نشست خبری مدیران موسسه جهاد نصر و مدیر کل منابع طبیعی / شمایلی: 70 درصد از ریزگردها منشا خارجی دارند/ مطیعی: خشکسالی،کاهش بارندگی و دستکاری انسان ها در محیط زیست از عوامل اصلی پدیده ریزگردهاست

خوزستان هشتمین استان بیابانی کشور

حدود 35 میلیون هکتار زمین بیابانی در کشور وجود دارد که بیش از 1 میلیون و 200 هزار هکتار آن در خوزستان است و بر اساس مطالعات استانی، 350 هزار هکتار شن زار، تپه و کفه های شنی و..

شوشان: نشست خبری مدیر عامل موسسه جهادنصر و مدیر کل منابع طبیعی استان خوزستان با اصحاب رسانه در سالن اجتماعات این موسسه برگزار شد.

یدالله شمایلی مدیر عامل موسسه جهادنصر در نشست خبری خود با اصحاب رسانه به تشریح عملکرد این موسسه در بحث انتقال آب به کانون ریزگردها پرداخت و اظهار کرد: دولت تمام تلاش خود را برای تثبیت کانون های داخلی ریزگردها به کار بسته و طبق مصوبه هیئت دولت، تا پایان سال 96 باید 42 هزار هکتار زمین فوق بحرانی تثبیت شوند.

وی افزود: 450 هزار هکتار زمین ماسه ای و 350 هزار هکتار زمین ریزگرد خیز در استان وجود دارد و از این میزان 112 هزار هکتار آن در جنوب شرق اهواز قرار دارد. در فاز نخست 42 هزار هکتار از زمین های شرق اهواز به شکل ضربتی تثبیت می شوند که آب مورد نیاز آن از کانال شیلات آزادگان است.

شمایلی در خصوص منشا خارجی ریزگردها گفت: 70 درصد از ریزگردها منشا خارجی دارند که دولت به دلیل شرایط منطقه و کشورهایی چون عراق و سوریه، هنوز نتوانسته کاری بکند اما در بحث منشا داخلی آن ها، کانون ها شناسایی و زیرساخت ها برای مقابله با کانون های داخلی مشخص شده است.

وی بر زمان بر بودن حل معضل ریزگردها تاکید کرد و گفت: برای گرد و خاک در برنامه ششم تثبیت 320 هزار هکتار تصویب شده که وزارت جهادکشاورزی و دیگر دستگاه ها موطف به اجرای آن تا پایان برنامه هستند. با این همه اگر تمام شرایط مهیا باشد، چند سال طول می کشد تا نهال ها به بار بنشیند. به همین دلیل در کنار نهال کاری، سعی در تقویات پوشش طبیعی منطقه هم کردیم. در برخی زمین هایی که آب در آن ها رها می شود، به دلیل وجود بذری که در خود خاک هست، پوشش گیاهی طبیعی رشد می کند و اگر در فصل مناسب این کار صورت بگیرد، به طور طبیعی و با هزینه کمتر در جهت تثبیت گرد و خاک گام برداشته ایم.

مدیر عامل موسسه جهادنصر یادآور شد: جهادنصر با توجه به تجربه کاری در بحث 550 هزار هکتاری و شناخت با منطقه، مسئول تامین آب برای پروژه تثبیت کانون های جنوب شرق شد و منابع طبیعی هم مسئول کارهای بیولوژیک طرح شد و در نهایت دو کار متفاوت اما هماهنگ را آغاز کردیم . به پیش بردیم.

وی درباره برنامه موسسه جهاد نصر و منابع طبیعی درخصوص ریزگردها عنوان کرد: برنامه میان مدت ما تثبیت 320 هزار هکتار زمین ریزگرد خیز است که بخشی از آن در حال انجام است و برنامه بلند ما هم تثبیت 800 هزار هکتار از این زمین است. برای ادامه کار هم حتما مطالعات پیشین صورت خواهد گرفت و بسته هایی آماده خواهد شد تا مثل الان بدون مطالعه کار را به پیش نبریم.

احمد مطیعی مدیر کل منابع طبیعی خوزستان در ادامه با بیان این که ریزگردها پدیده ای نو در اقلیم خوزستان هستند، دلیل آن را تغییرات اقلیمی دانست و اظهار کرد: شرایط اقلیمی خاص کشور ما نیست و بسیاری از کشورهای این مدار جغرافیایی را درگیر کرده و خواهد کرد. پیش از پدیده ریزگردها، خوزستان در مناطق روستایی با بحث هجوم شن زار ها مواجه بود و از 12 سال پیش پدیده نو ریزگردها را شاهد هستیم.

وی افزود: کار تثبیت ریزگردها از دهه 40 آغاز شد و نتایج خوبی هم حاصل آمد. از جمله می توان به تثبیت شن در گمبوعه، الباجی، حمیدیه و دشت آزادگان اشاره کرد.

مدیر کل منابع طبیعی استان خوزستان تصریح کرد: خشکسالی و کاهش بارندگی و دستکاری انسان ها در محیط زیست، طرح های عمرانی ای که مسیر آب را گرفته و محدود کردن آب توسط دستگاه های اجرایی که باعث از بین رفتن پوشش گیاهی شده، از جمله عوامل اصلی پدیده ریزگردها هستند.

وی با اشاره به این که خوزستان هشتمین استان بیابانی کشور است، بیان کرد: حدود 35 میلیون هکتار زمین بیابانی در کشور وجود دارد که بیش از 1 میلیون و 200 هزار هکتار آن در خوزستان است و بر اساس مطالعات استانی، 350 هزار هکتار شن زار، تپه و کفه های شنی و به همین اندازه زمین ریزگرد خیز در استان وجود دارد.

مطیعی 7 منطقه کانون ریزگرد در استان را برشمرد و گفت: هور العظیم، حد فاصل شلمچه-خیبر، شمال شرق اهواز(ملاثانی-شیبان)، جنوب شرق اهواز(جاده ماهشهر تا شادگان)، امیدیه، هندیجان و ماهشهر کانون های هفت گانه ریزگرد خوزستان هستند که در مجموع 350 هزار هکتار هستند.

وی درخصوص چگونگی تعیین کانون های ریزگرد در استان عنوان کرد: در گام نخست سازمان های هواشناسی، زمین شناسی، محیط زیست و منابع طبیعی استان نزدیک 40 هزار هکتار از زمین های ریزگرد خیز را شناسایی کردند. در گام دوم و پس از سپردن وظیفه مقابله با ریزگردها به سازمان جهادکشاورزی، و انتخاب جهادنصر به عنوان مجری طرح، کار احداث کانال و انتقال آب به کانون ریزگردها رد شرق اهواز آغاز شد.

مطیعی درباره نحوه کار تثبیت خاک در کانون های ریزگرد در شرق اهواز گفت: کار ما انتقال آب به دو تالاب منصوره و شریفیه که حدود 20 هزار هکتار هستند و مرطوب سازی زمین و تقویت پوشش گیاهی است.

وی ادامه داد: این دو تالاب پیش تر از ارتفاعات کوپال آبگیری می شده اند اما دخالت انسان آن ها را دچار بحران کرد و ما اکنون آب کارون را به این تالاب منتقل می کنیم. بیش از هر چیز حل معضل ریزگردها نیازمند حرکت به سوی مدیریت سرزمین است. صرفا پوشش گیاهی ریزگردها را کمتر نمی کند زیرا این معضل نیازمند اقدامات مدیریتی همه جانبه است.

مطیعی اذعان داشت: سیاست سازمان منابع طبیعی، اجرای کار توسط خود مردم منطقه است چون توسعه پایدار تنها با مشارکت مردم اتفاق می افتد. به همین منظور به سه روش کار را به پیش بردیم. نخست در جاهایی که مردم آماده مشارکت بودند، با خود آن ها قرارداد بستیم. دوم در جاهایی که مردم توان اجرا نداشتند، خودشان پیمانکار معتمد معرفی کردند و سوم در جاهایی که مردم نمی توانستند کاری بکنند، با پیمانکار قرارداد بستیم.

مدیرکل منابع طبیعی خوزستان با بیان این که در سال های پیش هم بحث شن زدایی و حل ریزگردها فعالیت هایی صورت گرفته، عنوان کرد: از سال 89 تا 95 بالغ بر 25 هزار هکتار از زمین های استان شن زدایی یا تثبیت خاک شده اند و به طور مشخص، در سال 94 حدود 3 هزار و 700 هکتار و در سال 95 ، 5 هزار هکتار در جنوب شرق اهواز و 1200 هکتار در دیگر مناطق تثبیت شده است.