امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
مهمترين كانديداهاي رياستجمهوري در سال ۹۶ چه كساني هستند؟آيا اصولگرايان به دليل چنددستگي و نداشتن گزينه مناسب ممكن است از آقاي روحاني حمايت كنند؟
شرايط انتخابات رياستجمهوري سال۹۶ به شكلي است كه اگر كانديداهاي تندرو جريانهاي چپ و راست وارد رقابتهاي انتخاباتي شوند به سود آقاي روحاني است و ايشان به راحتي پيروز انتخابات آينده خواهند بود. دو انتخابات رياستجمهوري سال۹۲ و مجلس شوراي اسلامي در سال ۹۴ نشان داده كه جريانهاي تندرو نميتوانند در فضاي سياسي كشور موج فكري و سياسي ايجاد كنند و در اين زمينه ناموفق خواهند بود. در سالهاي اخير مردم نسبت به اقدامات تندروهاي سياسي حالت انزجار پيدا كردهاند و به هيچ دليل حاضر نيستند دوباره شرايطي فراهم شود كه تندروها ميداندار فضاي سياسي كشور شوند. با اين وجود اگر كسي پيدا شود كه شيوه مدارا و تدبير را سرلوحه كار خود قرار بدهد و از منطق و استدلال قويتري نسبت به آقاي روحاني برخوردار باشد، ممكن است انتخابات با شور و شكوه بيشتري برگزار شود. آقاي روحاني در سه سال گذشته نشان داده توانايي جذب مخالفان دولت را ندارد و بيشتر با مخالفان مدارا ميكند و از ارائه پاسخ صريح خودداري ميكند.
به همين دليل مخالفان دولت ايشان به مرور زمان بيشتر شده و تحركات بيشتري نسبت به گذشته پيدا كردهاند. اغلب شعارهاي آقاي روحاني به جاي اينكه جاذبه جمعيتي داشته باشد، داراي دافعه جمعيتي بوده است. با همه اين اوصاف جامعه به هيچ عنوان حاضر نيست خود را دوباره تسليم تندروها كند. درباره اين مساله كه آيا اصولگرايان از آقاي روحاني حمايت خواهند كرد يا خير نيز بايد عنوان كنم آيتا... موحدي كرماني به تازگي به صورت صريح عنوان كردهاند كه احتمال حمايت اصولگرايان از آقاي روحاني بسيار ضعيف است.
چرا آقاي روحاني در جذب مخالفان دولت خود ناتوان بوده است؟
اغلب روساي جمهوري كه پس از انقلاب سركار آمدهاند در سالهاي ابتدايي دولت خود شناخت مناسبي از وضعيت بدنه دولت نداشته و به همين دليل موفق نشدهاند مشكلات ريشهاي دولت را مرتفع كنند. از سوي ديگر رسانههاي گروهي و مطبوعات در اغلب موارد دولت را با مديران ارشد و رئيسجمهور تحليل و بررسي ميكنند. اين درحالي است كه دولت را بايد به دليل داشتن بدنه عريض و طويل با «بدنه» تعريف كرد. بدنه دولت به دلايل متعدد سنگين و كند شده و به همين دليل حركت دادن بدنه دولت براي حل مشكلات بسيار سخت و طاقت فرسا شده است.
در ميان گزينههاي احتمالي رياستجمهوري به نظر ميرسد سعيد جليلي ومحمد باقر قاليباف تحركات بيشتري را آغاز كردهاند. ارزيابي شما از حضور مجدد اين دو نفر در انتخابات چيست؟
هر دو اين افراد در انتخابات گذشته كه بنده نيز كانديداي انتخابات بودم حضور داشتند و من به خوبي با روحيات و رويكرد آنها آشنا هستم. با اين وجود شرايط انتخابات رياستجمهوري سال۹۶ با سال۹۲ متفاوت است و بعيد به نظر ميرسد اين دو نفر پتانسيل رقابت با آقاي روحاني را داشته باشند. مهمترين مانع پيش روي اين دو نفر عدم توانايي ايجاد موج فكري و سياسي در جامعه در رقابت با موج فكري و سياسي آقاي روحاني است. در چنين شرايطي اگر اين افراد در انتخابات حضور پيدا كنند براي رقابت با آقاي روحاني نيست، بلكه تلاش ميكنند گفتمان خود را براي آينده تشريح و تببين كنند.
آقاي روحاني به چه ميزان در طول سه سال گذشته رضايت پشتوانه اجتماعي و سياسي خود را جلب كرده است؟آيا پشتوانه اجتماعي كه در سال۹۲ از آقاي روحاني حمايت كرد دوباره حاضر خواهد بود از ايشان حمايت كند؟
آقاي روحاني برخلاف دولت گذشته جريانهاي اجتماعي و سياسي را مورد حمله قرار نداد و بيشتر تلاش كرد با جريانهاي فكري و سياسي مدارا كند. از سوي ديگر آقاي روحاني با اهميت دادن به خرد جمعي و در پيش گرفتن رويكرد منطقي و عقلايي آرامش از دست رفته كشور را دوباره به فضاي سياسي و اخلاقي كشور بازگرداند و كشور را به لنگرگاه ثبات و آرامش رساند.
با اين وجود ايشان موفق نشد بدنه دولت را با خود همراه كند و گرفتار دوستاني شد كه بيوفا بودند و با وي همكاري و همراهي صددرصد نداشتند. آقاي روحاني از چند جنبه در كابينه خود دچار آسيبهاي جدي شده است. متاسفانه برخي از اعضاي دولت تنها صندلي كابينه را اشغال كرده و براي اينكه تمايل به از دست دادن صندلي خود ندارند حاضر نيستند در حوزههاي مديريتي خود خطر و ريسك كنند.
آيا كابينه روحاني نياز به نيروهاي جديد دارد؟
بنده در شرايط كنوني و در حالي كه دولت در سال پاياني عمر خود است هر گونه تغيير و تحول را در كابينه به ضرر دولت ميدانم و معتقدم آقاي روحاني نبايد در مقطع كنوني اعضاي كابينه خود را تغيير بدهد. بنده بيش از بيست سال در دولتهاي پس از انقلاب حضور داشتم و به خوبي به اين نكته آگاهي دارم كه اگر يك رئيسجمهور يكي از اعضاي دولت خود را تغيير بدهد همه اعضاي كابينه و مديران ارشد دچار ترديد و اضطراب ميشوند و بازدهي آنها كاهش پيدا ميكند. در نتيجه اگر كابينه آقاي روحاني سرد است با كوچكترين تغييري يخ ميزند و تواناييهاي خود را از دست ميدهد. تغيير و تحولات در كابينه دولتها نيازمند مقتضيات و شرايط خاص خود است.
در دولت گذشته آقاي احمدينژاد بدون در نظر گرفتن جوانب قضيه مديران خود را به شكلهاي عجيب و غريب عزل و نصب ميكرد. به همين دليل اين تغييرات كابينه را دچار تزلزل و ناكارآمدي كرده بود و بازده كابينه را بهشدت كاهش داده بود. شايد يكي از دلايلي كه آقاي روحاني در كابينه خود تغيير جدي ايجاد نكرد نيز همين مساله بود كه قصد داشت وضعيت متزلزل مديران را در كشور ساماندهي كند و حاشيه امن بيشتري براي مديران دولت فراهم كند.
شما مدتهاي زيادي دردولت حضور داشتهايد و از نزديك با وضعيت حقوق مديران آشنا هستيد. ريشه حقوقهاي نجومي مديران دركجاست؟ چرا برخي از مديران بيش از اندازه درحاشيه امن قرار دارند؟
فرهنگي كه بر انقلاب اسلامي حاكم بود اينگونه مسائل را حل كرده بود و اجازه نميداد برخي از مديران در حاشيه امن قرار بگيرند و سهم بيشتري از بيت المال را تصاحب كنند. با اين وجود هرچه از سالهاي اوليه انقلاب فاصله گرفتيم برخي از افراد تلاش كردند سهم بيشتري از بيتالمال بردارند و با آرمانهاي انقلاب فاصله گرفتند. در دهه شصت كم كم فرهنگ زياده خواهي كه به دلايل متعدد در بيرون از دولت شكل گرفته بود راه خود را به درون دولت پيدا كرد.
برخي نيز با گستاخي از اين فرهنگ دفاع كردند و سهم بيشتري را از بيت المال طلب كردند. در نتيجه فرهنگ زياده خواهي و خاص گرايي توسط برخي افراد به انقلاب اسلامي تحميل شد. نكته مهمي كه درباره فيشهاي حقوقي وجود دارد اين است كه اين حقوقها به صورت قانوني و در حالتي مستتر در قانون به مديران پرداخت شده است. بدون شك در جامعه اسلامي قانوني كه منافع خواص را برمنافع عوام ترجيج بدهد باطل است و جاي هيچ گونه دفاع ندارد. مردم كه با مشكلات متعدد اقتصادي و معيشتي مواجه هستند هنگامي كه چنين قوانيني را مشاهده ميكنند برانگيخته ميشوند كه چرا برخي از افراد بدون در نظر گرفتن ملاحظات جامعه از حقوقهاي نجومي برخوردار هستند. چرا بايد در يك جامعه اسلامي يك نفر شصت ميليون حقوق بگيرد ودر مقابل برخي از افراد جامعه اصلا حقوق دريافت نكنند.
اتفاقاتي كه در قائمشهر براي سيد علي خميني و اتفاقات مشابه ديگري كه در ماههاي اخير پيرامون بيت حضرت امام (ره) رخ داده چه پيامدهايي دارد؟
پرسش و پاسخ و تضارب آرا در جامعه لازم است و يكي از شعارهاي اصلي انقلاب اسلامي در سال۵۷ نيز حمايت از آزادي بيان وآزادي سياسي افراد جامعه بود. با اين وجود هنگامي كه اين آزادي بيان با هدف ايجاد فاصله و شكاف بين بيت حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبري صورت ميگيرد دشمن را طمعكار ميكند كه ميتواند در دورن نظام سياسي رسوخ كند. كساني كه به دنبال اختلافافكني بين بيت حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبري هستند به صورت ناخواسته خوراك رسانههاي بيگانه را تامين ميكنند. رسانههاي بيگانه نيز با دستاويز قرار دادن اينگونه مسائل طرح عدم كفايت حاكميت سياسي را مطرح ميكنند و مدام به آن دامن ميزنند. بيت حضرت امام (ره) به تبعيت از بنيانگذار كبير انقلاب اسلامي همواره به دنبال وحدت و انسجام جامعه بوده و هيچ گاه به دنبال چنددستگي در جامعه نبوده و نخواهد بود. متاسفانه برخي افراد تلاش ميكنند آيتا... سيد حسن خميني را به عنوان كسي معرفي كنند كه به دنبال اختلاف افكني و تفرقه است و بيت حضرت امام (ره) را منشأ اختلاف افكني در جامعه معرفي كنند. اين در حالي است كه ايشان يكي از افرادي است كه همواره وحدت و انسجام جامعه را بر هر مساله ديگري ارجح دانسته و هيچ گاه به شكلي رفتار نكرده كه مورد طمع دشمنان انقلاب قرار بگيرد. نكته ديگر اينكه ايشان ارتباط بسيار نزديكي با رهبر معظم انقلاب دارند و يكي از ياران نزديك رهبر معظم انقلاب هستند.«آزادي» در شرايط تعامل اجتماعي به وجود ميآيد و نه«تحريك اجتماعي».كساني كه از آزادي در جهت تحريك اجتماعي استفاده ميكنند در نهايت به بن بست ميرسند و به اهداف خود دست پيدا نميكنند.
برخي از افراد كه در قبل از انقلاب مشي انقلابيگري نداشتند و با حضرت امام (ره) همراهي نميكردند پس از انقلاب مدعي انقلاب شدند و سرسفره انقلاب نشستند. ديدگاه شما كه در مبارزات قبل از انقلاب حضور داشتيد درباره اين افراد چيست؟
سفره انقلاب بسيار وسيعتر از آن است كه در اختيار عده محدودي قرار بگيرد. در پيروزي انقلاب گروههاي زياد اجتماعي و سياسي دخالت داشتند و هر يك به خوبي نقش خود را ايفا كردند. با اين وجود پس از مدتي برخي كه سهم اندكي در پيروزي انقلاب داشتند تلاش كردند به زور سرسفره انقلاب بنشينند و بدون دادن كمترين هزينهاي از منافع انقلاب سود ببرند. نكته ديگر اينكه برخي كه در دوران مبارزات انقلابي نقشي نداشتند و يا نقش اندكي داشتند پس از انقلاب مانند ديگر گروههاي سياسي از وضعيت آشفته جامعه استفاده كرده وبراي خود يارگيري كردند. اين افراد پس از مدتي از اختلافات بين گروههاي انقلابي نيز استفاده كردند و موفق شدند برخي از مقامهاي مهم نظام سياسي را در اختيار بگيرند. نكته مهم در اين زمينه اينكه اين افراد در دهه۹۰ شمسي به دنبال اشاعه تفكري هستند كه به درد دهه ۵۰ ميخورد. كسي نميتواند براي سفره انقلاب اندازه تعيين كند و عنوان كند سفره انقلاب تنها مختص به عده محدودي است. متاسفانه برخي سفره انقلاب را به خود و اطرافيانشان محدود كردهاند و به خيال خود اجازه نميدهند ديگران سر اين سفره بنشينند. انقلاب اسلامي متعلق به همه اقشار جامعه است و در اختيار اقشار جامعه باقي خواهد ماند. هر كسي قصد داشته باشد سهم بيشتري از انقلاب به سود خود يا گروه سياسي خود تصاحب كند توسط مردم از سفره انقلاب بيرون انداخته ميشود.