به همت شاخه جوانان شعبه خوزستان حزب نداي ايرانيان وضعيت طرح هاي انتقال آب و تاثيرات آنها بر رودخانه كارون و شرايط اجتماعي سياسي و امنيتي استان خوزستان مورد بررسي قرار گرفت.

به گزارش «ندای ایرانیان» اين نشست با حضور دكتر مهدي قمشي مشاور استاندار خوزستان استاد نمونه كشوري و همچنين مهندس اسدي رئيس خانه ي كشاورز استان خوزستان برگزار شد.

در ابتدا دكتر قمشي تاكيد نمود كه تاكنون درباره مخالفت با طرح هاي انتقال آب بين حوزه ايي بحث های زیادی مطرح شده است ولی در چنين مسايل حساسي مي بايد الزاما از نگاه علمي و منافع ملي موضوع مورد بررسي و تحليل قرار گيرد.

وی با اشاره به افزایش مصرف آب در سال های اخیر در كشورمان دليل آن را در چند محور تبيين و مهمترين آن را رشد و توسعه جامعه ي ايران بيان نمود و تاكيد كرد مشکل آب در یکی دو دهه اخیر آغاز و به همراه خشكسالي ها پديد آمده در برخی نقاط دنیا مانند كشور ما وضعیت آب بحرانی شده است.

او يادآور شد كه بر اساس شاخص بنیاد توسعه پایدار سازمان ملل، فقط می توان 20 درصد و حداکثر 40 درصد آب های قابل استحصال را در هر کشور مصرف کرد و با اشاره به اينكه در حال حاضر در 80 درصد آب های قابل استحصال کشور مصرف می شود شرايط را فوق بحرانی اعلام نمود.

شاخص های سازمان ملل نشان می دهد نظریه ايي كه بيان مي كند آب كارون با ريختن به خليج فارس در حال هدر رفتن است و ما بايد تلاش كنيم جلوي اين هرز روي را بگيريم ، غلط است .چرا كه بر اساس استانداردهاي سازمان ملل اگر ما از منابع آبي موجود بیش از 40 درصد را مورد استفاده قرار دهيم منجر به برهم زدن اكو سيستم و بوجود آوردن شرايط بحراني خواهيم شد و براين اساس است كه باید حق حيات مردم و اكو سيستم را محترم شمرده و اجازه دهیم رودخانه ايي مثل کارون در بستر طبیعی خود جریان داشته باشد.او تاكيد كرد كه امروز نه تنها كارون جريان طبيعي خود را ندارد بلكه هم که اکنون در کارون با بحران مواجه هستیم و نخیلات در پایین دست رودخانه در حال نابودي مي باشند.قمشي شروع اين بحران را سالها پيش مي داند و اعقاد دارد عدم توجه به توصيه هشدارهاي كارشناسان و سو مديريت در مصرف و انتقال آب باعث رسيدن به شرايط فوق بحراني شده است.

اگر بخواهيم واقع بينانه به مساله ي آب نگاه كنيم بجز بخشهاي محدودي در تمام کشورمان دچار بحران آب هستیم و متاسفانه با انتقال آب میان حوزه ای بحران را از منطقه ای به یک منطقه دیگر منتقل کنیم به عبارت دقيق تر با انتقال آب از كارون بحران موجود در خوزستان را بیشتر و بحران استاني ديگر را کمتر می کنیم و اين روش راه حل معضل امروز ما نمي باشد.

مشاور استاندار خوزستان در امور آب گفت: پیش شرط های بین المللی طرح های انتقال آب میان حوزه ای در مساله انتقال آب کارون باید رعایت مي شد .اولين پيش شرط وجود آب اضافه در حوزه آبریز کارون است.پيش شرط ديگر آن بود كه در حوزه ي مقصد باید گزینه هایی مانند شیرین کردن آب، تغییر الگوی کشت و كشاورزي و مدیریت تقاضا و بهبود مصرف اجرا شده باشد.

قمشي ضمن ارايه نمودار تغييرات موجود در آب دهي کارون افزود:برخي تحليل ها اعلام مي كنند كه مي توان براي 19 ميليارد متر مكعب آورد كارون برنامه ريزي كرد ، اما واقعيت اين است كه با توجه به آمارهاي موجود تنها برای 13 میلیارد مترمکعب آبهاي کارون می توان برنامه ریزی انجام داد كه این رقم در سال های خشکسالی به 10 میلیارد مترمکعب و کمتر از آنهم می رسد . بر اين اساس مساله ي برنامه ريزي استفاده از آب كارون نیاز به مديريت دقيق و كارشناسي دارد. او با اشاره به محاسبات موجود در زمينه ي ميزان ارزش افزوده ي كشاورزي در استانهاي مختلف افزود:حتي اگر در مديريت آب بي دقت عمل كنيم و تصميمان اين باشد كه بر اساس سود كوتاه مدت و ترجيح منافع كشاورزي و صنعت بر توسعه ي پايدار كشورمان به جابجايي آب بين حوزه ايي اقدام كنيم ،بازهم منطقي نيست كه مانند اين سال های اخیر کشاورزی در خوزستان به دلیل کم آبی تعطیل شود در حالی که آب برای کشاورزی به سایر استان ها انتقال داده شده و زمين هاي زراعي ساير استانها را زير كشت برده است چرا كه ارزش افزوده ي كشاورزي در خوزستان در محصولات مشابه بيشتر از ساير استانها مي باشد.

همچنين نباید فراموش کرد که کارون از استان های دیگر همچون چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد و لرستان نیز عبور می کند که این استان ها در حال توسعه بوده و هرسال آب بيشتري مصرف مي كنند و این مساله باعث می شود در خوزستان نيز هر سال بر مشکلات مرتبط افزوده شود.

بهشت آباد تغییر نکرده است

امروز كه در حال بررسي مساله انتقال آب از سرشاخه هاي كارون هستيم ، برای انتقال 2.8 میلیارد مترمکعب آب برنامه ریزی شده است كه از اين حجم طرح انتقال آب موسوم به بهشت آباد به تنهايي برای انتقال 1.1 میلیارد مترمکعب پیش بینی شده است.

هر چند که گفته شده در شورای عالی آب این طرح به 580 میلیون مترمکعب کاهش یافته است ، اما به اعتقاد بنده اين استدلال قابل قبول نیست چرا كه مشخصات فنی طرح هیچ تغییری نکرده است و براين اساس ظرفيت انتقال در شرايط واقعي حتي مي تواند بيشتر از ميزان پيش بيني شده باشد.

قمشي تاکید کرد: در صورت اجرای تونل انتقال آب بهشت آباد، کشاورزی در خوزستان بطور كامل باید تعطیل شودکه منجر به افزایش حاشیه نشینی و مشکلات اجتماعی مختلفي خواهد داشت.

براساس مدارك در طرح بهشت آباد 500 میلیون مترمکعب برای کشاورزی، 250 میلیون مترمکعب برای شرب، 250 میلیون مترمکعب برای صنعت و 45 میلیون مترمکعب برای محیط زیست و تالاب گاوخونی در اصفهان برنامه ریزی شده است.

وی درباره هزینه هایی که طرح انتقال آب فقط در بخش عدم تولید برق از سدهاي موجود در مسير كارون به همراه خواهد داشت گفت: هزینه انتقال هر مترمکعب آب 670 تومان است (بر اساس نرخ سال 92) و از سوی دیگر ضرر ناشی از عدم تولید برق در شش نیروگاه کارون 842 تومان است، این در حالیست که در مقابل این ضررها سود منطقی از کشاورزی ناشي از اين انتقال آب نصیب کشور نمی شود.

اگر بخواهیم آب را برای بخش صنعت و کشاورزی منتقل کنیم هم به ازای هر مترمکعب آب 640 تومان زيان مالي به كشور وارد می شود که این رقم بدون محاسبه ي خسارت زیست محیطی و مسايل و مشكلات ناشي از آن است.

در طرح های انتقال آب باید منافع ملی در نظر گرفته شود، معادلات اینگونه است که هیچ کارشناسی به انتقال آب قانع نمی شود اما ما این ضررها را نمی بینیم چون پول نفت را برای اجرای طرح هايي در تضاد با منافع ملي صرف مي كنيم.

متاسفانه اگر مدیریت آب در کشور بر اساس دیدگاه های علمی بود هيچگاه چنين اتفاقات محيرالعقولي در كشورمان رخ نمي داد .متاسفانه در مساله انتقال آب میان حوزه ای اصلا به نظرات کارشناسان توجه نمی شود و تا زمانی که این مساله تبعات منفي خود را به نمايش نگذاشت و منجر به اعتراضات عمومیِ مردم رنج كشيده ي خوزستان نشد ،هيچ گوش شنوایی براي تحليل هاي علمي وجود نداشت.

وی تصریح کرد: در تحليل مساله انتقال آب از کارون با شرايط موجود دچار یک پارادوکس هستیم به این صورت که اگر آب هست چرا مجوز کشاورزی به كشاورز خوزستانی داده نمی شود و اگر آب نیست چرا آب را براي كشاورزي به نقاط ديگر منتقل می کنند.

قمشی افزود: تا 10 سال پیش سطح زیرکشت اراضی استان اصفهان 100 هزار هکتار بوده که اکنون به 270 هزار هکتار رسیده است و هدف گزاري مديران به زیرکشت بردن همه اراضی قابل كشت اصفهان با وسعت 470 هزار هکتار مي باشد در حاليكه در خوزستان 3 مليون هكتار زمين قابل كشاورزي وجود دارد كه اگر مديران بخواهند اقدام به كشت نيمي از ميزان زمين مرغوب نمايند ، كل آورده كارون بايد صرف آبياري آن شود.

به گفته وی توزیع عادلانه آب در کشور نظریه غلطی است بلکه باید در توزيع آب ، بهره وری در نظر گرفته شود.

وی با اشاره به هفت زنجیره انسانی که در حمایت از رودخانه کارون در اهواز تشکیل شد، تاکید کرد: زنجیره های انسانی حفاظت از رودخانه کارون اولین جایی بود که حمیت استانی در آن تجلی یافت و مردم فارغ از هر قومیتی در آن شرکت کردند زیرا نسبت به آینده استان و آينده ي فرزندان خود نگران بودند.

قمشی در ادامه با تاکید بر تاثیر طرح های انتقال آب بر تشدید پدیده ریزگردها، افزود: در ساليان دور سیلاب های این رودخانه تالاب هاي شادگان و زمین های حدفاصل اهواز و ماهشهر را مشروب می کرد اما با کاهش آب کارون این مناطق به کانون های داخلی شکل گیری پدیده گرد و غبار تبدیل شده اند و اغلب توفان های شدید ريزگرد در سال گذشته كه موجب آسيبهاي جدي و اعتراضات گسترده ي مردم شد ناشی از این کانون هاي داخلي بود.

او در پايان گفت : تاکنون 12 طرح انتقال آب از سرشاخه های کارون بزرگ (دز و کارون) اجرایی شده و یا در مراحل مطالعاتی است. طرح های انتقال آب کوهرنگ 1 و 2 و 3 ، قمرود 1 و 2، چشمه لنگان، خدنگستان، سد کمال، ماربر، رفسنجان، کوگان، تنگه سرخ و بهشت آباد با هدف انتقال آب از سرشاخه های کارون به فلات مرکزی برنامه ریزی شده اند.بر اين اساس طرح جدید انتقال آب کارون موسوم به بهشت آباد بزرگترین و پرچالش ترین طرح است و به گفته کارشناسان اجرای این طرح بیشترین آسیب های زیست محیطی را به استان های چهار محال و بختیاری (سرچشمه) و خوزستان (پایین دست) وارد خواهد كرد.

در ادامه اين برنامه رئيس خانه كشاورز استان خوزستان مهندس اسدي ضمن ارايه آماري در خصوص شرايط كشاورزي در استان خوزستان به ويژه در مناطق عرب نشين گفت:در سالهاي اخير انتقال آب از سرشاخه هاي كارون و كرخه شرايطي را پديد آورده كه كشاورزان خوزستاني قادر به تامين معاش خود نبوده و به ناچار اقدام به مهاجرت به شهرها مي نمايند.او با اشاره به گزارش ميداني خود از سفر به استانهاي هم جوار افزود : معمولا كشاورزان همواره از كانالهاي انتقال آبي رو بازي كه دولت تاسيس مي كنند بصورت غير قانوني برداشت كرده و اقدام به كشاورزي مي كنند.

اين امر براي ما كمي قابل فهم است اما در شرايطي كه ما اقدام به ساخت كانال براي آب رساني به زمين هاي كشاورزي مي نماييم و در زمين هاي آن منطقه كشت هاي گسترده ي برنج كه بشدت آب بر است را مشاهده مي كنيم ، ديگر بيان اين استدلال كه آب صرفا براي شرب انتقال داده مي شود فريب افكار عمومي است.او ضمن ارايه توضيحاتي در خصوص شيوه ي انتقال و مصرف آب از سر شاخه هاي كارون با اين استدلال كه كارون از حوزه ي فلات مركزي ايران آبگيري مي كند و در نتيجه توسعه و گسترش كشاورزي با آب هاي انتقالي حق مسلم آنهاست افزود : جاي تامل دارد كه وقتي به نفت و گاز و ميعانات گازي و پتروشيمي و درآمد سرشار آنها مي رسيم هيچ كس نمي گويد اين نعمتهاي الهي از زميني كه تهيدستان و كودكان پابرهنه ي خوزستاني بر آن زندگي مي كنند استخراج مي شود ! با اين استدلال مي توان گفت كه بايد شصت درصد درآمد صنعت نفت و گاز خوزستان در اين استان بماند و صرف توسعه ي خوزستان شود.

وي با تاكيد بر جنبه هاي حياتي آب در كشور گفت امروز سرنوشت كشاورز خوزستاني با سرنوشت تك تك زنان و مردان استانمان ، با سرنوشت تمام هم ميهنانمان ،با آينده ي توسعه ي سياسي-اجتماعي-اقتصادي ايران و با آينده ي محيط زيست كشورمان گره خورده است.

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

نظرات بینندگان

غیر قابل انتشار: ۰

انتشار یافته: ۲

علی

۱۲:۵۱ - ۱۳۹۴/۰۷/۱۷

پاسخ

متاسفانه در وزارت نیرو به مشکل اب نگاه ملی وکلان دیده نمی شود واین لابی های پرنفوذ هستند که تصمیم گیری می کنند همچنانکه می بینیم در استان کویری اصفهان صنایع پر مصرف ومحصولات پر مصرف وجود دارد وبه مدیریت اب وبهره وری ان هیچ توجه نمی شود هرروز صبح همه شهر اصفهان خیابان ها وپیاده روها وکوچه ها اب پاشی می شون فکر کنم کارون که هیچی دجله وفرات ونیل نیز باید به اصفهان منتقل شوند

علی

۱۲:۵۲ - ۱۳۹۴/۰۷/۱۷

پاسخ

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه