رقيب اصلي روحاني كيست؟/ مناظره زنده یا مرده ؟!

روزنامه های امروز به اعلام اسامی 6 نامزد تایید شده از سوی شورای نگهبان واکنش نشان داده اند و آن را از جهات گوناگون تفسیر کرده اند. از سوی دیگر برگزاری مناظره ها از صدا و سیما به صورت زنده و یا مرده از دیگر موضوعات مهم امروز بوده است.

به گزارش«تابناک»، روزنامه های امروز موضوع تایید صلاحیت 6 نفر را در کانون توجه قرار داده اند. نگارهی اجمالی به روزنامه ها نشان از آن دارد که تحلیل کلی از انتخابات این است که دو طبی میان 6 نفر و رقابت اصلی میان روحانی و رئیسی خواهد بود.

 

روزنامه اعتماد در گزارش اصلی خود با عنوان«رقيب اصلي روحاني كيست: رييسي يا قاليباف؟» نوشت:« رقابت اصلي انتخابات ٩٦ ميان كيست؟ شيخ حقوقدان حسن روحاني و قاضي راستگرا ابراهيم رييسي با يكديگر رقابت مي كنند يا حسن روحاني رييس جمهور و محمدباقر قاليباف شهردارپايتخت. كدام يك از اين دو گزاره و فرضيه انتخاباتي به واقعيت نزديك تر است؟ گزاره نخست رقابت بين دو تفكر، دو نگاه مديريتي كشور و دو جهان بيني سياسي، متفاوت است و گزاره دوم رقابتي ميان دو روش اجرايي و دو منش ناهمسو در دولتداري در عين مشتركات فكري.

صحنه انتخابات اكنون به نظر مي رسد «يك» در برابر «دو» است چرا كه در جبهه اصلاح طلبان- اعتدالگرايان، تكليف نامزد نهايي انتخابات مشخص است. در سوي ديگربازي بزرگ انتخابات رياست جمهوري اما صحنه رقابت، پيچيده تر است. سه ضلعي اصولگرايي – ابراهيم رييسي، محمدباقر قاليباف و مصطفي ميرسليم - كار اصولگرايان را سخت كرده است. ابراهيم رييسي كانديداي تازه نفس اصولگرايان انقلابي و راستگرا هر چند به «جمنا» تعهدي نداد و اصرار دارد كه نامزد مستقل شناخته شود اما بر خلاف تصور حاميان حضورش نتوانست موج انتخاباتي بسازد و براي ماندن در انتخابات و داشتن شانس نيازمند حمايت سياسي-اجتماعي اصولگرايان است.

راستگرايان انقلابي البته تلاش خواهند كرد كه رييسي در صحنه بماند و رقيب اصلي روحاني خوانده شود چرا كه كناره گيري او ممكن است كه آنان را براي هميشه از صحنه سياست حذف كند. در مقابل رييسي، محمدباقر قاليباف چهره ميانه رو اصولگرايان سال هاست كه خود را نامزد واقعي و اصلي راستگرايان مي داند و به ويژه در اين دوره از انتخابات كه با نيامدن سعيد جليلي شانس خود را براي آنكه مورد اجماع همه طيف هاي اصولگرا قرار بگيرد بيش از گذشته ارزيابي مي كند. هرچند رييسي و قاليباف هر يك براي جلب آراي عمومي با چالش هاي بسياري روبه رو هستند. از يكسو ابراهيم رييسي نامزدي تازه نفس است و تاكنون اقبال عمومي خود را به راي نگذاشته و براي بخشي از توده هاي اجتماعي ناشناخته است و از سوي ديگر پيشينه قاليباف در ٨٤ و ٩٢ نشان مي دهد كه سقف آرايش چقدر است. بدون شك پيش از به صدا درآمدن زنگ مناظره هاي انتخاباتي، رقابت شديد و يك جنگ دو قطبي قاليباف – رييسي شدت خواهد گرفت. چه آنكه به نظر مي رسد هر يك از اين دو كانديداي جناح اصولگرايي سعي خواهد كرد نامزد اصلي راست كيشان سياسي ايران باشند.»

روزنامه قانون در گزارشی با عنوان« دو قطبي ۶ نفره » با اشاره به اینکه رقباي انتخابات رياست جمهوري مشخص شدند نوشت:« همگان به انتظار نشسته بودند تا شوراي نگهبان، مهلت بررسي تاييد صلاحيت‌ها را تمديد كند ولي وزارت‌كشور ناگهان با صدور بيانيه‌اي، اسامي شخصيت‌هايي كه براي انتخابات سال 96 تاييد شده‌بودند را اعلام كرد. در اين بين نام حسن روحاني، ابراهيم رئيسي، محمدباقرقاليباف، اسحاق جهانگيري، مصطفي‌ميرسليم ومصطفي‌هاشمي‌طبا به چشم مي‌خورد. اين رويداد در حالي رخ‌داد كه زمزمه‌هاي انتخاباتي پيش از خبر تاييد 6 نفره، از تعبيه سالن مناظرات در صداوسيما براي 6 كانديدا خبر مي‌دادند.به نظر حذف احمدي نژاد،بقايي و كانديداهاي‌جمنا از انتخابات سال 96 يكي از مهم‌ترين تصميمات شوراي نگهبان به حساب مي‌آمد كه هر كدام داراي پيام‌هاي روشني براي جريان‌ها و شخصيت‌‌هايي بود كه قصد دارند براي دوره‌هاي بعدي، خود را نامزد رياست‌جمهوري كنند. نكاتي كه در ادامه مي‌توان به برخي از آن‌ها اشاره كرد.»

مناظره زنده یا مرده ؟!

 

حسین شریعتمداری در یادداشتی در روزنامه کیهان با عنوان« پخش زنده یا مرده ؟!» نوشت:« امسال کمیسیون بررسی تبلیغ انتخابات ریاست‌جمهوری، برخلاف دوره‌های قبلی اعلام کرده است که مناظره نامزدها به صورت «زنده» از صدا و سیما پخش نخواهد شد، بلکه ابتدا ضبط تلویزیونی و رادیویی می‌شود و سپس نسخه ضبط شده مناظره‌ها به صورت «غیرزنده» و «از قبل ضبط شده» روی آنتن می‌رود! بدیهی است که اعضای کمیسیون برای این تصمیم خود که «عجیب»! و «سؤال‌برانگیز»! به نظر می‌رسد، دلایل و توجیه خاص خویش را داشته باشند ولی ضمن آن که تاکنون دلیل قابل قبولی برای این تصمیم غیرمنتظره و عجیب ارائه نکرده‌اند، وزارت کشور با صدور اطلاعیه‌ای که سمت و سوی تهدید رسانه‌ها و منتقدان را دارد، تمامی مخالفان این تصمیم را بی‌آن که فضا و فرصتی برای شنیدن نظر آنها فراهم آورد، دعوت به سکوت کرده است! به نظر می‌رسد که اصلی‌ترین هدف مورد نظر کمیسیون و یا اصلی‌ترین نتیجه خواسته یا ناخواسته آن، حمایت از آقای روحانی در جریان مناظره‌هاست. چرا که اصلی‌ترین چالش در مناظره‌های پیش روی، چالش میان دولت کنونی و نامزدهای رقیب آن است و نه نامزدهایی که به اعتراف خود، «پوششی»! هستند و برای حمایت از رئیس‌جمهور کنونی به میدان آمده‌اند.

دولت یازدهم به گواهی شواهد غیرقابل انکار و به اعتراف بسیاری از حامیان دولت، کارنامه‌ای خالی از دستاورد دارد و تقریبا تمامی وعده‌هایی که داده بود و روی آن اصرار ورزیده بود، بر زمین مانده و عملی نشده‌اند. برجام که امکانات و ظرفیت‌ها و فرصت‌های 4 ساله دولت به پای آن ریخته شد و قرار بود آفتاب تابان! بزرگترین دستاورد تاریخ ایران! معجزه قرن! لغو کننده همه تحریم‌ها! گشایش اقتصادی، رونق کسب و کار، مبادلات پیشرفته تجاری، تامین‌کننده معیشت مردم! و... باشد نه فقط به هیچیک از وعده‌های داده شده نرسیده است بلکه دستاورد آن به قول و اعتراف رئیس کل بانک مرکزی «تقریبا هیچ» بوده است و دیروز آقای ظریف توئیت کرده بود که «آمریکا به متن برجام هم پایبند نیست، روح آن به کنار»!

تورم که قرار بود ملاک آن جیب مردم باشد، به درصدی سرسام‌آور رسیده است، بیکاری بیداد می‌کند، معوقات بانکی کمر ملت را شکسته است، کارخانه‌های بزرگ یکی پس از دیگری تعطیل شده‌اند، کسب و کار از رونق افتاده است، رشد اقتصادی مورد نظر، توخالی و جعلی از آب درآمده است و... این موارد و دهها نمونه دیگر از ناکارآمدی دولت برای همگان به وضوح قابل دیدن است، بنابراین بدیهی است که آقای روحانی در مناظره انتخاباتی نمی‌تواند پاسخی برای پرسش‌های رقبای خود داشته باشد. ایشان طی 4 سال گذشته هیچگاه حاضر به روبرو شدن با منتقدان نشده است و درعوض آنها را به باد انواع تهمت‌ها و ناسزاها گرفته است. و بدیهی است که مناظره تلویزیونی، جاده یکطرفه نیست و ایشان ملزم به پاسخگویی در مقابل برخی از حریفان و رقبای قدر خویش است.»

روزنامه وطن امروز نیز در گزارشی با عنوان« زنده یا مرده» با اشاره به اینکه به‌رغم استقبال مردم، کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری به ریاست وزیر کشور با پخش مستقیم مناظره‌ها مخالفت کرد نوشت:« مرتضی میرباقری، معاون سیما زمانی که مهم‌ترین، محبوب‌ترین و جذاب‌ترین بخش فعالیت سازمان صداوسیما در ایام انتخابات را پخش مناظرات زنده تلویزیونی معرفی می‌کرد، فکرش را هم نمی‌کرد که کمتر از چند ساعت بعد، کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری، به ریاست وزیر کشور تشکیل جلسه بدهد و به‌جای پخش زنده مناظرات کاندیداهای ریاست جمهوری، پخش مناظرات به صورت ضبطی را تصویب کند!»

روزنامه ایران هم در گزارشی با عنوان« اعتراض فراجناحی به حذف پخش زنده مناظره‌ها نوشت:« توپ مخالفت با پخش زنده مناظره‌های تلویزیونی با هدایت صدا و سیما به زمین دولت فرستاده شد. هرچند حسن روحانی اولین کسی بود که بعد از اعلام مخالفت کمیسیون تبلیغات انتخابات با پخش زنده مناظره‌ها، از این تصمیم انتقاد کرد اما طیف رقبایش، وزارت کشور او را متهم به اخذ این تصمیم می‌کنند. در همین حال زمزمه‌هایی هم درباره احتمال تغییر این تصمیم به گوش می‌رسد، هر چند پورعلی مطلق، دبیر ستاد انتخابات کشور گفته که «هنوز نظر کمیسیون تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری درباره نحوه پخش مناظره‌ها تغییر نکرده است.» با این وجود احسان قاضی‌زاده، عضو هیأت نظارت بر صدا و سیما در گفت‌وگو با «خانه ملت» از «تشکیل جلسه ویژه کمیسیون تبلیغات انتخابات برای تجدید نظر در پخش غیرزنده مناظرات انتخاباتی» خبر داده است. اما هنوز هیچ خبر دقیقی مبنی بر تجدید نظر در این تصمیم اعلام نشده است.»

طرح از روزنامه قانون

 

حامد طبیبی نیز در یادداشتی در روزنامه شرق با عنوان« همه ناراضی، چه کسی راضی؟ » نوشت:« ساعاتی قبل از انتشار خبر جمع‌بندی شورای نگهبان درباره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری، صداوسیما، خبرگزاری‌ها، وب‌سایت‌ها و کانال‌های پرشمار جریان خاص نزدیک به اصولگرایان، خط خبری به راه انداختند که احتمالا در دل خود امیدوار بودند به یک «موج خبری» تبدیل شود؛ زنده‌نبودن مناظره نامزدها در سیما و نقش دولت روحانی در این اتفاق. اگر این گزاره درست فرض شود که جریان مقابل اصلاح‌طلبان و دولت روحانی، به دنبال نسبت‌دادن آگاهانه هر نوع کاستی و اتفاق منفی به دولت است، آن‌گاه می‌توان به تعقل و درک حاکم بر آنان تا حدی امیدوار شد؛ اما اگر تصور ذهنی و تاکتیک اجرائی آنان نیز بر همین اخبار قطعا غيرواقع پایه‌گذاری شود، آن‌گاه متاعی، نصیب آنان نخواهد شد. می‌دانیم در منظومه فکری افرادی که نه ذیل «فعل اخلاقی» در سیاست که زیر پرچم «حذف رقیب به هر قیمت» سینه می‌زنند، هر «‌ خبری» - حتی خلاف واقع- که به منفعل‌کردن رقیب یا ریزش حتی یک‌صدم درصد آرای وی منجر شود، مباح شمرده می‌شود، پس این‌بار هم می‌توان مأموربودن آنها را درک کرد. بااین‌حال وقتی سیاست‌گذاران رسانه عمومی و رسانه‌های پرتعداد بر خط مخالف دولت، با تأکید بر عبارت «جلسه کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات با ریاست وزیر کشور» به دنبال پررنگ‌کردن رد پای دولت در مناظره‌های غیرزنده ...»

دعوا بر سر روح برجام

روزنامه جوان در گزارشی با عنوان« ظريف: امريكا روح و متن برجام را زيرپا گذاشت» نوشت:« تنش لفظي ايران و امريكا بر سر برجام بارديگر بالاگرفت. وزير خارجه امريكا روز چهارشنبه در نامه‌اي به رئيس كنگره گفته بود كه ايران به توافق هسته‌اي پايبند مانده ولي حالا دونالد ترامپ همان حرفي را تكرار مي‌كند كه باراك اوباما تا همين چند ماه قبل تكرار مي‌كرد: «ايران به روح برجام پايبند نيست.» ركس تيلرسون، وزير خارجه امريكا برجام را توافقي شكست خورده توصيف كرده و سخنگوي كاخ سفيد هم گفته كه دولت ترامپ طي 90 روز آينده توافق هسته‌اي با ايران را بررسي مجدد و جامعي خواهد كرد. به‌نظر مي‌رسد كه دولت ترامپ دنبال كنار گذاشتن برجام نيست، اقدامي كه مي‌تواند هزينه زيادي به سياست خارجي امريكا تحميل كند، بلكه آنگونه كه مقام‌هاي امريكايي مي‌گويند مي‌خواهند دامنه شمول برجام را به مسائلي مانند راهبرد موشكي ايران و همچنين آنچه واشنگتن حمايت ايران از تروريسم مي‌خواند، گسترش دهند. محمد جواد ظريف در مجموعه‌اي از توئيت‌هاي پشت سر هم نوشت كه برجام محتاطانه به مسئله هسته‌اي منحصر شد، بدون اينكه به مسائل تداوم‌دار ديگراز جمله فعاليت‌هاي شرورانه دولت امريكا ورود كند. »