در حاشیه درگذشت ابراهیم یزدی / و این قوم چه آرام می میرند

بسم الله الرحمن الرحیم. ربنا اتنا فی الدنیا حسنه وفی الآخره حسنه...

اعضای نهضت آزادی ایران از جمله شخصیت هایی بودند که حسنه دنیا و حسنه آخرت را توامان می خواستند. از این جمعیت می توان به عنوان بهترین مصادیق روشنفکران مذهبی نام برد. 

معماران این سازمان از آغاز افراد موجهی بودند مهندس مهدی بازرگان ، آیت الله سید محمود طالقانی و دکتر یدالله سحابی . کسانی که بعدها به آنان پیوستند نیز همه از اهالی مسجد بودند و هرجا پا می نهادند  قرآن را نیز با خود میبردند . از فقاهت شیعی هرگز فاصله نگرفتند ، اهل افراط و تفریط نبودند و کسی نمیتوانست آنان را به التقاط متهم کند . 

تحمل ناملایمات سیاسی درون کشور و ناسازگاری دوستان دیروز خود را به پناه بردن به بیگانگان ترجیح  دادند. تنها ایرادی که از درون نظام به آنان گرفته می شد این بود که چرا مانند بعضی از روحانیون  نمی اندیشند و البته دوستداران شوروی سابق نیز دشمنان خونی نهضتی ها بودند و برچسب لیبرال از آستین آنان به در آمد و بر پیشانی این مومنین نماز شب خوان زده شد به جرم اینکه اقتصاد سوسیالیستی را برنمی تافتند . 

دکتر ابراهیم یزدی دبیر کل نهضت آزادی صبحگاه روز ششم شهریور ماه 1396 برابر با 28 اوت 2017 میلادی بر اثر بیماری سرطان در سن 86 سالگی جان به جهان آفرین تسلیم کرد . آخرین پیام او برای ایرانیان در سه کلمه خلاصه میشود  در قضاوت عجله نکنید . چندی پیش عزیزی پرسید چه فرق هست  میان یک فرد سیاسی و یک سیاستمدار ؟ به او گفتم فرق این دو در کلمه سه حرفی ی "مدار" است که به یکی اضافه شده است . 

سیاست برای یک فرد سیاسی ، مدار و محور زندگی نیست بلکه چیزی است در کنار مذهب ، وطن ،  اخلاق ، فرهنگ ، هنر ، علم ، خانواده ،تلاش روزی و  ده ها چیز دیگر در زندگی . اما مدار فعالیت های یک سیاستمدار و حرفه و ممر معاش او تنها سیاست  و مدار سیاست نیز،  قدرت است . 

حال باید پرسید آیا اصطلاح "سیاستمدار مسلمان" اجتماع نقیضین نیست؟ محور زندگی یک سیاستمدار سیاست است و محور زندگی یک مسلمان دین و این دو چگونه در هم می آمیزند؟ بنابر این بهتر نیست بجای سیاستمداران مسلمان بگوییم مسلمانان سیاسی یا سیاسیون مسلمان  و یا مومنین به اسلام سیاسی ؟

 براستی اعضای نهضت آزادی سیاستمدار بودند یا مسلمانان سیاسی ؟ مطالعه زندگی بنیانگذاران نهضت آزادی و افرادی چون دکتر ابراهیم یزدی نشان میدهد که اینان مصادیق مسلمانان سیاسی بودند نه سیاستمدار .

نهضت آزادی ایران در طول 57 سال که از تشکیل آن میگذرد همواره یک خط فکری ثابت و مشخصی را طی کرده است . مشی اعتدال که دولت جمهوری اسلامی پس از 39 سال امروز خود را مفتخر به آن میداند (و البته هنوز موفق به تحقق کامل آن نشده است ) طریقه فکری و عملی اعضای نهضت آزادی ایران از آغاز تا کنون بوده است اعتدالی که محور فعالیت های این سازمان را تشکیل می دهد تنها در بهره گیری از جناح های سیاسی در عرصه عمل خلاصه نمی شود بلکه همه ابعاد زندگی یک مسلمان را در بر میگیرد . اعتدال میان تبلیغ دین و تامین منافع ملی، اعتدال میان روابط دیپلماتیک با دولت های غربی و شرقی ،اعتدال میان التزام به شعائر دینی و پایبندی به قواعد دموکراسی ، اعتدال میان دنیا و آخرت ، اعتدال میان اقتصاد و معنویت ، اعتدال میان آزاد اندیشی و تبعیت از قوانین کشوری ...و چه کسی میتوانست به راحتی این طائفه پس از سالها مبارزه و تحمل زندان و شکنجه پیش از انقلاب و نقش بی بدیلی که در میان خواص جامعه در حمایت از امام راحل (ره) و پیروزی انقلاب اسلامی داشتند تنها چند ماه پس از پیروزی ، شکست سیاسی از رقیب را بپذیرد و از قدرت کنار رود بدون هیچگونه اعتراضی ؟ 

مگر رسم بر این نیست  که هر کسی در دوران مبارزه  هزینه ای پرداخت کرده پس از پیروزی باید مزد آن را مطالبه کند ؟ براستی تنها گروهی از انقلابیون که هیچگاه به تصاحب انقلاب فکر نکرد نهضت آزادی بود . اینان هیچگاه برای قدرت حریص نبودند و تنها به تکالیف دینی و ملی در حد وسع و توان خود می اندیشند  از این رو در آرامش می زیند و در آرامش می میرند.

مشی مبارزاتی نهضت آزادی ایران میتواند الگوی مناسبی برای اصلاح طلبان مسلمانی باشد که هم دل در گرو اسلام و انقلاب اسلامی دارند و هم خواهان سربلندی و شکوه ایران زمین هستند .