افتتاحیه نمایشگاه آثار بیژن بصیری هنرمند معروف هنرهای تجسمی / خسرو نشان: صدایی برای ارتباط گذشته و نوری برای وصل شدن به الوهیت / بیژن بصیری: نگاه شرقی مختص شرقی ها نیست/ استاد دانشگاه هنرهای زیبا تهران: نگاه به هستی، با سهروردی به تکامل می رسد/ مدیر دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد: نور در تفکر شرقی منشا الهی دارد

تفاوت در هنر نیست، تفاوت در تاریخ است

مراسم افتتاحیه نمایشگاه آثار بیژن بصیری هنرمند معروف هنرهای تجسمی در موزه هنرهای معاصر آبادان برگزار شد.

شوشان: مراسم افتتاحیه نمایشگاه آثار بیژن بصیری هنرمند معروف هنرهای تجسمی با حضور استادان نام آشنای عرصه هنرهای تجسمی مانند مجید ملانوروزی، غلامحسین نامی، وحید ملک، جان لوکا پلوفو و خسرو نشان، رییس میراث فرهنگی خوزستان در موزه هنرهای معاصر آبادان برگزار شد.

به گزارش شوشان ، پیش از برگزاری نمایشگاه استاد بصیری با عنوان "معبد سرنوشت" در آبادان، ورکشاپی با عنوان " نور در تفکر معاصر" با حضور همین اساتید و هنرمندان در محوطه باستانی زیگورات چغازنبیل شوش برپا شد.

در این ورکشاپ، که حول بحث نور و تاریکی و تاثیر آن بر فرهنگ شرق و غرب برگزار شده بود، هنرمندان و اساتید به ارائه دیدگاه خود و نیز تبادل نظرات پرداختند.

مدیر دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد: نور در تفکر شرقی منشا الهی دارد

مدیر دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد با بیان این که نور با پیامبران آمده و خدا با ماهیت نور دیده می شود، اظهار کرد: نور در موضوعات آیینی و قدسی این فرهنگ چندهزارساله، یکی از ماهیت های اصلی تفکر ما بوده و در فرهنگ شرقی و غربی کاملا متفاوت است. نور در شرق یک منبع معنوی است و همیشه در حوزه های هنر نگارگری و هنر قدسی و حکمت یک ماهیت دیگر داشته است که منشا آن خداوند است و هیچ سایه ای ندارد. نور در اثار عرفایی مانند خرقانی، ابوسعید ابو خیر، فایزی بسطامی و اوج اش در شیخ اشراق سهروردی ظهور می کند و فرهنگ ایرانی و خسروانی در عرفان به گونه ای دیگر متجلی می شود.

مجید ملانوروزی گفت: نوری که امروز در حوزه فرهنگ ما می تابد، با نوری که در بحث متافیزیک هست متفاوت است. هنرمند شرقی وقتی از نور سخن می گوید به منشا الهی آن اشاره دارند همان طور که سهروردی می گوید هر چه هست نور است و حتا در جایی که تاریکی هست، نور کثیف یا فشرده است که در مقابل نور لطیف قرار دارد.

وی درخصوص نور در فرهنگ غربی و نگاه غرب به نور توضیح داد: در فرهنگ غرب مکاتب زیادی وجود دارد که نور جزیی از آن ‌هاست. نور کلاسیک، رئالیست، رمانتیسم و... وجود دارد که همه با یک مبدایی سروکار دارند. در همه هنرهای قدسی، نور هیچ منبع فیزیکی ندارد و منشاء معنوی دارد. پس هرچه هست نور است و وقتی نور هست، نمی تواند تاریکی وجود داشته باشد؛ تاریکی ذیل نور است. در همه مکاتب قدسی شرق، چنین تفکر وجود دارد برای همین است که در هنر مینیاتور و نگارگری ما هیچ سایه یا پرسپکتیوی نمی‌بینیم.

مدیر دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد یادآور شد:خوشحالم که بیژن بصیری چغازنبیل را با یک تمدن چند هزار ساله را برای ارائه آثار پر رمز و رازی انتخاب کرده که ادامه آن در ونیز ایتالیا خواهد بود.

استاد دانشگاه هنرهای زیبا تهران: نگاه به هستی، با سهروردی به تکامل می رسد

سید محمد فدوی با تاکید بر این که نور در فرهنگ شرقی و به ویژه آثار شیخ اشراق منشایی مینوی دارد، بیان کرد: شیخ اشراق بر این باور است که خود هنر و زیبایی امری مینوی است که با حفظ ویژگی های ملکوتی خود به زمین آمده و در اختیار ماست. این نگاه، نگاهی بسیار زیبا و شرقی است. در فرهنگ باستان، ایرانی ها برای یافتن گم گشته خود، هرگز در زمین جستجو نمی‌کردند و نگاه‌شان کاملا به آسمان بود به همین دلیل ایرانیان در دوره خسروانی برای این که به خدا نزدیک تر باشند، آتشکده‌های خود را در کوه‌ها می‌ساختند تا به آسمان نزدیک تر باشند.

وی افزود: نگاه ایرانی ها به هستی در پیش از اسلام، نگاهی بوده که با سهروردی به تکامل می‌رسد و با تاثیر تفکر اسلامی بر آن، به یک چارچوب فکری به نام مکتب اشراق می رسد، مکتبی که همه هنرمندان شرقی و کسانی که نگاه معنوی دارند، با آن آشنا هستند و دنباله رو این شهید بزرگوار هستند. باید پذیرفت که نظر و دیدگاه های سهروردی امروز می‌تواند پایه و اساس تفکر هنرمند و کاربرد نور در فرهنگ اسلامی باشد.

استاد دانشگاه هنرهای زیبا تهران با بیان این که این شکل از تصور درباره نور با تفکر کهن مرتبط است، گفت: این شکل از نگاه را می توان در آثار بصیری به خوبی مشاهده کرد. توده های بی شکلی که در آثار ایشان هست و گاهی تا ارتفاع 5 متر می رسد، در واقع نوعی مکاشفه است که حاصل همین نگاه خاص شرق به نور است؛ نگاهی که در غرب دیده نمی شود. در واقع ما با شخصیتی روبرو هستیم با فرهنگ غرب و منطق ایتالیا اما با یک نگاه اشراقی.

فدوی درباره نور در تفکر غربی و شرقی و تفاوت این دو با هم گفت: تفکر غربی‌ها بر تفکر استدلالی و مشایی استوار بود و در شرق تفکر شهودی و مکاشفه ای؛ و این همان تفاوت عمده تفکر شرقی‌ و غربی‌ در طول تاریخ است. روز به روز که جلوتر می‌آییم و ادیان بزرگ ظهور می کنند، این فاصله مشخص تر می‌شود. این درست نیست که بگوییم در غرب، افراد با تفکر شهودی وجود نداشته اند یا در شرق هیچ کس تفکر مشایی نداشته است اما عمده تفکر شرق شهودی و مکاشفه‌ای و تفکر غرب استدلالی و مشایی است. شیخ اشراق تنها کسی بوده که طرحی نو در انداخته و گفته انسان برای کمال نیاز به دو بال اشراقی و مشایی دارد و بدون هر یک از آنان پرواز ممکن نیست. این مطلب بسیار درست، به ویژه امروزه که بحث ها و نگاه ها بسیار پیچیده تر شده، می‌تواند پایه و اساس تمدن‌ها باشد.

بیژن بصیری: نگاه شرقی مختص شرقی ها نیست

بصیری در پاسخ به پرسش تفاوت دیدگاه شرقی و غربی و اختصاص این نگاه به یک فرهنگ خاص، عنوان کرد: نمی توانیم فکر کنیم چون شرقی هستیم، این نگاه خاص ماست. کسانی هستند که در غرب زندگی می‌کنند اما نگاه شرقی دارند. شرق و غرب و نگاه شرقی و غربی، آن گونه که ما فکر می کنیم جدا از هم نیستند و خیلی مهم است که تصمیم بگیریم روی نقطه شروع نامی نگذاریم. وی ادامه داد: در واقع این طبیعت است که ما را به آن نقطه ی دیدگاه مان می‌برد و رابطه خاصی دارد با تصمیمی که از سوی هنرمند گرفته می شود و اثر هنری را خلق می کند. می توان یک جهت خاص داد و با تقسیم دیدگاه شرقی و غربی خیال خودمان را راحت کنیم اما نه، خیال ما نباید راحت شود زیرا این تقسیم بندی امر درستی نیست.

هنرمند ایتالیاتی: تفاوت در هنر نیست، تفاوت در تاریخ است

به گزارش شوشان ، جان لوکا پلوفو در واکنش به تقسیم نور و هنر به شرقی و غربی(الهی و فیزیکی) گفت: درست نیست بین هنر ایرانی و غربی قائل تفاوتی ایجاد کنیم، بلکه تفاوت در تاریخ مردمی است که وجود داشته اند. همان طور که گفتم نور زنده است و در واقع تاریکی مکانی است که از طریق آن می توان به نور رسید. در سایه هم شرایط به همین گونه است. این نوع نگرش درباره موضوعات مادی بسیار اهمیت دارد.

این هنرمند ایتالیایی ادامه داد: در ایتالیا، پس از انقلاب رنسانس، ماده را با روح ارتباط دادند و سعی کردند این دو را با هم در هنر به کار ببرند که خود یک انقلاب بزرگ بود. از جمله ما در "کمدی الهی"، یک درک متفاوت از روح می‌بینیم-سایه هایی که در سایه قرار نگرفته اند- که به همان انقلاب رنسانس برمی‌گردد و ارتباط بین ماده، نور و روح را به تصویر می کشد.

خسرو نشان: صدایی برای ارتباط گذشته و نوری برای وصل شدن به الوهیت

رییس سازمان میراث فرهنگی خوزستان با بیان این که موسیقی نواخته شده در این فضای تاریخی صدایی برای وصل کردن حال به گذشته است، گفت: این طبیعت، تاریخ، معماری، هنر و موسیقی ای ناملموس اما وهم گونه و برآمده از رئالیسم، فضایی بهت انگیز را ایجاد کرده که چنین می نماید به فضایی دیگر و زمانی دیگر وصل شده ایم. همه این ها رشته های ناملموس روزگار ما هستند که در کنار هم، این انسان پر مشغله امروز را به فضایی دور و وهم انگیز پرت می کند و او را با یک گذشته پر رمز و راز مربوط می سازد.

گفتنی است در کنار ورکشاپ "نور در تفکر معاصر" گروه موسیقی کوارتت ترنس مدرن تهران به نواختن موسیقی متناسب با فضای باستانی زیگورات و نمایش تاثیر موسیقی(در کنار نور که موضوع ورکشاپ بود)کرد که با استقبال مخاطبان مواجه شد.

اين آنسامبل زهى تاكنون كنسرت هاى متعددى را در رويدادهاى موسيقى معاصر اجرا كرده وهدف از تاسيس آن که در سال 93 توسط حمیدرضا اردلان صورت گرفته، رجوع دوباره به اصوات در معنى محض است تا شايد معرفت شنيدارى آدمى لحظه اى از سرعت بى امان زمان متغيير رهايى يابد و سلوك متذكرانه در بودن با خود و هستى پيش گیرد. براى رسيدن به اين منظور موسيقى ترنس مدرن به سادگى نغمات، تكرار موتيوها و جملات، به كار كيرى فواصل نزديك و ميكروتون ها، حضور در معنى واژگان و مراقبه در اجرا توجه دارد.

هم جوارى اين موسيقى با رويداد معبد سرنوشت اثر بيژن بصيرى به واسطه توجه اين هنرمند معاصر به مفهوم نور در عرفان ايرانى و شرقى و كوشش براى ابداع نمونه هاى انضمامى است.

برچسب ها: بیژن بصیری ، هنرهای تجسمی ، موزه هنرهای معاصر آبادان ، شوشان

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه