شوشان خرمشهر : به گزارش ایسنا، «بام بلند همچراغی» (با آیدا دربارۀ احمد شاملو) در ۵۲۸ صفحه با قیمت ۵۸ هزار تومان به چاپ رسیده است.
پورعظیمی دربارۀ انتشار این کتاب گفت: شعر فارسی و ادبیات معاصر ایران وجود شاملو را مدیون آیداست؛ بدون حضور او شاملو در پایان دهۀ ۳۰ «چنان که دست تطاول به خود گشاده بود» از صحنۀ ادبیات ایران کنار میرفت؛
اما آیدا در کسوتِ یک منجی، شاملو را تا پایان دهۀ ۷۰ برای شعر فارسی حفظ کرد؛ بنابراین، هیچکس بهتر از او نمیتواند دربارۀ زندگی، شخصیت، روحیات و آنچه سرشت شاملو را شکل داده بود اظهارنظر کند. من در مقدمۀ این کتاب دربارۀ آیدا نوشتهام: «شخصیتِ غریبی که دوستدارِ زیستن در سایه است.»
آیدا از غریبترین شخصیتهایی است که من در طول عمر خودم دیدهام: بسیار تیزهوش و نکتهبین و کمحرف است. پس از یکی دو دیدار، با فراست، جزئیترین خصلتهای اخلاقی و رفتاریِ مخاطبش را درمییابد و تصوّر میکنید که او سالهاست با شما آشناست.
همین درکِ عمیق، او را چهل سال کنار شاملو نگه داشت. دقت و ظرافت او در حفظ میراث شاملو بینظیر است. آیدا حقیقتاً مسئولیتشناس است. شاملو دربارۀ او گفته است: «آیدا برای خودش مسئولیت میتراشد.» او در ادامه اظهار کرد: زندگی در کنارِ شاملو با همۀ شگفتانگیزیها و دلپذیریهایش دشواریهای طاقتسوزی هم داشته که آیدا پیروزمندانه از پسِ آن برآمده. میتوان گفت آیدا در برابرِ شاملو همیشه این بیت از مثنویِ مولانا را بر زبان داشته: «خوش بسوز این خانه را ای شیرِ مست! / خانۀ عاشق چنین اولیتر است.»
این پژوهشگر ادامه داد: آیدا دوست داشته و دارد که در سایۀ شاملو بماند و علت اصلیِ دههها پرهیزش از گفتوگو دربارۀ شاملو همین نکته است؛ چون به هر حال، در روایتِ یک زندگیِ مشترکِ پُرفراز و نشیب که بارها نه از صفر که از زیرِ صفر شروع شده نمیتوان نقشِ خود را نادیده گرفت و البته نمیتوان از ذکر مواردی که نقلِ آنها ممکن است برای بسیاری ناخوشایند باشد چشمپوشی کرد.
او اظهار کرد: طرح بعضی پرسشها برای من سخت بود، بهویژه در فصلِ «پیش از آنکه خشم صاعقه خاکسترش کند» که دربارۀ دردهای جسمانی و مرگ شاملو صحبت میکنیم. یادآوری روزها و سالهای بیماری تا مرگ شاملو آیدا را سخت غمگین میکرد. آنچه در اینباره در کتاب میخوانید از میان سکوتهای سنگینِ پیاپی، نگاههای معنادارَش به پُرترههای شاملو بر دیوار و بغض پنهانِ او ثبت شده است.
او افزود: همزمان با این گفتوگو «من بامدادم سرانجام» (یادنامۀ احمد شاملو) را هم فراهم میکردم و تلاش کردم آنچه در گفتوگو با خانم شاملو به هر دلیل، مُجمل بیان شده در مقالات یادنامه مفصّل بیان شود؛ بنابراین، من این دو کتاب را مکمّل هم میدانم. پورعظیمی بیان کرد: برای این کتاب رنجها بردهایم تا نتیجهای درخشان بگیریم. گذشته از محتوای کتاب، شاید جالب باشد بدانید نامگذاری روی این کتاب چقدر طول کشیده. نامگذاری برای این کتاب به دلایل متعدّد سخت بود. کتاب آماده بود؛ اما عنوان نداشت! چندینبار آیدا عنوانهایی پیشنهاد کرد، خودم نزدیکِ ۲۰ عنوان برگزیده بود.