امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
مهدي فردمحمديان، معاون دادستان عمومي و انقلاب شهرستان اهواز در نشستي با مسوولان حفاظت محيط زيست خوزستان برخورد جدي با آلودهكنندگان حقيقي و حقوقي محيط زيست را خواستار شده است. او همچنين با اعلام آمادگي دادگستري خوزستان براي برخورد قانوني با متخلفان عرصه محيط زيست، از مسوولان خواسته است علت ايجاد مشكلات تنفسي مردم را شناسايي و ظرف سه روز صنايع آلاينده و سهم هر كدام در ايجاد آلودگي را اعلام كنند.
حالا مديركل محيط زيست خوزستان از تهيه ليست صنايع آلاينده خبر ميدهد.
احمدرضا لاهيجانزاده با اشاره به بافت صنعتي استان ميگويد: خوزستان با داشتن رتبه اول توسعه صنعتي كشور، حدود 45 درصد صنايع سنگين كشور را در خود جاي داده است و اين توان صنعتي بالا نياز به نظارت گسترده و پايش مداوم دارد.
وي تاكيد ميكند: اين استان 120 صنعت آلاينده دارد كه فهرستي از اين صنايع همچنين صنايعي كه به تعهدات قانوني زيست محيطي خود عمل نكرده يا در اجراي آنها تاخير كردهاند براي ارائه به دادستان اهواز آماده شده است.
لاهيجانزاده با ابراز تاسف از اظهارنظرهاي غيركارشناسي درباره علت شيوع عارضه تنگينفس در شهروندان، تاكيد ميكند: احتمالات زيادي در رابطه با بروز مشكلات تنفسي در خوزستان وجود دارد كه بايد بعد از مطالعه كامل و رسيدن به نتايج قطعي اعلام شود.
وي با تاكيد بر اينكه هنوز هيچگونه نتيجه قطعي حاصل نشده، ميافزايد: چيزي كه اكنون با اطمينان ميتوان گفت اين است كه «سپر يوني» يا طرح آزمايشي مقابله با ريزگردها در اهواز با توجه به غيرفعال بودن دستگاهها در چند ماه گذشته در اين زمينه نقشي ندارد. باران اسيدي نيز مانند قبل و مشابه شهرهاي صنعتي فقط در 10 دقيقه نخست بارندگي در خوزستان اتفاق افتاده است بنابراين در شيوع اين پديده بياثر است. علاوه بر اين اثر اُزن و ارتباط آن با رعد و برق هم رد شده است.
لاهيجانزاده ادامه ميدهد: هماهنگيهايي صورت گرفته تا از اطلاعات يكسري از ماهوارههاي بينالمللي براي رصد آلودگيها استفاده كنيم. دستگاه نمونه بردار جديدي نيز از سوي سازمان محيط زيست ارسال شده كه ميتواند 110 دقيقه مكش هوا را انجام دهد كه در حال راهاندازي است. همزمان با اين اقدامات فرضيههاي جديد نيز بررسي ميشود. بهطور مثال در سالهاي اخير گونههاي گياهي جديدي وارد خوزستان شده كه با همكاري جهاد كشاورزي، مركز تحقيقات كشاورزي خوزستان و دانشگاه كشاورزي رامين اثر آنها بررسي خواهد شد. همچنين با توجه به اينكه بسياري از صنايع استان (حتي صنايع كوچك) به دليل تحريمها مواد اوليه خود را از چين وارد ميكنند كه ممكن است عامل آلودگي باشد، اين مساله نياز به بررسي دارد.
پديده ناشناخته
با آغاز بارانهاي پاييزي در يك ماه گذشته بيش از 20 هزار خوزستاني دچار مشكلات تنفسي شدند. تشكيل ستاد بحران در دانشگاه علوم پزشكي اهواز، ستاد بحران استانداري خوزستان، ستاد بحران ملي و اعزام هيات ويژه كميسيون بهداشت نيز تا اين زمان باعث نشده تا علت تنگينفس شهروندان كه مسوولان آن را «پديدهجديد» مينامند شناسايي شود و بررسيها در اين زمينه ادامه دارد.
معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي اهواز و رييس مركز بهداشت خوزستان در اين باره با اشاره به ارائه گزارش دانشگاه علوم پزشكي جنديشاپور اهواز در كميسيون بهداشت مجلس و ارائه نقشه شهر اهواز و مناطق درگير اين عارضه به اين كميسيون، ميگويد: منشأ ويروسي و عفوني تنگينفس در شهروندان با ارائه مستندات رد شده است. بيماريهاي ويروسي و عفوني با علايم باليني چون تب همراه است كه هيچكدام از بيماران اين علايم را نداشتند. آزمايشات خون و خلط و عكس ريه بيماران بستري شده نيز ثابت كرد كه بيماري منشأ ويروسي يا عفوني ندارد.
سيد محمد علوي ميافزايد: 97 درصد بيماران شهري و سه درصد روستايي بودند. از طرفي شهرهاي نفتي خوزستان مانند اهواز، آبادان و اميديه درگير اين عارضه بودند و اثري از تنگي نفس در شهرهاي كشاورزي استان ديده نميشود كه بر اساس اين شواهد آلودگي هوا يا محيط زيست در ابتلاي بيماران دخيل بوده است.
به گفته وي، وظيفه ذاتي سازمان حفاظت محيط زيست ايجاب ميكند كه نقاط آلوده را رصد و منشأ توليد اين محرك را شناسايي كند.
منشا بيماري در ابهام
كارشناسان محيط زيست اما معتقد هستند مساله به اين سادگي نيست. از 16 ميليون تركيب شيميايي شناخته شده در طبيعت، بيش از 5 ميليون تركيب شيميايي قابل توليد است. طيف آلودگيها آنچنان زياد است كه براي كمك به شناسايي عامل بيماري تنفسي نياز است آزمايشهاي كاملي از مبتلايان به تنگي نفس صورت گيرد. در اين راستا آناليز مايعات بيولوژيكي بدن بيماران مانند خون، خلط و ادرار و تهيه بانك اطلاعاتي از مراجعان به مراكز درماني و مطبها ميتواند به شناسايي اين عامل ناشناخته كمك كند.
«اُزن، اكسيدهاي نيتروژن، دي اكسيد گوگرد، منوكسيد كربن و ذرات معلق»؛ پنج پارامتري كه سازمان جهاني بهداشت به عنوان شاخص آلودگي هوا تعيين كرده شرايط هواي اهواز را در اين مدت طبيعي نشان دادهاند. اين در حالي است كه اين تركيبات به عنوان تركيبات پايه معرفي شدهاند. به عبارتي هر تغييري در هر كدام از اين شاخصها نشاندهنده وجود يك عامل آلاينده هواست. دو روز پيش يك دستگاه براي اندازهگيري تركيبات آلي موجود هوا (بنزن، تولوئون و زايلين) و دستگاه ديگري براي نمونهبرداري از كانونهاي آلودگي به اهواز ارسال شده است. بايد منتظر بود و ديد عامل ناشناخته تنگي نفس خوزستانيها با اين دستگاهها شناسايي ميشود يا نياز است كه راهكارهاي ديگر نيز اجرا شود؟