شوشان / محمد مدرسی
در سال های اخیر انرژی هسته ای (اتمی) بحث و دغدغه هر محفلی از عالی ترین سطح تا پایین ترین سطح در جامعه ایران بود .برخی در ایران به شکل علمی و تخصصی و آکادمیک به آن می پرداختند .اصطلاحات علمی نظیر UF6)و سانتریفیوژ و «سو ») در محافل علمی و سیاسی و دانشگاهی کاربرد فراوانی داشت و اصطلاحاتی دیگر نظیر (کیک زرد و آب سنگین ) در محافل عمومی تر معانی عامیانه تری برای شان داشت تا جایی که که بچه ها این تعبیر را از (کیک زرد ) داشتند که گویی در بقالی سر کوچه برای خوراک هم قابل دسترس است .
این سال ها در خوزستان نیز پدیده نوظهور «ریز گردها » به مثابه « اتمی »خطرناک در تمام ابعاد زندگی مردم نفوذ کرده است تا جایی که زندگی واقعی را فراموش کرده اند و چندین برابر بحث هسته ای از آن گفته میشود .
هر چند بحث هسته ای ایران در دهه اخیر یکی از بحران های ملی و بین المللی شده است که سالها عالی ترین مقامات و نهادهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران درگیر خود کرده بود و همینطور نیز کشورهای قدرتمند دنیا در ابتدا با نام تروئیکا(روسیه ،فرانسه و انگلیس ) و سپس 1+5 وارد بحث هسته ای شدند و هر از چندگاهی کشورمان را با اتهامات مختلفی نظیر خطر برای صلح و امنیت و بین الملل و حامی تروریسم در غول های رسانه ای خویش معرفی می کردند و در نهایت با بردن پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت چندین قطعنامه به استناد مواد 39 و40 و 41 فصل هفتم منشور ملل متحد بر علیه ایران صادر نمودند که منجر به تحریم های ظالمانه اقتصادی و سیاسی و حقوقی بر علیه ملت ایران شده است .
با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در خرداد 92 و آغاز فعالیت دستگاه دیپلماسی به ریاست دکتر ظریف دیپلمات با تجربه و متخصص و متعهد و انتقال پرونده هسته ای از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امورخارجه با رویکرد تعامل با جامعه بین الملل و رایزنی های فراوان سرانجام پرونده هسته ای ایران از تغییر نگاه امنیتی به سیاسی در مسیر صحیح خویش قرار گرفت و با توافق با کشورهای طرف مذاکره برنامه هسته ای تحت عنوان برجام که در تاریخ سیاست خارجی دنیا طولانی ترین دوران مذاکرات دیپلماسی بوده است .
هر چند طولانی مدت اما خیر و برکات فراوانی برای دنیا و کشورمان نیز داشته و دارد که شرایط قبل از برجام و پسابرجام تفاوت های بسیاری داردکه در این نوشتار مجال پرداختن به همه جوانب آن وجود ندارد اما کارنامه و عملکرد وزارت خارجه در احقاق حقوق ملت ستودنی است.
خاورمیانه به عنوان یکی از مناطق ژئوپولیتیک و ژئو استراتژیک در جهان اما به جهت شرایط آب و هوایی جزء مناطق خشک و بیابانی دنیاست .
در سالهای اخیر بدلیل تغییرات آب و هوایی و خشکسالی؛ شرایط مستعد بیابان زایی ، بخش های مهمی از آن تبدیل به کانون گرد و غبار و ((ریزدگردهای ))فراوانی شده است که خطر ات زیست محیطی فراوانی دارد.بر اساس مطالعات و تحقیات میدانی توسط سازمان های مسئول در ایران کانون این ریزگردها خارجی است که غرب و جنوب خاورمیانه کشورهای ( عربستان ، عراق ، اردن ، سوریه ) و بخش هایی از کشور ایران را نیز شامل می شود که مها ر آن نیز همکاری بین المللی این کشورها را می طلبد . سازمان متولی همکاری و هماهنگی با کشورهای خارجی از وظایف و اختیارات قانونی وزارت خارجه است.
استان های غربی و جنوبی و مرکزی ایران که جمعیت زیادی در آن ها زندگی میکنند بیشتر تحت الشعاع این پدیده ناگوار قرار دارند بطوری که امکان زیست جانوران و گیاهان را نیز در معرض خطر نابودی قرار داده است.
استان ژئوپولتیک خوزستان در منتهی الیه جنوب غربی ایران از سایر استان ها و مناطق در معرض بیشتر این ریزگردهای کشنده و خطرناک قرار دارد که در بیشتر ایام سال پدیده ریزگردها زندگی در این استان را بغرنج نموده است و علاوه بر آسیب به محیط زیست جانوری و گیاهی موجب مهاجرت مردم به مناطق دیگر شده و آسیب های دیگری اعم از بیماری های ریوی و پوستی و...و صدها عارضه پیدا و پنهان که بعدها اثرات خویش راآشکار خواهد کردبرای ساکنین خوزستان به همراه دارد .گویی این «ریزگردها »به مثابه ذرات ریز (اتم ) هستند که استفاده نادرست از آن و تبدیل به بمب اتم خسارت های جبران ناپذیری به بشریت و محیط زیست خواهد زد که در طول تاریخ معاصر این اتفاق ناگواررخ داده است.
سازمان محیط زیست بر اساس قانون اساسی بانی حفظ محیط زیست و مبارزه با آسیب های محیط زیستی از جمله پدیده نوظهور ریزگردها و بیابان زایی است که تاکنون نتوانسته اقدامات عملی و مهمی در زمینه مهار ریزگردها انجام دهد و تنها به اقدامات زودگذری از جمله مالچ پاشی و توصیه به استفاده از ماسک پرداخته و مدعی است که کانون ریزگردها خارج از مرزهاست و سازمان محیط زیست در این زمینه نمیتواند اقدام خاصی انجام دهد.
با توجه به اینکه ریزدگردها آسیب فراوانی به بخش های مختلفی از کشور در زمینه زیست محیطی ، اقتصادی و اجتماعی خواهد زد و نتیجه آن نابودی زیست جانوری و گیاهی ، تهدید سلامت مردم و ضعف مراکز علمی و آموزشی و اقتصادی و صدها عارضه دیگر شده و خواهد شد انتظار است وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران با عزم و اراداه ای راسخ و با تجربه ای که در زمینه « برجام و هسته ای »که به مراتب از این پدیده پیچیده تر و کشورهای قدرتمندتری طرف مذاکره بودند ، دارد با انتقال پرونده ریزگردها از "سازمان محیط زیست" به "وزارت امورخارجه "هر چه سریعتر با کشورهای خارجی که منشا و کانون خارجی "ریزگردها "هستندو کمک از سازمان های بین المللی در زمینه تلاش برای حفظ زیست وارد مذاکره شده و با توافقی مانند" برجام هسته ای" به نام ((برجام ریزگردی )) مردم خوزستان و سایر استان های کشور که از این پدیده بغرنج نجات دهد.البته چون این کشورها نیز خود در معرض ریزگردها هستند امکان همکاری سریعتر و نتیجه بخش تری را خواهد داشت.