«به ليست اميد راي دهيد!» اين درخواستي بود كه در زمان انتخابات مجلس از سوي حاميان اصلاحات به رايدهندگان توصيه ميشد، چون در نظر داشتند مسير اعتدال كه در سال ۹۲ با انتخاب روحاني كليد خورد، با پيروزي اصلاحطلبان و اعتداليون در انتخابات ۹۴ ادامه پيدا كند. از همين رو توصيه ميكردند به ليست اميد كه متشكل از كانديداهاي اصلاحطلب و تعدادي از اصولگرايان ميانه رو است راي داده شود. درصدر اين ليست هم محمدرضا عارف بود كه در سال ۹۲ با كنار كشيدن از رقابت هاي انتخابات رياستجمهوري به پيروزي روحاني كمك كرد. همان طور كه پيش بيني ميشد ليست اميد در تهران موفق شد و ۳۰ نامي كه در آن درج شده بود به بهارستان راه پيدا كردند.
شوك پر شدن صندليهاي تهران در بهارستان براي اصولگرايان چنان بود كه حدادعادل براي دلداري دادن به آنها گفت از نفر ۳۱ تا ۶۰ انتخابات تهران از اصولگرايان بودند كه درك اين جمله كمي سخت بود و برخي اين سوال را مطرح كردند زماني كه ۳۰ نفر مورد اشاره حدادعادل راهي به مجلس نداشتند چرا بايد به آن افتخار كرد؟ به هر حال اعضاي ليست اميد به مجلس رفتند و عارف كه در انتخاب رياست مجلس ناكام ماند رياست فراكسيون اميد را بر عهده گرفت. دور از انتظار نبود كه برخي اعضاي ليست اميد براي رياست مجلس راي خود را به سبد لاريجاني بيندازند، چرا كه در وهله نخست نسبتي با اصلاحطلبي نداشتند و دوم اينكه معتقد بودند حضور عارف بر كرسي رياست مجلس موجب هجمه دلواپسان به اين نهاد و شايد نقطه پاياني براي ادامه مسير اعتدال باشد. شركت نكردن عارف در نشست مشترك دولت و مجلس كه به ميزباني رئيسجمهور برگزار شده بود هم تاييدي بر دلخوريهاي عارف بود.
زنگ خطر در فراكسيون اميد
صداي زنگ خطري از فراكسيون اميد به گوش ميرسد. اعضاي اين فراكسيون كه شروعي توفاني و مقتدر داشتند اكنون در سايه فعاليت هاي فراكسيون ها و افراد ديگر در مجلس در مرز محو شدن هستند و نميتوان دراين ميان به انتقاد عارف از تشكيل كارگروه رسيدگي به خودكشي دانشجوي كاشان يا واكنش اينستاگرامي رئيس فراكسيون اميد به جان باختن ۳ محيط بان به عنوان نماد فعال بودن فراكسيون اميد بسنده كرد. زماني صداي اين زنگ خطر بلندتر شد كه عارف در جمع اعضاي حزب ندا گفت: «در مجلس به دنبال پيادهسازي آرمانها و ايده آلهاي خود هستيم ولي ايده آليست نيستيم و واقعيتهاي موجود را درك ميكنيم و بر اساس همين واقعيتها، فعاليتهاي خود را در قالب فراكسيون اميد با جديت ادامه خواهيم داد.» در اين جمله جاي يك كلمه خالي بود كه همان سبب نگراني شد. آن هم اصلاح آنچه است كه درمجالس قبلي سبب موفق نبودن پارلمان در برخي عرصهها شده است. بيان اين عبارت كه ايده اليست نيستيم آنچنان تطبيقي با مسيري ندارد كه در آن خواست مردم بايدمحقق شود. واضح است كه رسيدن به ايده آل مطلق خواست شخص ياگروهي نيست، اما تلاش در مسير رسيدن به آن خواست همگان است، بنابراين اينكه گفته شود ايده آليست نيستيم تنها دلسرد كردن مخاطبان و رايدهندگان است و بس!
گلايه همسوها از بيتحركي فراكسيون
عارف كه يك چهره دانشگاهي است، بايد بهتر بداند پس از پايان رقابت نوبت رفاقتها است و اينكه پس از تشكيل هيات رئيسه مجلس عارف اينچنين بگويد كه «اگر برخي كم لطفيها از جانب كساني كه در ائتلاف اميد بودند، صورت نميگرفت، بهتر به هدف خود ميرسيديم و به همين دليل گلايههاي جدي در اين خصوص وجود دارد كه در زمان مناسب مطرح خواهد شد. در ائتلافي كه در فرايند انتخابات مجلس دهم صورت گرفت، حضور برخي افراد در ليست اميد هزينههايي براي ما در پي داشت ولي به جهت احترام به ائتلاف و ارائه ليست واحد اين هزينهها را متقبل شديم.» تنها نتيجه اين منت گذاشتن بر سر افراد غيراصلاحطلب كه در ليست اميد بودند و به مجلس رفتند همراه نبودن طيف اصولگرايان ميانه رو با تصميمات فراكسيون اميد در مواقع لازم است كه اين اتفاق خطر بزرگي است.
همين عدم تحرك عارف گلايههايي هم از سوي نيروهاي همسو با اصلاحات را سبب شده است چنانكه ديروز محمود صادقي نماينده مردم تهران در پاسخ به اين سوال كه چرا آقاي عارف نتوانست هماهنگي بيشتري در اين ميان ايجاد كند كه افراد بر اساس نظر فراكسيون وارد كميسيونها شوند، اظهار داشت: «آقاي دكتر عارف انساني اخلاقي است و نميخواهد حكم صادر كند و دستور بدهد و همين مساله باعث ضعف عمل فراكسيون ميشد.» و زماني هم كه از اين نماينده سوال شد چرا اقاي عارف كانديداي رياست كميسيونآموزش نشد، چنين گفت كه: « آقاي عارف به دلايل مختلفي مصلحت نديدند كه براي رياست كانديدا شوند كه در جاي خودش قابل تامل است و ممكن است جاي نقد داشته باشد كه اگر لازم دانستند خودشان توضيح ميدهند. » البته در بيرون از مجلس اين كم تحركي فراكسيون اميد به چشم آمده است، چنانكه آذر منصوري از فعالان سياسي اصلاحطلب چندي پيش گفته بود: «فراكسيون اميد هنوز به آن انسجام لازم نرسيده است. اين فراكسيون ميتواند فراكسيون اكثريتي در مجلس باشد، چون تعداد قابل توجهي از نمايندگان مجلس كانديداهاي ليست اميد بودند. البته اگر بتواند با رويكرد تفاهم ملي و آشتي ملي به يارگيري خود ادامه دهد.»
پيوستن اميديها به فراكسيون سوم؟
بيان اين ترديدها از سوي نمايندگان ليست اميد يك هشدار جدي است كه بايد به آن توجه كرد، بهويژه آن كه اكنون فراكسيون سوم در حال شكلگيري است و اعضاي آن را عمدتا ميانه روها تشكيل خواهند داد. بنابراين چنين امكاني وجود دارد كه در صورت عملكرد منفعلانه فراكسيون اميد و رفتار مناسب نداشتن با اصولگرايان ميانه رو ليست اميد، آنها عطاي حضور در فراكسيون اميد را به لقايش ببخشند و راهي فراكسيون سوم شوند. رئيس فراكسيون اميد بايد حيطه فعاليت خود را از صدور پيام تبريك و تسليت فراتر كرده و به برنامهريزي قوي براي فعال شدن فراكسيون اميد بپردازد، چرا كه در اين ميان چشم اميد دولت هم به كاركرد اين فراكسيون است كه بتواند مانع از بهانه جوييهاي بيمعنا از سوي دلواپسان در مجلس دهم شود.