اینستاگرام شوشان
شوشان تولبار
آخرین اخبار
اینستاگرام شوشان
شوشان تولبار
کد خبر: ۴۲۶۷۳
تاریخ انتشار: ۳۰ تير ۱۳۹۵ - ۲۲:۵۱
بابک مختاری
 دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز

تقلیل دادن بحث رکود به ناتوانی این دولت و تنزل این مساله مهم در حد بگو مگوهای جناحی، اشتباهی راهبردی و بزرگ است. هنگامی که صنعت و اقتصاد دنیا در اواسط دهه اول هزاره سوم در حال پوست اندازی بود و آثار و علامات عصر پسا صنعتی در حال جلوه گری، ما سرخوش از افزایش قیمت نفت و عدم تاثیر بحران های اقتصادی دنیا بر اقتصادمان، از ناتوانی مکاتب اقتصادی غرب داد سخن می دادیم. نمی دانستیم و شاید هم نمی خواستیم بدانیم دیر یا زود موج این تغییرات به ما هم خواهد رسید.

 اولین تلنگر که نه، اولین ضربه بزرگ  را دوسال پیش با کاهش قیمت نفت دریافت کردیم اما کاهش قیمت نفت را سیاسی دانستیم و توجه نکردیم که هر سال سرمایه گذاری در حوزه انرژی های تجدید پذیر دنیا به صورت غیر قابل تصوری بیشتر می شود، تعداد اختراعات در این حوزه زیاد و زیادتر می شود. ندیدیم، نخواستیم ببینیم و هنوز هم نمی خواهیم ببینیم که هر روز قیمت تجهیزات مورد نیاز در حوزه انرژهای تجدیدپذیر کمتر و کارایی این تجهیزات بیشتر می شود. ندیدیم، نخواستیم ببینیم و هنوز هم نمی خواهیم ببینیم که بهره وری انرژی در دنیای صنعتی که بیشترین مصرف انرزی را دارند؛ هر روز بیشتر می شود. همه این عوامل در کنار عوامل پیدا و پنهان دیگر،  اقتدار نفت را در بازار انرژی شکستند. ندیدیم و نخواستیم ببینیم و هنوز هم نمی خواهیم ببینیم همه این عوامل را، چون تک عاملی دیدن راحت تر است: می شود احمدی نژاد روحانی یا عربستان و آمریکا را مقصر دانست و بی خیال این همه متغیری شد که ما در کم و زیاد کردن شان، نقشی نمی توانیم داشته باشیم.

هنگامی که دنیای پیشرفته حرکت در ریل جدید تولید و صنعت با استفاده از نوآوری و فناوری های پیشرفته را شروع کرد ما در دوران تثبیت قیمت دلار با تزریق وام های کم بهره، این فرصت را به واحدهای تولیدی و صنعتی مان دادیم تا یا به اسم حمایت از تولید داخل به تولید غیر اقتصادی و زیان ده خود ادامه دهند و یا با باز نگه داشتن صوری واحدهای تولیدی خود، اجناس چینی و هندی را در چین و هند با حکاکی ساخت ایران تولید کنند. دلار هم که گران شد در پناه تحریم های ظالمانه قیمت ها افزایش یافت و واردات از چین و هند تحت عنوان تولید داخل به روند رو به رشد خود ادامه داد و چون بحث دور زدن تحریم ها هم بود این کار ارزش هم محسوب می شد.

 اما وقتی درآمدهای نفتی کم شد دم خروس تعطیلی واحدهای تولید و رکود که شاید از سال 88 و 89 آغاز شده بود هویدا شد. برداشته شدن تحریم ها اما این خروس را به آوازخوانی واداشت، آوازی که البته هنوز هم بیدارمان نمی کند چون خواب نیستیم، خود را به خواب زده ایم، چون تحلیل کردن مناسبات بسیار پیچیده اقتصادی امروز دنیا، سخت است و ما به خاطر ساختار ذهنی قبیله ای مان که خصیصه اش تک عاملی دیدن پدیده هاست؛ نمی توانیم بیشتر از یک عامل را برای این رکود خانمان سوز  بیابیم پس به سیاق سابق و عادت مالوف، گروهی احمدی نژاد را مقصر می دانیم گروهی روحانی را ، گروهی عربستان، گروهی برجام را و...

باید بپذیریم 70 سال صنعت مان -به جز در مورد چند صنعت خاص -مانند صنایع دستی، صنایع غذایی و صنعت دفاعی- هیچگاه تولیدش اقتصادی و همراه با نوآوری نبوده است. نمی خواهیم بپذیریم که 70 سال صنعت مان، به مدد کم و زیاد کردن شیر نفت توانسته بود سرپای خود بایستد و به تولید زیان ده و غیر اقتصادی اش به بهانه اشتغالزایی ادامه دهد. 

اگر کاهش قیمت نفت اولین ضربه بود برای بیداری، رکود فعلی دومین ضربه است که به خود بیاییم و ملی بیاندیشیم و باور کنیم که معجزه نفت تمام شد و فرصت آزمون و خطا نداریم. اصولگرا، اصلاح طلب و... همه با هم در یک کشتی هستیم بیش از این سوراخش نکنیم. بیایید تا دیر نشده بپذیریم که نفت دیگر نمی تواند هزینه اشتباهات و رقابت های سیاسی ما را بدهد. فرزندان و نوه های ما هم از این آب و خاک سهم دارند بیایید اگر نمی توانیم میراثی خوب برای شان باقی بگذاریم، حداقل  دست مان را از جیب شان بیرون بیاوریم.


نام:
ایمیل:
* نظر:
اینستاگرام شوشان
شوشان تولبار