در واقعه قتل سارقین در روستای گوریه شوشتر توسط صاحبخانه ای که برای دفاع از جان ،مال و عرض خود اقدام به کشتن دو نفر از سارقان مسلح در خانه خود می نماید ، فارغ از هرگونه نگرش احساسی به موضوع و در راستای دفاع حرفه ای از این شخص که از بد روزگار و بخاطر شرایط نا امن جامعه ای که مقصران و مسئولان آن کسانی دیگرند و اکنون به اتهام قتل عمد گرفتار گردیده است ، از جهت حقوقی نکات ذیل فراروی یک وکیل حرفه ای می تواند تحقق عدالت را برای این شخص که افکار عمومی از آن به یک مرد و قهرمان در مبازه با سرقتهای مسلحانه یاد می کنند ، راهگشا باشد.
شوشان ـ عبدالنبی عباسی ـ وکیل دادگستری :
در واقعه قتل سارقین در روستای گوریه شوشتر توسط صاحبخانه ای که برای دفاع از جان ،مال و عرض خود اقدام به کشتن دو نفر از سارقان مسلح در خانه خود می نماید ، فارغ از هرگونه نگرش احساسی به موضوع و در راستای دفاع حرفه ای از این شخص که از بد روزگار و بخاطر شرایط نا امن جامعه ای که مقصران و مسئولان آن کسانی دیگرند و اکنون به اتهام قتل عمد گرفتار گردیده است ، از جهت حقوقی نکات ذیل فراروی یک وکیل حرفه ای می تواند تحقق عدالت را برای این شخص که افکار عمومی از آن به یک مرد و قهرمان در مبازه با سرقتهای مسلحانه یاد می کنند ، راهگشا باشد:
دفاع مشروع:
این مهمترین و محتملترین دفاع است. طبق ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی، هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی خود یا دیگری، در برابر تجاوز غیرقانونی وقریبالوقوع، مرتکب جرمی شود، در صورتی که تجاوز و دفاع متناسب باشند، مجازات نمیشود. برای اثبات دفاع مشروع، باید شرایط زیر احراز شود:
وقوع تجاوز: سرقت مسلحانه به منزل، به طور قطع تجاوز غیرقانونی محسوب میشود و این امری مسلم مبرهن است که طبق گزارشها و اخبار منتشره سارقین ۴ یا ۳نفر و بصورت مسلحانه اقدام به سرقت طلاجات خانواده صاحبخانه شدنده اند.
قریبالوقوع بودن خطر: با توجه به مسلح بودن سارقان، خطر جانی و مالی برای صاحبخانه و خانوادهاش قریبالوقوع بوده است.و افراد خانواده بدون داشتن هیچگونه حمایتی تحت تسلط سارقان مسلح بوده اند.
متناسب بودن دفاع:
این مورد، مهمترین وچالشبرانگیزترین بخش دفاع است. برای اثبات تناسب دفاع، باید ثابت شود که صاحبخانه، چارهای جز استفاده از سلاح و کشتن سارقان نداشته است. عواملی مانند تعداد سارقان که بیشتر از مردان خانواده بوده اند، نوع سلاحهای آنها که طبق گزارش ها اسحله جنگای کلاش و کلت ، تهدیدات سارقان که عملا به سرقت طلاجات از زنان خانواده و مجروحیت صاحبخانه گردید، و امکان فرار یا کمک خواستن که در آن حالت صاحبخانه در محاصره و تسلط سارقان مسلح بوده و این امر او را از دسترسی به هرگونه کمک رسانی منع می کرده،
در تعیین تناسب دفاع موثر هستند.
اضطرار:
اگر صاحبخانه ثابت کند که برای حفظ جان خود و خانوادهاش، در شرایط اضطراری قرار داشته وتوسل به قوای دولتی ممکن نباشد یا مداخله آنان در دفع تجاوز و خطر مؤثر واقع نشود، هیچ راه دیگری جز کشتن سارقان برای رهایی از این وضعیت نداشته است، میتواند از این دفاع استفاده کند. ماده۱۵۶ قانون مجازات اسلامی، در این خصوص تعیین تکلیف کرده است.
که در این واقعه با توجه به سارقان طلاجات و خودروی صاحبخانه را به سرقت برده و با توجه به داشتن سلاح گرم و داشتن تعداد بیشتر این امر از جهت قانونی موجه می نماید.
اجبار: اگر صاحبخانه ثابت کند که سارقان، (مثلاً با تهدید سلاح در صورت ندادن اموالشان به کشتن وی و همسرو فرزندانش تهدید نماید)، میتواند از این دفاع مشروع استفاده کند. که ماده۱۵۲ قانون مجازات اسلامی به این موضوع اشاره دارد.
نکات مهم:
اثبات ادعا:
اثبات هر یک از دفاعیات فوق، بر عهده صاحبخانه است. او باید با ارائه مدارک و شواهد کافی، به دادگاه ثابت کند که عملش مشمول یکی از این موارد بوده است.
نظر قاضی: در نهایت، تصمیمگیری در مورد اینکه آیا دفاع صاحبخانه مشروع بوده یا خیر، بر عهده قاضی است. قاضی با توجه به تمام جوانب پرونده، از جمله شهادت شهود، گزارش پلیس، و نظر کارشناسان، تصمیمگیری خواهد کرد.