روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با اشاره به حمایت رئیسجمهور آمریکا از اعتراضات عدهای از مردم کشورمان نوشت: مشاوران سیاست خارجی ترامپ احتمالا به این فکر میکنند که از این اعتراضها پشتیبانی کنند اما بهتر است که رئیسجمهور ساکت باشد و هیچ کاری انجام ندهد.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارش خود به قلم فیلیپ گوردن دستیار پیشین وزیر امور خارجه آمریکا و هماهنگ کننده کاخ سفید در امور خاورمیانه در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما نوشت: همزمان که اعتراضات در ایران علیه دولت به وقوع پیوسته و مقامات این کشور و تحلیلگران خارجی را متعجب کرده است، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و مشاوران سیاست خارجیاش احتمالا از خود میپرسند که چه کاری میتوانند برای حمایت از این اعتراضها انجام دهند.
ترامپ پیش از این گفته است که مسوولیت اغلب مشکلات خاورمیانه بر عهده ایران است و این کشور را به دامن زدن به ناآرامیها در سراسر جهان متهم کرده است. رئیسجمهور بدون شک عاشق این است که بگوید رویکرد سخت او در قبال ایران به این نتایج از طریق تضعیف دولت ایران منجر شده و رویکرد مسالمتآمیزتر رئیسجمهور قبلی شکست خورده است.
گوردن در ادامه نوشت: من نیز مایلم شاهد تضعیف دولت ایران، میانهروتر شدن آن و حتی حذف آن باشم. بنا بر این اجازه دهید یک توصیه به آقای ترامپ بدهم: ساکت باش و هیچ کاری انجام نده.
رئیسجمهور ترامپ جمعه شب و روز شنبه توئیتهایی را منتشر کرد و در آن از دولت ایران خواست تا به حقوق مردمش احترام بگذارد و هشدار داد که جهان در حال تماشای آنها است. این خیلی زیاد است. در مرحله کنونی ما به خوبی نمیدانیم که این اعتراضات واقعا چه هستند یا قرار است به کجا ختم شود اما میتوان به درستی مطمئن بود که حمایت علنی مقامات ارشد دولت آمریکا بیشتر به آسیب منجر خواهد شد تا نتیجه مثبت.
با توجه به اینکه ایران در مرکز دستور کار ترامپ و تمایل غیرقابل انکار او مبنی بر این قرار دارد که ادعا کند هر چیز مثبتی که اتفاق میافتد نتیجه اقدامات او است، من میدانم که توصیه من خلاف تمایلات رئیسجمهور است.
بسیاری از مقامات ارشد دولت ترامپ بارها گفتهاند که تنها راه تغییر حقیقی در ایران و مقابله با این کشور تغییر نظام است.
رئیسجمهور با تایید نکردن توافق هستهای با ایران در 13 اکتبر، به مردم ایران پیشنهاد داد که دست به اعتراض بزنند و خواستار تاریخ پرغرور کشورشان شوند. وزارت امور خارجه آمریکا نیز روز جمعه بر حمایت رکس تیلرسون، وزیر خارجه از معترضان ایرانی تاکید کرد. همچنین تام کاتن، سناتور جمهوری خواه ایالت آرکانزاس که یک مشاور پرنفوذ ترامپ به شمار می آید، پیش از این از هر اقدام برای ایجاد مخالفت های داخلی در ایران حمایت کرده بود.
اما اگر ایرانیها تصمیم بگیرند دست به اعتراض بزنند و دولتشان را کنار بگذارند این اتفاق در نتیجه حمایتهای واشنگتن نخواهد بود.
یک دلیل برای نگرانی نسبت به اینکه ترامپ ممکن است از این فرصت برای حمایت از معترضان استفاده کند، این است که بسیاری از منتقدان رئیسجمهور باراک اوباما معتقدند وی در سال 2009 یک فرصت طلایی را زمانی که ایرانیها پس از نتایج انتخابات ریاست جمهوری به خیابانها آمدند، از دست داد اما هرگز مشخص نشد که حمایت آمریکا چه نتیجهای میتوانست غیر از این داشته باشد که دولت ایران معترضان را به عنوان عوامل آمریکا توصیف کند که به سرویسهای امنیتی اختیار بیشتری برای مقابله با اعتراضات را میداد.
حتی اگر حمایت اوباما میتوانست تا حدودی به اپوزیسیون ایران کمک کند، حمایت ترامپ به طور قطع چنین نتیجهای نخواهد داشت. ایرانیها هر تفکری که درباره دولتشان داشته باشند بعید است که خواهان حمایت رئیسجمهور آمریکا باشند که بیوقفه با بهبود وضعیت اقتصادی کشور آنها مخالفت کرده و مانع از ورودشان به خاک آمریکا شده است. علاوه بر این ترامپ به طور مکرر تهدید به نابودی توافق هستهای ایران کرده، بدون قید و شرط از دشمنان بزرگ ایران یعنی عربستان سعودی و اسرائیل حمایت کرده و به تازگی قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخته است، اقدامی که با مخالفت تمام کشورهای منطقه مواجه شده است. سیاستهای وی آمریکا را از متحدان بینالمللیاش جدا کرده و به ایرانیها دلایل کافی برای متحد شدن علیه وی را داده است. یک استراتژی نرمتر میتواند نتیجه دیگر در پی داشته باشد.
این مقام پیشین آمریکا در ادامه فراهم کردن منافع اقتصادی واقعی را راهی دانست که موجب میشود دولت ایران دیگر نتواند آمریکا را پس از گذشت دو سال از اجرای توافق هستهای به دلیل مشکلات اقتصادیاش سرزنش کند. اگر ترامپ توافق را نابود کند و تحریمهای ایران را بازگرداند نه تنها به اپوزیسیون ایران کمک نمیکند بلکه به ایرانیها این دلیل را میدهد که علیهاش تلاش کنند.
بنا بر این بهترین راه برای اینکه ترامپ شانس خود برای موفقیت را بالا ببرد، این است که هیچ کاری انجام ندهد.
/ ایسنا