ابتداي كربلا غدير بود

غدیرگذشت و اينك کربلا را در پيش روي داريم، در غدير از امام علی (ع) گفتیم و اينك از امام حسین (ع) مي گوييم، آری حسین (ع) در كربلا هم آمده بود و هم آماده بود تا همه هستی خود را برای زنده ماندن دين اسلام و انسانیت انسان قرباني كند، او با قيام تاريخ سازش و با مظلوميتش به تاریخ و بشريت درس اخلاص، آزادی و آزادگی و ایثار و از خودگذشتگی آموخت.

بايد گفت پس از غدير، كربلا مسير دوم راهيان راه ولايت بود، زيرا به تعبيري کربلا از غدیر شروع شد نه از مدينه و اساسا كربلا حركتي در امتداد غدير بود ، زيرا جوهره حرکت عاشورا، حرکتی کاملا سیاسی، اجتماعي و فرهنگي بود. عاشورا حرکتی انقلابی برضد انحراف سیاسی و دینی زمان خود و جلوه ای از حق خواهی و باطل ستیزی که والاترین رکن در یک جامعه اسلامی است می باشد. بنابراين قیام عاشورا یک نهضت حساب شده و با برنامه بود، نه یک شورش کور و بی هدف و امام حسين«ع» و يارانش به آينده اثرساز اين نهضت توجه داشتند.

حادثه جانگداز کربلا و عاشورا یکی از حوادث الهام بخش و عبرت آموز در تاريخ جهان اسلام است ، اما این واقعه در عین حال که برای همه حق جویان و عدالتخواهان و مبارزان راه حق و آزادی یکی از غنی ترین منابع الهام بخش است اما از نگاه و زاويه دیگر یکی از تلخ ترین حوادث و دردناکترین فجایعی است که تاریخ اسلام به خود ديده است و از همین رو حادثه ای است که نیازمند بررسي و ریشه یابی دقیق می باشد. این حادثه درس ها، پیام ها و عبرت های بسیاری دارد، پیام ها و درسهایی که حتي با گذشت زمان برای امروز ما هم مي تواند تازه باشد.

در تحليل مختصر حادثه عاشورا مي توان گفت: عاشورا حادثه ای نبود که در یک روز از سال 61 هجری اتفاق بیفتد و از قبل و بعد خود جدا باشد، عاشورا در حوادث پیشین و تحولات اجتماعی مسلمانان يعني از زمان رحلت پیامبر (ص) تا سال وقوع آن ریشه داشته است. می توان گفت: ریشه اولیه حادثه جانگداز کربلا در غدیر و در شکستن بیعت غديريان در سقیفه بني ساعده بود، آنجا که به فرمان الهی، علی (ع) ولی خدا شد، ولی بزرگان قوم و امت بعد از پیامبرگرامي (ص) این حق را نادیده گرفتند و همين امر نيز زمینه انحراف در پذیرش ولایت و امامت را به وجود آورد و جامعه به تدريج به سوی انحراف بيشتر پیش رفت و به جايي رسيد كه پس از امام علي«ع» اين معاويه فريبكار و نيرنگ باز بود كه به خلافت مسلمين دست يافت و كار خلافت تا به آنجا رسيدكه در سال شصتم هجري يزيد بن معاويه كه از فاسدان زمان بود به شكل موروثي به خلافت برگزيده شد و اساس دين اسلام به خطر افتاد و از اين جهت قيام امام حسين«ع» امري اجتناب ناپذير بود و در اين راستا كربلا پاسخي به انحراف استراتژيك در سقيفه به شمار مي رود . از اين رو مي توان گفت:

ابتدای کربلا مدینه نیست، ابتدای کربلا غدیر بود

ابرهای خون فشان نینوا، اشک های حضرت امیر بود

نطفه خلافت ارچه بسته شد، لیک در سقیفه بیعتی شکسته شد

او سکوت کرد، ناگزير بود، اما امت رسول دسته دسته شد

بنابراين تیری که در روز عاشورا بر قلب حسین بن علی (ع) نشست و خون «ثارالله» را بر زمین ریخت، در واقع در روز سقیفه رها شده بود و در عاشورا به هدف نشست. عدم حاکمیت دین حق و اجرای حکومت عادلانه اسلامی بر مبنای ولایت پس از پیامبر (ص) عامل اصلی انحراف در جامعه آن روز بود و لذا امام حسین (ع) یکی از اهداف قیام خود را اصلاح امت جدش و جامعه مسلمانان می دانست.

پذیرش بدعت در دین و احکام اسلام ، شکستن بیعت در غدیر و در عاشورا ، نادیده گرفتن ولایت ، عداوت ها و دشمني ها ، تفرقه و عدم وحدت ، عدم بصیرت كافي و فرو رفتن در خواب غفلت و بی تفاوتی مسلمانان در مقابل ظلم و جوری که معاویه و یزید در طول سالها خلافت خود داشتند از جمله عوامل مهم و اثرساز در جریان آفريني حادثه کربلا مي باشد.

اگرچه گروهی پس از آن حادثه جانگداز توبه نمودند اما دیگر توبه و انابه فایده ای نداشت، سكوت و خاموشی در حادثه کربلا در نزد عوام و خصوصا خواص مشکلات زیادی را به وجود آورد که از آن جمله مي توان در ادامه حادثه عاشورا و در سال بعد يعني از دم تیغ گذراندن مردم مدینه و آتش زدن کعبه به دست یزید ياد نمود و حتي نيز حوادث بعدي رقت آور در دوران خلفاي بني اميه و بني عباس باز هم ريشه در همين حادثه عاشورا و انحراف و اشتباه استراتژيك در سقيفه دارد.

آري اين دو انحراف و اشتباه استراتژیک نخبگان و خواص و بعضا مردم در آن روزگار يعني دو حادثه سقيفه و كربلا ناشي از عدم بصیرت و عدم آگاهی آنها از شرایط و تحولات سياسي و اجتماعي آن روز جامعه بود. عدم بصیرت و بينش سیاسی و آگاهی لازم در شناخت دوست و دشمن بود كه موجب شد تا امام حسین (ع) که خود از پاکترین فرزندان اسلام بود همراه با ياران اندك اما خالصش در سرزمین کربلا غریبانه و مظلومانه به دست طرفداران و یاران دیروز اما نااهل امروز به شهادت برسد.