معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعت نفت گفت: در روزهای اخیر مطالعه میدان فروزان از طرف شرکت ملی نفت به دانشگاه واگذار شد؛ این میدان واقع در ۱۰۰ کیلومتری غرب جزیره خارگ و مشترک با میدان مرجان عربستان صعودی است.
رضا مسیبیبهبهانی اظهار کرد: دانشگاه صنعت نفت با بیش از ۸۰ سال سابقه در زمینه آموزش و پژوهش، در حوزههای بالادستی و پاییندستی نفت، یکی از ارکان مهم وزارت نفت جهت برآورده کردن نیازهای پژوهشی این وزارتخانه است. دانشگاه نفت هماکنون با داشتن حدود هزار و ۸۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف و ۶۰ نفر عضو هیات علمی، پتانسیل مناسبی جهت انجام پروژههای کلان پژوهشی بالادستی و پاییندستی دارد. تنها به عنوان نمونه کوچکی میتوان به حضور تیمهای پژوهشی دانشکده تحت راهنمایی اساتید دانشگاه در مسابقات بینالمللی و جهانی EAGE در دو سال گذشته اشاره کرد که به ترتیب در بین ۶ تیم و ۵ تیم نهایی این مسابقات جهانی که با حمایت شرکتهای بزرگ نفتی مانند BP و Equinor انجام میشد، قرار گرفتند.
وی افزود: بر این اساس و در طرح مطالعات پژوهشی میدان محور، مطالعات پژوهشی در زمینه توسعه فناوریها در جهت بهینهسازی فرآیندهای تولید و افزایش ضریب ازدیاد برداشت از میدان گچساران در سال ۱۳۹۳ به دانشگاه صنعت نفت واگذار شد. کارفرمای این پروژه شرکت ملی نفت و مجری آن شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب است. میدان گچساران یکی از بزرگترین میادین ایران است که پیچیدگیهای فراوان و خاص خود را دارد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعت نفت در ادامه با بیان اینکه دانشگاه صنعت نفت جهت انجام هر چه بهتر این پروژه، تمام امکانات سختافزاری و نرمافزاری موجود خود را به کار گرفته است، تصریح کرد: از جمله این امکانات میتوان به تجهیزات آزمایشگاهی مناسب در مرکز مطالعات سنگ و مغزه، آنالیز سیال، مراکز تحقیقات ازدیاد برداشت و کلاسترهای محاسباتی جهت انجام شبیهسازیهای استاتیک و دینامیک در دانشکدههای نفت اهواز و آبادان اشاره کرد. همچنین در این راستا، تعدادی دستگاه و نرمافزارهای خاص مطابق با نیازهای این مطالعه توسط دانشجویان و اساتید دانشگاه طراحی و ساخته شده است.
مسیبیبهبهانی ادامه داد: علاوه بر این، دانشگاه صنعت نفت جهت تسریع روند مکاتبات و انجام به موقع این پروژه، ساختار اداری خاص طرحهای میدان محور را ایجاد کرده که تمام امور مرتبط با طرحهای میدان محور را مدیریت میکند. همچنین یک دفتر کار مجزا جهت ارتباطات نزدیکتر و بیشتر با مجری پروژه، یعنی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، در دانشکده نفت اهواز دایر شده است که در طرح میدان محور فروزان نیز میتوان چنین فضایی را در اختیار شرکت نفت فلات قاره قرار داد.
وی در خصوص مشارکت دانشجویان صنعت نفت در انجام پروژهها، گفت: به منظور دخیل کردن دانشجویان مقاطع مختلف و اعضای هیات علمی دانشگاه در این پروژه، قانونی داخلی در دانشگاه تدوین شده که بر اساس آن حداقل ۵۰ درصد پروژههای تحصیلات تکمیلی در راستای رفع چالشهای این میدان و در راستای اهداف این پروژه تعریف میشود، به گونهای که تاکنون بیش از ۵۰ پروژه تحصیلات تکمیلی در حوزه میدان گچساران انجام شده و یا در حال انجام است. در مجموع میتوان گفت بالغ بر ۵۰ نفر از اساتید، دانشجویان و نیروهای طرح نظام و نخبگی به صورت مستقیم در این طرح فعالیت پژوهشی داشته و یا دارند.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعت نفت بیان کرد: دانشگاه صنعت نفت از توانایی نیروهای مستعد دیگر نیز با عنوان طرحهای نظام و نخبگی در این پروژه بهره میبرد. دانشگاه صنعت نفت در انجام این پروژه، انتقال دانش و فناوری را نیز مدنظر داشته و با انتخاب شرکای خارجی خود بستری فراهم کرده تا شرکتها و مؤسسات خارجی با انتقال فناوری و دانش به کشور و سپس بومیسازی آن، قسمتی از تعهدات خود در قراردادها را محقق سازند. به عنوان مثال میتوان به مشارکت دانشگاه لئوبن اتریش و شرکت کانادایی MPD اشاره کرد.
مسیبیبهبهانی با اشاره به واگذاری طرح بالادستی میدان فروزان از طرف شرکت ملی نفت، به دانشگاه صنعت نفت در روزهای اخیر، گفت: دانشگاه صنعت نفت با تجربهای که از پروژه میدان محور گچساران کسب کرده و با ایجاد ساختار سازمانی خاص برای طرحهای میدان محور، با استفاده از تمام امکانات سختافزاری و نرمافزاری خود و با بهرهگیری از نیروی متخصص، عزمی راسخ جهت رساندن پروژه میدان محور فروزان به اهداف از پیش ترسیم شده به بهترین شکل ممکن را دارا است.
وی در خصوص میدان محول شده به دانشگاه صنعت نفت، یادآور شد: میدان فروزان واقع در ۱۰۰ کیلومتری غرب جزیره خارگ و مشترک با میدان مرجان عربستان سعودی است و به این منظور از اهمیت بالایی برخوردار است. تولید از میدان فروزان در سال ۱۹۷۵ میلادی آغاز شد و در سال ۱۹۷۸ به ۱۸۰ هزار بشکه در روز رسید. در سال ۱۹۸۶ تولید از میدان متوقف و در سال ۱۹۸۹ مجددا از سر گرفته شد و تولید کنونی از این میدان روزانه ۳۸ هزار بشکه است. همچنین بخشی از میدان توسعه یافته و بخشی نیز توسعه نیافته است. کلیات برنامه پیشنهادی در رابطه با مطالعه جامع میدان در جهت بهبود و افزایش تولید تهیه شده که در پنج بسته ارائه خواهد شد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعت نفت با اشاره به کلیات برنامه مطالعه میدان نفتی واگذار شده به این دانشگاه، افزود: شناخت میدان، تبدیل چالشهای میدان به موضوعات قابل تحقیق، غربالگری کلیه روشهای ازدیاد برداشت و بهبود تولید، یکی از برنامههای مطالعه این میدان است؛ در این بخش گزارشها و دادههای میدان به دقت مطالعه و بررسی میشود، چالشهای میدان شناخته میشود و در جهت رفع چالشها و حل معضلات پیشنهادات پژوهشی تهیه خواهد شد. روشهاش ازدیاد برداشت و بهبود تولید مناسب میدان با غربالگریهای اولیه و پیشرفته مشخص میشوند و در نهایت خروجی این بسته مطالعاتی به عنوان ورودی اصلی بستههای بعدی به کار گرفته خواهد شد.
مسیبیبهبهانی با اشاره به دومین برنامه مطالعه میدان فروزان، تصریح کرد: ساخت، به روز رسانی مدل شبیهساز مخزن و شبیهسازی نتایج غربالگری یکی دیگر از برنامهها است. در این بسته با توجه به اطلاعات به دست آمده از بسته قبل، مدل مخزنی ساخته یا به روز رسانی خواهد شد و روشهای ازدیاد برداشت و بهبود تولید برای کل مخزن با استفاده از شبیه سازی بررسی میشود و در نهایت روش اصلی و منتخب به عنوان پیشنهاد اصلی در بسته بعد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وی در ادامه با بیان اینکه اجرای پایلوت آزمایشگاهی روشهای منتخب ازدیاد برداشت و بهبود تولید، برنامه چهارم این مطالعه است، گفت: در این بسته مطالعاتی، روشهای مدنظر جهت ازدیاد برداشت و بهبود تولید در آزمایشگاه پیادهسازی میشوند و مکانسیمهای تولید با دقت و ظرافت بیشتری نسبت به بستههای قبل بررسی میشود. در نهایت نتایج پایلوت به عنوان ورودی جهت اصلاح مدل شبیهسازی به کار گرفته خواهند شد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعت نفت با اشاره به اینکه اصلاح مدل شبیهساز مخزن با استفاده از نتایج آزمایشات بسته سوم، طراحی پایلوت میدانی و ارزیابی اقتصادی از برنامه بعدی مطالعه این میدان است، افزود: با استفاده از نتایج مدل پایلوت آزمایشگاهی، مدل شبیهسازی مجدداً اصلاح و تکمیل میشود. شبیهسازیها مجددا اجرا و روشهای ازدیاد برداشت و بهبود تولید بررسی خواهند شد. اولویتهای اقتصادی مشخص میشوند و سناریوی بهینه ازدیاد برداشت تعیین میشود. در نهایت نیز پایلوت میدان طراحی خواهد.
مسیبیبهبهانی با بیان اینکه نظارت بر اجرای پایلوت میدانی ازدیاد برداشت، برنامه پایش نتایج و تهیه طرح جامع توسعه میدان (MDP) بر اساس روش بهینه ازدیاد برداشت است، عنوان کرد: در این بخش پایلوت طراحی شده در میدان پیادهسازی خواهد شد و نظارت بر آن صورت خواهد گرفت. اطلاعات بخش پایلوت در جهت تهیه گزارش توسعه میدان بر اساس سناریوهای ازدیاد برداشت استفاده و MDP به عنوان خروجی نهایی این بخش ارائه خواهد شد.
وی در پایان با بیان اینکه مطالعات در جهت بهبود تولید، آخرین برنامه مطالعه میدان نفتی فروزان است، گفت: با توجه به اینکه میدان دریایی است، اهمیت بهبود تولید دو چندان خواهد بود که به صورت دقیق و جامع در یک بسته جداگانه نیز بررسی خواهد شد.