پدیده خشونت در جامعه انسانی در کل و خشونت علیه زنان به نحو خاص یکی از مسایل مطرح در مباحث جامعه شناسی است.کارشناسان دلایل اعمال خشونت علیه زنان را به عوامل مختلفی از جمله عوامل فرهنگی ، حقوقی، اجرایی و اجتماعی مرتبط می دانند.

آنچه مسلم است این است که زنان نیمی از جامعه انسانی و رکن خانواده هستند و هر گونه خشونت علیه آنان گذشته از اثر مستقیم بر خود آنان ، برروح و روان فرزندانی که در دامانشان پرورش می یابند اثرگذار بوده و آینده جامعه انسانی را تحت تاثیر قرار میدهد. خشونت چرخه معیوبی است که تکرار آن روان کل جامعه را هدف می گیرد.

یک کارشناس حقوقی در این زمینه گفت: خشونت علیه زنان هم پنهان است و هم آشکار؛ خشونت پنهان علیه زنان در خانواده اتفاق می افتد مثل دخالت های مرد در امورمالی، تحت فشار قرار دادن زن ازاین لحاظ و ضرب و شتم وی ، اینها همه ازمصادیق خشونت علیه زنان است .

فرزانه کریم زاده عنوان کرد: بارزترین نمود خشونت علیه زنان ضرب و شتم آنان ، مزاحمت و آزار جنسی زنان و دختران در خیابان ها و محیط های کار و عرصه های اجتماعی است.

این وکیل پایه یک دادگستری اضافه کرد: آمار این موارد نزد دستگاه های دولتی است وعموما به دلایل مختلف به صورت عمومی منتشر نمی شود لذا نمی توان آمار دقیقی در این باره ارایه داد و مثلا مشخص کرد که نرخ خشونت علیه زنان در استان و کشور در چه حدودی است ، این در حالی است که اکثر کشورها مراکز مطالعاتی خصوصی هستند واین نهادها آمارهای کاملی در حوزه های مختلف دارند.

* فقر فرهنگی مهم ترین عامل خشونت علیه زنان

این وکیل پایه یک دادگستری افزود: مهم ترین عاملی که در بروز خشونت علیه زنان نقش دارد فقر فرهنگی است،به این معنا که بسیاری زنان به دلیل اینکه فکر می کنند بابیان موارد خشونت یا حتی آزارها، آبروی آن ها در اجتماع به خطرمی افتد از مراجعه به مراجع قضایی خودداری می کنند؛ یا با این تصور که زندگی آن ها از هم پاشیده می شود از پیگیری خشونتی که علیه آن ها در محیط خانواده اعمال می شود امتناع می کنند.

وی بابیان این مطلب که خشونت علیه زنان علاوه بر اینکه به روحیه زنان آسیب وارد می کند باعث عدم احساس امنیت در روابط اجتماعی زنان می شودوهمین عامل تاثیر مستقیم و مخربی بر تربیت فرزندان دارد.

* نبود خلاء قانونی در حمایت از زنان

این کارشناس حقوقی معتقد است : در آیین دادرسی کیفری حوزه مقابله با خشونت علیه زنان و رسیدگی حقوقی به موارد خشونت ، خلاء قانونی نداریم ؛ اصولا مهمترین مسئله این نیست که قانون خوب داشته باشیم مشکل در نبود زیر ساخت ها و الزامات عملی برای اجرای قوانین موجود است.

کریم زاده افزود: به دلیل اینکه بودجه و ابزار مناسب برای حمایت از زنان خشونت دیده نداریم ، نبود خانه های امن برای زنانی که مورد خشونت واقع شده و از خانه خارج یا بیرون رانده شده اند موجب می شود این زنان غیر از مراکز بهزیستی ملجا دیگری نداشته باشند.

این وکیل پایه یک دادگستری درادامه به لزوم توجه به بعد روانشناسی دراین حوزه پرداخت و گفت: در حال حاضر در دادگاهها از روان شناس خانواده استفاده نمی شود این درحالی است که به حضور روان شناسان در دادگستری برای ارائه مشاوره نیاز هست.

وی افزود: در قانون حمایت از خانواده استفاده از مشاروان زن دردادگاههای خانواده پیش بینی شده ،ولی در عمل هنوز این مورد اجرایی نشده است.

کریم زاده با اشاره به مشکلاتی که در راه اجرای قانون حمایت ازنان وجود دارد اظهار کرد: مشکل نبود اعتبار،مشاور و ساز و کار مناسب است. در قانون آیین کیفری پلیسی به نام پلیس زنان وجود دارد که به تازگی شروع به فعالیت کرده اند تا برای رسیدگی به مشکلات زنان و کودکان از پلیس زن استفاده شود.

وی گفت: اصول 20 و 21 قانون اساسی نیز در راستای حمایت از زنان تحت خشونت است این مواد برای زنان جایگاه خاصی را در نظر گرفته و صراحتا به موضوع زنان پرداخته است.

این وکیل پایه یک دادگستری درادامه افزود: ماده 66 قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص سازمان های مردم نهاد و موسسات جدیدی که می توانند در حوزه های مختلف ایفای نقش کنند نهادها به ویژه در خصوص حمایت از حقوق زنان می توانند به عنوان یک شاکی وارد شوند ودر جلسات رسیدگی حاضر شده و اززنان دفاع کنند مشروط براینکه اساسنامه آن ها دربردارنده فعالیت در حمایت از زنان و کودکان باشد .

وی افزود: درقانون به صراحت قید شده که خیلی از این سازمان ها می توانند اهداف خود را در این راستا سازماندهی کنند ؛ در حال حاضر هم فعالیت این سازمانها کم کم در حال پاگرفتن است.البته این نهادها با اعلام کننده جرم تفاوت هایی دارند در بدو رسیدگی به عنوان اعلام کننده جرم نقشی ندارند اما در روند صدور رای می توانند اعتراض کنند و منفعل نیستند.

این وکیل پایه یک دادگستری بیان کرد: ازخشونتی که در محیط خانه علیه زنان صورت می گیرد به نوعی خشونت پنهان یاد می شود در اینگونه موارد اثبات جرم و شکایت کردن مشکل است مثلا زنانی توسط همسران خود مورد ضرب و شتم قرار می گیرند اما مرد خانواده زن را در خانه زندانی می کند تا زمانی که اثر ضرب و شتم بر بدن زن از بین برود وامکان اثبات جرم از بین برود.

وی گفت: در این مرحله پزشکی قانونی می تواند ضرب و شتم را مشخص کند تا زن بتواند از حقوق خوددفاع کند.

کریم زاده گفت: برای داشتن خانواده ای بدون خشونت و در سلامت مرد و زن باید در کنار هم برای زندگی تصمیم گیری کنند و اداره زندگی توسط یکی از دو طرف نباشد.

این وکیل پایه یک دادگستری بیان کرد: در بیشتر مواردی که زنان برای رسیدگی به مشکل خود به وکیل مراجعه می کنند مواقعی است که مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند ،ندادن نفقه و تحت فشار قراردادن زن از لحاظ اقتصادی از دیگر مواردی است که زیاد از سوی زنان مطرح می شود.

*خیانت به همسرنوعی خشونت علیه زنان است

این وکیل پایه یک دادگستری بیان کرد: خیانت زوج به همسر خود نیز نمونه دیگری از اعمال خشونت است، این موارد به روح و روان زنان آسیب بسیار وارد می کند و با وجود آنکه متاسفانه زیاد ومعمول شده ولی اثبات کردن آن برای شکایت بسیار مشکل است.

وی عنوان کرد: علاوه براین در این شرایط ممکن است طرف مقابل از شاکی نیز به دلیل افترا شکایت کند.

این کارشناس حقوقی آشنا کردن زنان با حقوقشان را برای مقابله با خشونت علیه زنان موثر دانست و گفت: بایدبه زنان کمک کنیم به این نتیجه برسند که باید موارد خشونت را برای رسیدگی به مراجع مربوطه ارجاع کنند و به دلیل ترس از آبروی خود از حق و حقوق خود نگذرند.مقاومت زنان و پیگیری حقوقی مزاحمان یکی از عوامل موثر درناامن کردن فضا برای اعمال خشونت به ویژه آزارهای خیابانی و ودر سطح جامعه است.

این حقوقدان بیان داشت: اذیت و آزارهایی که از سوی مزاحم های خیابانی برای زنان رخ می دهد نوع دیگری ازخشونت علیه زنان است که موجب احساس نا امنی برای آنان جهت تردد در معابرعمومی وسطح اجتماع می شود.

وی گفت: برای مقابله با مزاحمت های خیابانی، قانون مجازات حبس را برای مزاحمان پیش بینی کرده است.

یک روانشناس ومدرس دانشگاه نیز دراین زمینه بیان کرد: درمقوله خشونت علیه زنان ، آموزش های تربیتی و ویژگی شخصیتی موثر است که اینعامل خود متاثر از شرایط تربیتی است.

زهرا خدری افزود: آموزه هایی که فرد از کودکی از دل خانواده و بعد در جامعه دریافت می کند تعیین کننده نوع رفتار وی در جامعه است.

وی گفت: کودکی که شاهد خشونت علیه بزرگتر خود در خانواده است خود در مدرسه در برابر افراد دیگر خشونت خواهد داشت وی این رفتارها را در ذهن خود انباشت می کند و راه حل هر مسئله ای را در خشونت می بیند.

این روانشناس در ادامه افزود: معمولا زن های خشونت دیده، خشونت را بر افراد زیردست مثل فرزندان خود اعمال می کنند،آنها این رفتارها را در بخش های مختلف آموخته اند.

خدری اظهار کرد: خشونت علیه زنان آسیب زایی روان شناختی و فیزیکی دارد؛ از نظر جسمانی می تواند باعث آسیب های جدی جسمی شود و از نظر روان شناختی می تواند باعث ضعف عزت نفس و اعتماد به نفس شود،افراد تحت خشونت مثل فرزندان مستعد آسیب های اجتماعی مثل اعتیاد و بزهکاری خواهند شد، این افراد در خانواده همیشه با مشکلات حاشیه زیادی مواجه می شود و به فردی زودرنج تبدیل می شود درنتیجه بیش از سایرین دچار افکار منفی در مقابل رفتارهای اطرافیان خود می شوند.

این روان شناس درادامه گفت: چنین فردی در ذهن خود احساس بی ارزشی خواهد کرد وهمین هم آسیب هایی را در خانواده ایجاد می کند و می تواند به اصطلاح خشونت را بازتولید کند .

خدری افزود: دختران خشونت دیده وقتی دررابطه با دیگری قرار می گیرند چون ارتباط خوبی نمی توانند برقرار کنند با همسر خود نیز نمی توانند رابطه مناسبی داشته باشند.

*خشونت علیه زنان باعث رواج رابطه های نامشروع در جامعه شود

این مدرس دانشگاه بیان کرد: این دست زنان برای داشتن رابطه ی بهتری با فرد دیگر در خارج از چارچوب خانواده در جامعه با افراد دیگری وارد رابطه می شوند.

خدری عنوان کرد: تبعات خشونت علیه زنان در جامعه زیاد است ، طلاق همسران یکی از این تبعات که بدنبال آن اغلب معضل کودکان طلاق ومسایل خاص آنها را به وجود می آورد.

* اثبات خشونت علیه زنان مشکل است

این روانشناس اظهار کرد: اثبات خشونت علیه زنان مشکل است به عنوان مثال برخی مردان همسران خود را به گونه ای مورد ضرب و شتم قرار می دهند که اثری ازضرب و شتم در بدن زن باقی نماند تا امکان شکایت را نداشته باشد.

وی گفت: دراین موارد شاید جای ضربات در بدن زن باقی نماند اما اثر توهینی که به شخصیت زن شده به روحیه زن آسیب جدی وارد می کند.

خدری بیان کرد: آمار خشونت علیه زنان بالا است و مردانی که خشونت علیه زنان دارند افرادی هستند که این رفتار را در خانواده و یا جامعه آموخته اند؛ این دست مردان مهارت کنترل خشم را ندارند و زن نیز امکان مدیریت رابطه با همسر خود را ندارد در نتیجه ارتباط به خشونت کشیده می شود. اگر زنان مهارت کنترل دعواهای خانوادگی را داشته باشد شاید بخشی از اعمال خشونت علیه زنان حل شود اما در اکثر موارد زنان نیز از خشونت کلامی استفاده می کنند و باعث بیشتر شدن خشم و خروج وضعیت از کنترل می شوند.

وی با اشاره به راهکارهایی که در خصوص کنترل خشونت علیه زنان وجود دارد گفت: چند سالی است که با کمک سازمان بهزیستی آموزش مهارت های زندگی را برای خانواده هایی که مراجعه می کنند ارائه می شود اما به طور کلی آموزش مهارت های زندگی به کنترل خشم علیه زنان موثر است. این روانشناس بیان کرد: آموزش های ده گانه مهارتهای زندگی شامل خودآگاهی، ارتباط موثر،کنترل خشم،حل مسئله،مدیریت استرس، تفاهم،تفکر نقادانه از جمله این مهارت ها هستند، این مهارت ها در کنترل خشم موثر است که فرد در موقعیت های بحران زا در موقعیت خود مدیریت داشته باشد.

خدری افزود: آموزش مهارت های زندگی باید تقویت شود چرا که 90درصد افرادی که دچار مشکلات در خانواده می شوند و یا زنانی که مورد خشونت قرار می گیرند به دلیل آگاه نبودن از مهارت زندگی است.

وی افزود: چند سال گذشته طرحی برای آموزش مهارت های زندگی به استانداری خوزستان پیشنهاد شد، اعتبار این طرح نیز مشخص شد اما به دلیل نبود حمایت و پیگیری لازم متاسفانه این طرح اجرایی نشد.

خدری گفت: بخشی از آموزشهای این طرح مربوط به پیش دبستانی و دوره های مختلف تحصیلی و محیط کار بود که به دلیل نبود اعتبار این طرح پیگیری و اجرا نشد.

ایرنا

برچسب ها: فرزانه کریم زاده ، خشونت علیه زنان ، خوزستان

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه