«باران» همیشه برای اهوازی‌ها غافلگیرکننده است

بیش از یک سال خیابان‌های شهر اهواز برای ایجاد شبکه فاضلاب مدرن و اصولی، شخم زده شد و زندگی برای مردم عذاب آور، بسیاری از کاسب‌های این خیابان‌ها دچار ضرر و زیان شدند و چک‌های بسیاری از آنها به دلیل کاهش فروش برگشت خورد، خودروهای بی شماری در این حفاری‌ها آسیب دیدند و مردم در این مدت هفته‌ای یک بار هم حیاط را شست و شو می‌کردند باز هم جوابگوی خاک متصاعد شده از حفاری‌ها نبود؛ همه اینها به این امید که شاهد آبگرفتگی و سر ریز نشدن فاضلاب به خیابان‌ها نباشند، قابل تحمل بود ولی اولین باران جدی امسال همه این امیدها و رویاها را نقش بر آب کرد و مردم متوجه شدند امیدی به اصلاح این قبیل امور با وجود مدیریت‌های فعلی نیست.

همین هفته قبل بود که در ۲ مرحله بارش باران، اهواز در هر ۲ نوبت بارش باران دچار آبگرفتگی شد که بارش دوم یعنی روز دوشنبه که از شدت بیشتری برخوردار بود، آبگرفتگی کل شهر را زیر آب برد و شهرداری و آبفا در هدایت این بحران، ناکام ماندند.

باران امسال ثابت کرد؛ مشکل شهرهای خوزستان بیش از آنکه به منابع مالی و اعتبارات نیاز داشته باشد به مدیریت اصولی و یکپارچه نیاز دارد به عبارتی راهکار حل مشکلات زیر ساختی خوزستان را نه در جیب‌ها که باید در افکار و برنامه هاجست وجو کرد. افکار و برنامه‌های افرادی که بر صندلی‌های مهمی چنگ انداخته‌اند و منابع کلانی را به باد داده‌اند ولی اندک تغییری در زندگی مردم ایجاد نمی‌کنند و هر سال باید شاهد آسیب رسیدن معابر و منازل در جریان بارندگی باشیم.

آبگرفتگی چند روز قبل در اهواز آنقدر شدید بود که مدیران برای جلوگیری از تلفات انسانی بین دانش آموزان مجبور به تعطیلی مدارس می‌شوند که این تعطیلی خود آسیبی جدی بر پیکره تعلیم و تربیت در خوزستان وارد می‌کند و این دلیلی جدی است برای اینکه رتبه آموزش و پرورش خوزستان را در رده‌های انتهایی استانی و قبولی کنکور می‌توان یافت. شیوه تعطیل کردن مدارس در این شرایط هم خود حکایت عجیبی است.

شهریورماه سال ۱۴۰۰ در پی مشکلات پیش آمده ناشی از طغیان فاضلاب در شهر اهواز در فصل بارندگی، مقام معظم رهبری با برداشت ۱۰۰ میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی برای حل مشکل فاضلاب اهواز موافقت کردند. اکنون این سوال در بین مردم ایجاد شده که این مبلغ چگونه صرف شده است که بازهم شاهد آبگرفتگی شدید معابر و مختل شدن زندگی مردم هستیم؟ و در این میان بیشترین آسیب را مردم مستضعف می‌بینند که آب وارد خانه‌های آنها می‌شود.

دعوای قدیمی

در این بین یک دعوای قدیمی بین شرکت آب و فاضلاب استان خوزستان و شهرداری اهواز است و هر کدام، همدیگر را مقصر آبگرفتکی می‌دانند. آبفا، موضوع آبگرفتگی را ناشی از آب‌های سطحی که متولی آن شهرداری است می‌داند و شهرداری هم جوابگو نبودن شبکه فاضلاب برای دفع آب باران را دلیل آبگرفتگی شدید در اهواز می‌داند اما در شهری که رودخانه‌ای به عظمت کارون از میان آن عبور می‌کند، توانایی نداشتن در هدایت آب‌های سطحی ناشی از باران به این رودخانه تنها یک دلیل دار؛ بی کفایتی!

نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی در واکنش با آبگرفتگی اخیر شهر اهواز با بیان اینکه هم شهرداری و شرکت آب و فاضلاب مبالغ بالایی از دولت دریافت کردند اما به نظر می‌رسد جمع‌آوری آب‌های سطحی جزو اولویت‌های آنها نبوده است، عنوان کرد: با وجود اینکه ۶ ماه گذشته در مصاحبه‌ای از شهردار اهواز درخواست کردم در خصوص نحوه هزینه‌کرد عوارض آلایندگی به ما گزارش بدهد اما پاسخی به مطالبه ما نداد.

سید کریم حسینی بیان می‌کند: استاندار خوزستان نیز در گزارشی عنوان کرد تنها شهرداری که گزارشی از عوارض آلایندگی و پروژه‌هایش را به ما ارائه نداده است شهرداری اهواز است.

حسینی با اشاره به پیامدهای عدم جمع‌آوری آب‌های سطحی و تأثیر که بر روی کیفیت آسفالت، ایجاد ترافیک، معطلی مردم و… دارد، می‌گوید: این وضعیت صدای همه مردم را درآورده است.

رضا امینی شهردار اهواز تیرماه امسال در نشستی خبری گفته بود که «۱۰ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال ناشی از عوارض آلایندگی نفت به این شهرداری اختصاص یافته است». مبلغی بسیار کلان که می‌شد کارهایی زیادی با آن به ثمر رساند. استاندار خوزستان هم مهر ماه امسال گفته بود «در ۲ سال دولت سیزدهم در مجموع ۱۱۱ هزار میلیارد ریال عوارض آلایندگی به استان تخصیص یافته است». این مبالغ پیش از این به استان اختصاص نمی‌یافت ولی با دستور سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور، این مبلغ به استان خوزستان اختصاص یافته و در این بین شهرداری‌های استان به مبالغ خوبی رسیدند.

مبالغ عوارض آلایندگی که قرار بود صرفاً برای کارهای عمرانی به شهرداری‌ها اخصاص یابد، ۱۰۰ میلیون یورو از صندوق توسعه ملی در کنار سایر بودجه‌های عمرانی که به خوزستان اخصاص یافته است، مبالغی قابل توجهی هستند که می‌توانست زیرساخت‌های استان را به جایگاه بسیار خوبی برساند ولی هر روز مشکلی از جایی سر باز می‌کند گو اینکه به نظر می‌رسد؛ مسوولان مسابقه‌ای برای ناراضی کردن مردم خوزستان گذاشته‌اند.

شهرداری کار را جدی نگرفت

در همین زمینه عضو شورای اسلامی شهر اهواز به نکات مهمی اشاره می‌کند. «محمد مهدی مطیعی» در واکنش به آبگرفتگی شهر اهواز می‌گوید: زمانی که اولویت‌ها از سوی مدیریت شهری مورد توجه قرار نمی‌گیرد، اینگونه مورد غفلت قرار می‌گیرند.

مطیعی با بیان اینکه آب‌گرفتگی ها یک علت ندارند، اظهار می‌کند: موضوع و اهمیت دفع آب‌های سطحی آن چنان که مدنظر شورا بود مورد توجه مدیریت شهری قرار نگرفته است.

وی با اشاره به عدم توجه به عواقب و عوارض ناشی از بارش‌ها از جمله انسداد مسیرها بیان می‌کند: روز بارندگی اعضای شورا کف میدان بودند و مشاهده کردند در برخی بخش‌ها سطح آب پایین آمده و در برخی بخش‌ها سطح آب بالا رفته، زمانی که علت را جویا می‌شدیم می‌گفتند ۲ پمپ داریم اما یکی به دلیل مشکل برق موتور کار نمی‌کند لذا این مساله حکایت از آن دارد از سوی مدیریت شهری برای اتفاقاتی مثل قطع برق، پیش بینی کامل و جامعی صورت نگرفته است.

عضو شورای اسلامی شهر اهواز با اشاره به اینکه ماهیت وجود ستاد بحران برای پرداخت به مشکلات این‌چنینی است، می‌گوید: در برخی نقاط سال گذشته آبگرفتگی نداشتیم اما امسال دچار این معضل شدند و این قطعاً به دلیل خطای انسانی است که عدم توجه مدیریت شهری به کارهای کارشناسی کاملاً مشهود بود.

وی ادامه می‌دهد: اعتقاد دارم آن طور که باید و شاید در حوزه آماده باش و پای کار بودن در مجموعه مدیریت شهری آمادگی وجود ندارد و ارائه گزارش‌ها براساس اولویت‌ها انجام نشده و این موضوع باید به صورت ریشه‌ای رفع شود.

این بار غافلگیری نبود

نکته جالب بارش اخیر باران که منجر به آبگرفتگی شدید در اهواز شد این بود که همه مسوولان اطلاع داشتند که قرار است باران شدید ببارد به گونه‌ای که استانداری خوزستان در خبری که ساعت یک دقیقه بامداد همان روز بارندگی و تنها ۵ ساعت قبل از آغاز بارش در اهواز روی سایت اطلاع رسانی خود گذاشت، نشان می‌داد که استاندار شبانه از تمهیدات در دست اقدام در مناطق مستعد آبگرفتگی در اهواز دیدن کرده است.

در این خبر آمده بود: استاندار خوزستان به منظور بررسی آخرین وضعیت اهواز پیش از بارش‌های پیش‌رو و نظارت میدانی از عملیات و تمهیدات در دست اقدام در مناطق مستعد آبگرفتگی و همچنین ۲ مرکز دیسپاچینگ شرکت‌های آبفا و توزیع برق بازدید کرد. علی اکبر حسینی محراب استاندار خوزستان شامگاه یکشنبه ابتدا با حضور در منطقه زردشت اهواز از عملیات لوله گذاری و تدارک پمپ‌های دفع آب‌های سطحی دیدن کرد.

این امر واقعاً تعجب آور است که چگونه مدیریت شهری در کلانشهری مثل اهواز اینگونه در برابر باران تسلیم می‌شود و شهر را به حال خود رها می‌کند. توجیه مسوولان این است که ۳۰ میلی متر باران در عرض یک ساعت در اهواز باریدن گرفته است و هر جای دیگری بود زیر آب می‌رفت ولی این امر اصلاً توجیه خوبی نیست زیرا در برخی شهرها شدت بارندگی بسیار بیشتر بوده است ولی این اهواز بود که باز هم بحران تلخ آبگرفتگی را تجربه کرد.

توقع آبگرفتکی نداشتیم

رئیس شورای شهر اهواز هم در واکنش به مساله آبگرفتی در اهواز می‌گوید: متأسفانه به نظر می‌رسد در بارندگی اخیر، بهبودی که در خصوص آبگرفتگی‌ها توقع داشتیم به هیچ وجه اتفاق نیفتاد و من هم مانند شهروندان این دلزدگی و ناراحتی را دارم و پیگیر هستیم که این قضیه روشن شود تا اگر بودجه، تجهیزات یا کاری نیاز است، به سرعت انجام شود.

سید محمدعلی پورموسوی عنوان می‌کند: یکی از نکاتی که مسوولان مربوطه می‌گویند این است که در برخی مسیرهایی که شبکه فاضلاب کار شده، هنوز اتصالات نهایی انجام نشده است. در برخی نقاط دیگر نیز کار به صورت کامل انجام نشده است.

وی بیان می‌کند: در منطقه باهنر نه تنها آب دفع نمی‌شد، بلکه بالازدگی فاضلاب در حال رخ دادن بود که این شرایط نشان می‌دهد شرکت آبفا باید روی ایستگاه پیچ وار، پمپ‌های جدید نصب می‌کرد تا سرعت تخلیه آب این مناطق افزایش می‌یافت اما این کار انجام نشده است.