حاشیه نگاری شوشان از تجمع مردم اهواز مقابل استانداری و اعتراض به انتقال آب کارون / انتخاب اردکانیان به عنوان وزیر نیرو خیانت به خوزستان است/ از اعتراض به اردکانیان تا انتقاد از عدم شفافیت استاندار خوزستان / انتقاد انجمن های زیست محیطی به شعار علیه استاندار : تجمعات زیست محیطی نباید آلوده سیاست شود / مخالفت اصلاح طلبان خوزستان با گزینه اردکانیان برای وزارت نیرو

مطالبه گری از دولت حق خوزستانی هاست

تعدادی از شهروندان اهوازی و اعضای سمن های محیط زیستی برای چندمین بار در چند سال اخیر به بحث انتقال آب بین حوضه ای کارون اعتراض کردند

شوشان: تعدادی از شهروندان اهوازی و اعضای سمن های محیط زیستی برای چندمین بار در چند سال اخیر به بحث انتقال آب بین حوضه ای کارون اعتراض کردند ولی آن چه که با برانگیختن حساسیت مردم اهواز موجبات تجمع دوباره آن ها مقابل استانداری خوزستان شد، حضور نمایندگان اصفهان در سرچشمه های کارون و درخواست دوباره نمایندگان این استان برای به جریان انداختن پروژه انتقال آب بهشت آباد و کوهرنگ سه عنوان شد.

به گزارش شوشان ، نزدیک دو ماه پیش بود که سایت های اصفهانی از سفر اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به همراه برخی از نمایندگان استان اصفهان در مجلس به استان های چهارمحال و بختیاری و اصفهان و بازدید از آن چه طرح های آبی و کمبود آب در سرچشمه های کارون و زاینده رود عنوان شد ، خبر دادند.

چند روز بعد ، دوباره سایت های اصفهان با پرداختن به موضوع کم آبی در استان اصفهان و اشاره به سفر اعضای کمیسیون امنیت ملی به اصفهان از قول رییس مجمع نمایندگان اصفهان اعلام کردند که تاسیس و راه اندازی طرح دوم آبرسانی اصفهان و شهرستان های استان مورد تاکید نمایندگان این استان است و سید ناصر موسوی لارگانی در مصاحبه خود با ایرنا با اشاره به تنها سامانه آبرسانی استان اصفهان گفته بود کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس موضوع را پیگیری و در تاسیس طرح دوم آبرسانی اصفهان، دولت مردان را یاری می کند.

آن چه نماینده فلاورجان و رییس مجمع نمایندگان این استان از آن با عنوان سامانه دوم آبرسانی استان اصفهان یاد می کند در واقع شامل تونل انتقال آب و تصفیه خانه موسوم به "گلاب 2" به عنوان طرح توسعه آبرسانی به 14 شهرستان استان اصفهان به طول 27 کیلومتر است که وظیفه انتقال آب از دریاچه سد زاینده رود به این تصفیه خانه را دارد.

به گزارش شوشان ، بحث ساخت تونل گلاب 2 ، تونل بهشت آباد و اعطای حق آبه زاینده رود و تالاب گاوخونی که با عنوان طرح 9 ماده ای احیای حوضه آبریز زاینده رود در سال 93 توسط شورای عالی آب کشور تصویب شد و از تابستان امسال به جد از سوی نمایندگان استان اصفهان مطرح و پیگیری شده است، باز هم نگرانی فعالان محیط زیست و شهروندان اهوازی و تجمع آن ها در مقابل درب استانداری خوزستان را موجب شد.

حضور دردناک نمایندگان اصفهان در سرچشمه های کارون

علی شاه امیری عضو انجمن زیست محیطی جامعه درخت کاران خوزستان در گفتگو با شوشان ، برگزاری این تجمع را مرهمی بر درد بزرگ خوزستان دانست و گفت: سدسازی های غیرکارشناسانه، انتقال های بی رویه و طرح های ناشیانه برای انتقال آب، باعث خشکی نخل ها و تالاب های بین المللی استان، شوری آب و ایجاد دشت های نمک شده است با این حال ما به حل مشکل و معضلات محیط زیستی خوزستان که به مرور دارد تمام کشور را تحت تاثیر قرار می دهد، امیدوار هستیم.

وی افزود: این تجمع اعتراضی است به بازدید نمایندگان اصفهان از سرشاخه های کارون و تونل های انتقال آب که دل خوزستان را به درد آورده است. دیدن این عکس ها با توجه به شرایط بسیار بد خوزستان بسیار دردناک بود و انتظار ما از دولتمردان این است که جلوی انتقال های ویرانگر آب گرفته شود.

عضو انجمن زیست محیطی جامعه درخت کاران خوزستان ، سدسازی های بی رویه را تیر خلاصی بر پیکر بی جان خوزستان خواند و اذعان داشت: در بحث بین المللی هم با ساخت سدهای ویرانگر روبرو هستیم که برای ممانعت از ساخت آن نیاز به اجتماعات گسترده داریم. سد آتاتورک با 52 میلیارد متر مکعب افتتاح شد و باعث خشکی های میان رودان و جلگه و تالاب های خوزستان شده است. علاوه بر آن سد ایلیسو در حال ساخت است که اگر آبگیری شود تا شرقی ترین نقاط ایران و حتی شمال ایران را درگیر پدیده گرد و خاک خواهد کرد. ممانعت از ساخت سدسازی ها در ترکیه نیاز به اجماع بین المللی دارد که در حال حاضر با جمع آوری امضا توسط کمپین نجات میان رودان در حال پیگیری استو اگر این امضاها به حد نصاب برسد، تا حدودی می توان به نجات این منطقه امیدوار بود.

مطالبه گری حق ما است

سید محمد حسین نژاد یکی دیگر از معترضان هدف از برگزاری این تجمع را گرفتن حق خوزستان و جلوگیری از انتقال آب کارون و برچیده شدن طرح های انتقال آب که باعث خشک شدن تالاب ها و رودخانه های استان شده عنوان کرد و گفت: اردکانیان بانی و پایه گذار سدهای ویرانگری از جمله گتوند است که با دست بردن در اقلیم خوزستان موجب خشکسالی و نابودی جلگه خوزستان و تبدیل آن به کویر خوزستان شده است.

وی خاطرنشان کرد: از مردم اهواز خواهش می کنم برای گرفتن حق شان از چیزی هراس نداشته باشند چون مطالبه گری حق ما است و تا حق طلبیده نشود، حق به سوی ما نخواهد آمد.

کسانی که برای حمایت از کارون نمی آیند، در شبکه های اجتماعی مطالبه گری نکنند

پروین بحری هم هدف اش از حضور در تجمع را دفاع از شهر اهواز اعلام کرد و اذعان داشت: آمده ام که شاید تاثیر کوچکی در نجات شهر و استان مان داشته باشم چون طرح های انتقال آب در چند سال اخیر با خشک کردن تالاب ها و مزارع باعث ایجاد گرد و خاک، بیکاری هزاران نفر و بروز بیماری ها شده است و ادامه این روند به نابودی استان خوزستان منجر خواهد شد.

وی با انتقاد از عدم مطالبه گری شهروندان اهوازی گفت: کسانی که در حمایت از کارون و اعتراض به طرح های انتقال آب حضور پیدا نمی کنند نباید در شبکه های اجتماعی آه و ناله کنند و به مسببان انتقال آب توهین کنند.

از شعارها علیه شریعتی تا دفاع ها از استاندار

در تجمع روز گذشته که در اعتراض به انتقال آب استان برگزار شد ، تراکت هایی با شعار علیه استاندار خوزستان ، به چشم می خورد. در این تجمع عده ای شعار "پایان شریعتی" سردادند که با اعتراض اعضای انجمن های محیط زیستی روبرو شد. برخی افرادی که این نوشته را به دست گرفته بودند دلیل این شعار را عدم شفافیت موضع استاندار خوزستان در بحث انتقال آب و انفعال وی در برابر این موضوع عنوان کردند. این شعارهای پراکنده با اعتراض اعضای انجمن های محیط زیستی خوزستان روبرو شد . آنان معتقد بودند تجمع آن ها سیاسی نیست بلکه یک مطالبه اجتماعی است و نباید به سیاست آلوده شود.

نه به اردکانیان

آن چه که از سوی معترضان "نه به اردکانیان" انعکاس یافت، به گفته یکی از معترضان در واقع نه به تفکری است که دو دهه است بر منابع آب کشور سیطره انداخته و دنباله رو تفکر بی طرف وزیر اسبق نیرو است؛ تفکری که با سدسازی های بی رویه و بدون پشتوانه باعث ایجاد بحران های محیط زیستی در کشور شده است و بحران های زیادی را برای جلگه خوزستان ایجاد کرده است.

بحث انتخاب اردکانیان به عنوان وزیر نیرو اگرچه از سوی نمایندگان خوزستان تاکنون تایید نشده است، ولی سابقه وی و حمایت بی طرف از او باعث شده که نه تنها مردم و انجمن های محیط زیستی خوزستان، بلکه اصلاح طلبان خوزستان هم به بحث انتخاب وزیر نیرو وارد شوند.

در روزهای اخیر کیانوش راد از اصلاح طلبان به نام خوزستان با انتشار نامه ای سرگشاده ضمن تاکید بر این که منافع کشور باید در راستای منافع استان ها باشد و نه در تضاد با آن، اظهار کرد: ناحقی است که برخی شهر و روستاهای استان از جمله ایذه و مسجدسلیمان در کنار سدها فاقد آب شرب باشند ولی طرح های انتقال آب از این نقاط به استان های دیگر دنبال شود.

کیانوش راد با اشاره به مواردی به تامین حق آبه رودخانه ها و تالاب های استان، تامین آب طرح 550 هزار هکتاری و بحث صیانت از کارون عنوان کرد که تنها با رويكردي نو و توجه دولت و حاكميت به موارد مذکور تسكيني بر آلام مردم خوزستان فراهم می شود.

انتقال آب برای شرب یا صنعت

در چند سال اخیر همایش های بسیاری برگزار شد و متخصصان و اساتید بسیاری با ارائه مستندات نشان دادند که انتقال آب کارون نه برای آب شرب که برای مصارف صنعتی در کویر مرکزی ایران است. مستندات اساتید دانشگاه های معتبر استان و کشور نشان می دهد که با مدیریت صحیح منابع آبی اصفهان و جلوگیری از توسعه بی رویه کشاورزی این استان که در دهه های اخیر صورت گرفته است، بحث انتقال آب به استان اصفهان منتفی خواهد بود چون زاینده رود بزرگ جوابگوی نیاز شرب مردم این استان خواهد بود.

علاوه بر آن پژوهشگران با ارائه آمار و ارقام استدلال می کنند که در حوضه آبریز کارون آبی برای انتقال وجود ندارد و این بحث نه تنها برای صنعت که برای شرب هم صدق می کند به همین دلیل است که انتقال آب این حوضه آبریز نه تنها استان خوزستان و زندگی مردم اش که استان های هم جوار مانند چهارمحال و بختیاری را هم تحت تاثیر قرار داده است.

مدتی پیش برخی اساتید چمران با ارائه برخی مدارک و شواهد برای چندمین بار به تبعات انتقال آب در استان خوزستان هشدار دادند و میزان آب انتقالی را بیش از نیاز کل منطقه مرکزی ایران و حتا نقاط دور افتاده ای چون طبس در 20 سال آینده عنوان کردند. پژوهشگران حوزه آب استدلال می کنند: نیاز آب شرب فلات مرکزی طی ۲۰ سال آینده بر اساس نرخ رشد جمعیت سالانه کمتر از ۸۰۰ میلیون متر مکعب است در حالی که هم اکنون تنها از دو تونل کوهرنگ و طرح چشمه لنگان سالانه ۹۰۰ میلیون متر مکعب آب منتقل می‌شود. به علاوه، طرح‌های کوهرنگ 3 و بهشت‌آباد و سولکان در حال انجام هستند که در صورت بهره‌برداری سالیانه حجمی نزدیک به 1200 میلیارد مترمکعب آب از سرشاخه‌های کارون منتقل می شود که وضعیت خوزستان را بسیار بغرنج خواهد کرد.

تبعات طرح های انتقال آب برای مردم خوزستان فراتر از افسردگی و عدم شادابی است

در کنار بحث اهداف انتقال آب، بحث به کارگیری آن نیز وجود دارد که باز هم با استدلال متخصصان هم در بحث صنعت و هم در بحث کشاورزی بهره برداری از آب در خوزستان بسیار به صرفه تر از استان های کویری خواهد بود با این حال اراده ای محکم برای انتقال آب از سرشاخه های کارون وجود دارد که علی رغم نام "شرب" نهادن بر آن، آمار و ارقام متخصصان نشان از چیز دیگری دارد.

علاوه بر بحث ظهور پدیده گرد و خاک در خوزستان که به گفته متخصصان تنها با وجود آب حل خواهد شد، بحث بیکاری گسترده، مهاجرت های اجباری کشاورزان، افزایش حاشیه نشینی و فقر، از بین رفتن کشاورزی، جنگل ها و تالاب های استان از جمله تبعات کوتاه مدت انتقال آب خواهد بود. در کنار آن، ظهور گرد و خاک بر سراسر پهنه ایران، خسارت به کشاورزی، صنعت و سرمایه های کشور و ظهور بیماری ها را می توان از تبعات بلند مدت این تصمیم برشمرد.

ضمن این که باید یادآوری کرد در سال های اخیر طرح 550 هزار هکتاری مقام معظم رهبری با هزینه های بسیار و برنامه ریزی های مدیریتی در حال پیگیری و اجرا است تا با احیای زمین های کشاورزی استان خوزستان و ایلام ضمن افزایش بهره وری زمین های کشاروزی با ایجاد اشتغال و خودکفایی به اهداف بلندمدت اقتصادی کشور دست یابیم ولی معلوم نیست با به سرانجام رسیدن طرح های انتقال آب داخلی و سدسازی های بین المللی، آیا به اهداف در نظر گرفته در طرح 550 هزار هکتاری دست خواهیم یافت یا نه.

به نظر می رسد اهمیت و تبعات طرح های انتقال آب برای مردم خوزستان بسیار فراتر از بحث افسردگی و عدم نشاط و شادابی باشد چرا که برای قرن ها جلگه خوزستان معبر فرهنگ ها و تمدن های بیشماری بوده که زندگی را در طول سده ها به ریشه و جان این مردم پیوند زده است. انتقال آب نه روح و روان که جان خوزستانی ها را نشانه گرفته است و تصمیم های مجموعه مدیریتی وزارت نیرو در واقع تصمیم بر جان و زندگی این مردم است.