کنکور زدگی؛ بلای بزرگ تعلیم و تربیت کشور!

شوشان - حسن بهنام

معاون پژوهشی اداره آموزش و پرورش ناحیه چهار اهواز ، فعال فرهنگی - اجتماعی و مدیر کانال فرهنگ و توسعه

موضوع حذف کنکور و تبعات منفی آن سال هاست که در کشور در بین مسئولان و سیاستگذاران از یک سو و صاحبنظران علوم اجتماعی و تربیتی از سوی دیگر، مطرح است.

اما سؤال جدی این است که چرا کنکور حذف نمی شود؟

امروزه نه تنها کنکور حذف نشده بلکه برگزاری آزمون های تستی و  ویرانگر به دوره ابتدایی هم کشیده شده و ذهن و روح کودکان مان را در سنین بازی و شادابی نشانه گرفته، براستی منافع چه کسانی در میان است که کنکور حذف نمی شود؟

سودبرندگان این همه آزمون از دوره ابتدایی تا پیش دانشگاهی و کنکور چه کسانی هستند؟

با اعلام نتایج کنکور امسال در مردادماه ۹۶،  یک سال دیگر از عمر ۴۸ ساله راهی که قرار بود کشور را از نشاط علمی جوانان با استعداد بهره مند سازد تا مسیر توسعه و پیشرفت به کمک نهاد دانشگاه هرچه استوارتر، قوی تر و البته علمی تر پیموده شود, گذشت. اما آن چه امروز متأسفانه شاهد آنیم, نابودی و فرسایش ذهن و روح و روان جوانان و کشتن استعداد های سازنده آنان در یک رقابت پرهزینه و افسرده کننده از یک سو و خروج  نظام تعلیم و تربیت از ریل و مسیر اصلیش از سوی دیگر, که همانا تربیت شهروند مسئول، وظيفه شناس و جامعه پذیر است, یعنی آموزش برای زندگی بهتر.

امروزه، "کنکور" به تجارتی با سود سرشار و گردش مالی مولتی میلیاردی در دست اقلیتی قرارگرفته که دغدغه اصلیشان نه توسعه علمی_فرهنگی کشور و تعلیم و تربیت فرزندان ما، که حفظ منافع خود و تسلط بر اراده ها، سیاست گذاری ها و ارکان آموزش و پرورش کشور است.

نگارنده تاکنون در چندین نوشتار از زوایای مختلف تربیتی و آموزشی به موضوع کنکور زدگی_این انحراف بزرگ در تعلیم و تربیت_ با هدف ارتقای آگاهی عمومی پرداخته است.

اظهارات روزهای اخیر دو  وزیر جدید دولت دوازدهم، وزرای علوم و آموزش و پرورش، درباره حذف کنکور، علاوه بر یادآوری اهمیت موضوع و تأکید بر آن، دستمایه ای شد تا بار دیگر به این بحث مهم پرداخته شود و نقش برنامه ریزان و خانواده ها مورد بررسی جدی قرار گیرد.

سید محمد بطحایی، وزیر جدید آموزش و پرورش در گفتگوی ویژه خبری شبکه دوی سیما(۱۱ آذرماه ۹۶) به صراحت به دامنه نفوذ و تأثیرگذاری مافیای کنکور اشاره کرده و می گوید：" در بحث مؤسسات تست و کنکور قطعاً پای منافع برخی افراد و مؤسسات خاص هم وسط هست وگرنه پدیده ای که از نظر همه صاحبنظران و کارشناسان تا این حد مذموم است، نباید تا این اندازه دوام می آورْد."

فرهاد رهبر، رئيس دانشگاه آزاد اسلامی نیز در روز دانشجو(آذر ۹۶) در پاسخ به خبرنگار مهر، ۸ هزار میلیارد تومان گردش مالی کلاس های کنکور(شما بخوانید مافیای کنکور) را دلیل عدم اجرای قانون حذف کنکور اعلام کرده و می گوید：" نمی گذارند قانون حذف کنکور اجرایی شود.منفعت مالی نمی گذارد نظام آموزش عالی کشور مانند دنیا عمل کند!! "

جالب است بدانید براساس قانون حذف کنکور که در سال ۸۶ اعلام شد، قرار بود کنکور تا سال ۹۰ مطلقاً حذف شود، اما این اتفاق نیفتاد و در سال ۹۲ " قانون" توسط مجلس شورای اسلامی اصلاح و چند تکلیف بر عهده سازمان سنجش و آموزش و پرورش گذاشته شده که سوابق تحصیلی جایگزین کنکور شود.

وزیر جدید علوم، دکترمنصور غلامی هم در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت با اعلام این که حذف کنکور به ۵ سال زمان دیگر نیاز دارد،ضمن رد این تصور غلط که عامل اصلی ادامه کنکور، سازمان سنجش است، گفت：" این سازمان از گردش مالی چندهزار میلیاردی پیرامون کنکور بی نصیب است." وی این گردش مالی را مربوط به کلاس های کنکور دانست که خانواده ها برای قبولی فرزندان خود، قبل از ثبت نام در سازمان سنجش، هزینه می کنند.

آنچه مسلم است حذف کنکور و قطع ید از مافیای منفعت طلب کنکور، عزم جدی و اراده بالای دولتمردان و نمایندگان مجلس و ارکان عالی سیاستگذاری آموزشی کشور را در اصلاح روش های جذب و پذیرش دانشجو و انطباق آن با نیازهای جامعه و آمایش سرزمین می طلبد و در این راه، همراهی صاحبنظران و پژوهشگران و هدایت خانواده ها و توجیه دانش آموزان می تواند به تغییر نگاه ها و نگرش ها و عوض کردن فضای کنکور در مدارس و خانواده ها و به طور کلی جامعه، به حصول نتایج موفق و مثبت بینجامد.

قابلیت حذف کنکور نیازمند بررسی جنبه های مختلف اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و پژوهشی جامعه است یعنی باید به زیرساخت ها، شرایط محیطی، عناصر و تبعات تشکیل دهنده آن توجه شود تا بدیل های جایگزین کنکور به صورت دقیق تعریف و تبیین شوند.

اتخاذ الگوی جدید پذیرش در دانشگاه ها مطابق آنچه وزرای جدید علوم و آموزش و پرورش بیان کرده اند یعنی کیفیت برگزاری امتحانات در مدارس و جایگزینی سوابق تحصیلی دانش آموزان به جای کنکور حتماً باید هرچه سریع تر به حذف کنکور، کاهش استرس و نگرانی مخاطبان اصلی این بحث ها یعنی خانواده ها و دانش آموزان علاقه مند برای ورود به دانشگاه ها منجر شود.

چنین اظهاراتی این انتظار را در آحاد جامعه، خانواده ها، دانش آموزان، جامعه فرهنگیان و دانشگاهیان ایجاد کرده است که دولت دوازدهم عزم جدی در تحقق این موضوع دارد.

به گفته بطحایی، فرزندان مان باید شیرینی دوران نوجوانی و جوانی را بیشتر بچشند و نه فشارهای روحی و روانی بابت رقابت های ویرانگر آزمون های کنکور.

باید منتظر ماند و به قضاوت نشست که آیا این بار اراده دولتمردان بر اراده مافیای کنکور غلبه خواهد کرد؟