسه کنایه زده بود، در این زمینه نوشت: «نكته قابل تامل در نشست ديروز عدم انتخاب زنان براي هيات رئيس فراكسيون اميد بود و اين در حالي است كه ۵ عضو خانم براي حضور در اين جايگاه ثبت نام كرده بودند. بيشتر اعضاي فراكسيون اميد را اصلاحطلبان تشكيل ميدهند كه به حضور زنان در مناصب مديريتي تاكيد دارند. محمود صادقي درباره دليل راي ندادن اعضاي حاضر در نشست به خانمهاي كانديدا شده گفت: «من خودم به خانمها راي دادم اما سهميه جنسيتي براي عضويت خانمها در هيات رئيسه تعيين نشده بود» به هر حال عدم راي به خانمها براي حضور در هيات رئيسه فراكسيون اميد باعث سوالاتي در اذهان نسبت به شعارهاي اوليه اين فراكسيون شد!
روزنامه اعتماد در تحلیل حضور نداشتن زنان در هیات رئیسه، بیش از هر چیز توپ را به زمین زنان فراکسیون میاندازد و مینویسد: «به نظر ميرسد زنان فراكسيون اميد كه تشكيلدهنده فراكسيون زنان مجلس دهم نيز خواهند بود بيش از هر چيز از سهلانگاري خود ضربه خوردند و نتوانستند يك زن را به جايگاه هياترييسه برسانند. زنان در جلسه ديروز اصلاحطلبان هيچ برنامه مشخصي براي اينكه تركيب مردانه هيات رييسه را برهم بزنند نداشتند و اين موضوع از كانديدا شدن همزمان چهار زن و عدم هماهنگي با سايرين براي راي دادن به زنان سبب شد تا زنان از دستيابي به جايگاه هياترييسه باز ماندند.» ظاهرا اعتماد به حداقل ها یعنی حضور تنها یک زن نیز قانع است، و البته این راهکار برای انتخاب اقلیتها به کار رفت اما کارگر نیفتاد.
چرا جلودارزاده کاندیدا نشد؟
اگر فراکسیون امید می خواست با راهکار عملی روزنامه اعتماد گام بردارد، شاید یکی از بهترین نامزدهای زن، کسی بود که اساسا کاندیدا نشد. سهیلا جلودارزاده تنها زنی است که تاکنون عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی بوده است و یکی از گزینههای هیات رئیسه برای مجلس دهم نیز هست.
منتخب مردم تهران برای مجلس دهم در گفتوگو با خبرآنلاین، دلیل این کار را بیارتباط با کاندیداتوریاش برای حضور در هیات رئیسه ندانست و گفت که «هر کدام از زنان مجلس علاوه بر مسئولیت اصلیشان یعنی عضویت در کمیسیونها و پیگیری مشکلات حوزههای انتخابیهشان باید فعالیتهای جانبی را نیز مدیریت کنند. بنابراین باید تقسیم کار صورت بگیرد تا از همه ظرفیتهای زنان در حوزههای ملی، منطقهای و زنان استفاده شود». یعنی به نوعی تقسیم کار صورت گرفته است. جلودارزاده میگوید که از طرف خانه کارگر، فراکسیون زنان و جمعی از نمایندگان ادوار که منتخب مجلس دهم هستند، برای کاندیداتوری در هیات رئیسه پیشنهاد داشته است. البته در این زمینه پیشنهادی ازطرف فراکسیون امید نداشته اما اعضای این فراکسیون مخالفتی نیز ابراز نکردهاند.
چرا زنان انتخاب نشدند؟
منتخب مردم تهران در مجلس دهم درباره اینکه چرا زنان و اقلیت هایی که کاندیدا شده بودند، رای نیاورند نیز میگوید: در هیات رئیسه فراکسیون خانمها کاندیدا شدند اما مقداری لابی داخلی انجام شده بود که در این مرحله هفت نفر شناخته شده از تهران انتخاب شدند و دو نفر از شهرستانها و از خانمها و حتی از اهل سنت که تاکید شده بود حتما نماینده ای داشته باشد، کسی انتخاب نشد اما این هیات رئیسه موقت است و قطعا این ترکیب در فراکسیون امید دائمی تغییر می کند.
جلودارزاده، انتقادی مبنی بر اینکه ترکیب هیات رئیسه موقت فراکسیون امید نشان میدهد که اصلاحطلبها آنقدر که باید به آرمانهایشان وفادار نیستند را وارد ندانسته و میگوید: شاید برخی اشتیاق بیش از حد داشتند اما پس از پایان رای گیری سه نفر از آقایان اعلام کردند که استعفا می دهند تا نفرات بعدی وارد ترکیب هیات رئیسه شوند تا هم از خانمها و هم از اهل سنت وارد هیات رئیسه شوند.
اما یکی از گمانه هایی که درباره دلیل حضور نیافتن زنان و اقلیت ها مطرح می شود ناشناخته بودن بخشی از لیست امید است. کسانی که کارنامه مشخصی در زمینه کار سیاسی ندارند و احتمال دارد شخصیتهایی مانند الهه راستگو در بین منتخبان پیدا شوند. جلودارزاده چندان این احتمال و انتقاد را وارد نمیداند و میگوید: این ترکیب تصادفی موقت نمیتواند نشان دهنده نوع روابط و عملکرد فراکسیون امید باشد. ما هیچوقت نمی توانیم کسی جز اینکه تا حالا بوده ایم، باشیم و همه کسانی که هستند، شاخصهای اصلاح طلبی و اعتدال را دارند و همه به آرمانها و شعارهای مطرح شده معتقد هستند و عمل خواهند کرد.