اعضاي هيات علمي دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران اهواز اظهار كردند كه از نظر علمي، موضوعي مانند شكسته شدن سد كرخه، بيمورد است و نيازي نيست نگران چنین موضوعي باشيم.
نشست كميته فرهنگي كارگروه ملي جامعه و دانشگاه امروز (سهشنبه، 20 فروردينماه) با حضور اعضاي هيات علمي دانشكده علوم آب، در دانشگاه شهيد چمران اهواز برگزار شد.
دكتر مهدي قمشي، رييس دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران اهواز در اين نشست درباره موضوع وضعيت سدها و رودخانههاي استان، گفت: در حال حاضر وضعيت دز، كرخه و كارون پايدار است. خروجي سد كرخه هماكنون 1800 مترمكعب بر ثانیه است و اين در حالي است كه در روزهاي گذشته خروجي به 2500 مترمكعب بر ثانیه نيز رسيده بود. ورودي آب به اين سد نيز 1500 مترمكعب بر ثانیه است و اين شرايط فعلا پايدار است.
وي افزود: به دليل آنكه در حال حاضر مخزن سد كرخه پر است، بين ورودي و خروجي، عدم توازن برقرار است و با وجود آنكه ورودي به سد، 1500 مترمكعب است، خروجي 1800 است تا مقداري از آب پشت سد تخليه شود و آماده بارندگيهاي پيش رو باشيم. در نتيجه از نظر شرايط، در حال حاضر در وضعيت پايدار هستيم.
قمشي تصريح كرد: در حال حاضر خروجي سد دز نيز 1500 مترمكعب بر ثانیه و خروجي سد گتوند نيز 900 مترمكعب بر ثانیه است و اين شرايط تا دو روز آينده ثابت است. اين در حالي است كه خروجي سد دز به 3500 مترمكعب بر ثانیه نيز رسيده بود و اكنون كاهش يافته است.
وي در مورد وضعيت رودخانه كارون، خاطرنشان كرد: در حال حاضر دبي رودخانه كارون، 3200 مترمكعب بر ثانیه است؛ ورودي رودخانه از دز، 1500 مترمكعب و از گتوند، 900 مترمكعب است كه جمع اين دو، 2400 مترمكعب ميشود، ولي به دليل آنكه در افزايش دبي روزهاي گذشته مقدار زيادي آب در مناطقي مانند شعيبيه تخليه شده است، اين ميزان آب به تدريج از طريق بندقير به رودخانه تزريق ميشود و به همين دليل دبي رودخانه كارون در اهواز تا دوشنبه آينده به همين مقدار 3200 ثابت ميماند.
رييس دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران اهواز با اشاره به پيشبيني وقوع بارندگي در حوزههاي دز، كرخه و كارون در ابتداي هفته آينده، گفت: پيشبيني شده است كه حدود 60 تا 70 ميليمتر بارندگي در اين حوزههاي آبريز به وقوع بپيوندد كه البته بايد ديد پيشبينيها تا چه حد به وقوع ميپيوندد. پيشبينيها بسيار متغيرند و بايد به پايان هفته نزديكتر شويم تا بتوان دقيقتر صحبت كرد و اميدواريم اين سامانه به سمت مناطق مركزي كشور تغيير مسير دهد.
وي ادامه داد: به هر حال، بارندگي، ورودي سدها را افزايش ميدهد. در حال حاضر در دز و كارون، در مجموع 800 ميليون مترمكعب ظرفيت خالي وجود دارد و با توجه به تخليهاي كه هماكنون در حال انجام است، اين ظرفيت تا پايان هفته به يك ميليارد مترمكعب خواهد رسيد. بنابراين اگر اين ميزان بارش در حوزههاي دز و كارون نيز به وقوع بپيوندد، با توجه به ظرفيت خالي موجود، توان كنترل خروجي وجود دارد و وضعيت رودخانه كارون در اهواز تغييري نخواهد كرد. در حوزه دز نيز در صورت تحقق بارندگيها و افزايش دبي، منطقه شعيبيه مجدد تحت تاثير قرار ميگيرد.
قمشي گفت: در صورت وقوع بارندگي، دبي رودخانه كارون تا دو هفته آينده به همين ميزان فعلي ثابت ميماند و در صورتي كه بارندگي رخ ندهد، از هفته آينده ميزان آب رودخانه سانتيمتري كاهش مييابد.
وي در مورد وضعيت حوزه آبريز كرخه، تاكيد كرد: سد كرخه ظرفيت خالي ندارد و در حال حاضر هرچه ورودي به سدهاي سيمره و كرخه وجود دارد، مستقيم تخليه ميشود و به همين دليل تغييرات ارتفاع در مخزن سد نيز اندك است. براي كنترل وضعيت كرخه، ضرورت دارد در مسير سد كرخه، از ظرفيتهاي موجود در سد سيمره به منظور كنترل بارشهاي محتمل، استفاده شود.
به گزارش ايسنا - منطقه خوزستان، دكتر محمود كاشفيپور، عضو هيات علمي دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران اهواز نيز در اين نشست اظهار كرد: سدسازي و فرآيند عملكرد سدها، مقوله پيچيدهاي است و نميتوان بهسادگي آن را تحليل و بررسي كرد. اينگونه نيست كه مثلا اگر جريان ورودي آب به سدي افزايش يافت، بگوييم اكنون ممكن است سد بشكند!
وي با اشاره به شرايط فعلي سد كرخه، افزود: بنده اين سد را بارها بازديد كردهام و در زمان ساخت آن نيز حضور داشتهام. اعتقاد راسخ دارم كه مشكلي براي سد كرخه ايجاد نخواهد شد و نگراني براي موضوعي مانند شكستن سد، بيمورد است؛ ولي ممكن است در صورت تداوم بارندگيها در بالادست، دبي خروجي از اين سد افزايش يابد.
كاشفيپور تصريح كرد: سدهاي موجود در حوزه كارون، حدود يك ميليارد متر مكعب ظرفيت خالي دارند و در اين حوزه نگران افزايش دبي نيستيم؛ در حوزه دز نيز با وجود آنكه دبي خروجي از سد كاهش داشته، ولي در پاييندست محسوس نبوده و علت آن است كه دشتها پر از آب است و اين آب به رودخانه برگشت پيدا ميكند تا تخليه شود. با توجه به بارندگي پيشبيني شده براي هفته آينده، اين احتمال وجود دارد كه خروجي سد كرخه اندكي بيشتر شود.
عضو هيات علمي دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران اهواز در خصوص آبگرفتگي در برخي بخشهاي اهواز، گفت: كانالي به نام توانا وجود دارد كه براي انتقال كارون به كرخه ايجاد شده بود و اين احتمال وجود دارد كه از طريق اين كانال، در صورت افزايش دبي كرخه، آب اين رودخانه وارد كارون شود؛ با اين وجود شرايط رودخانه كارون، باثبات است.